Οι φήμες και τα fake news ξεκίνησαν εδώ και πολύ καιρό, αλλά αναζωπυρώθηκαν και πάλι πριν από μερικές ημέρες, όταν ένας δημοσιογράφος έγραψε λανθασμένα στο Twitter ότι τα εμβόλια κατά της Covid-19 περιέχουν κάτι που ονομάζεται «λουσιφεράση» (luciferase, στα αγγλικά). Ο ανταποκριτής του τηλεοπτικού σταθμού Newsmax, πίστεψε ότι το όνομα παρέπεμπε στον… Εωσφόρο (Lucifer), που φυσικά είναι ένα άλλο όνομα για τον διάβολο. Από εκεί, κάποιοι πρόσθεσαν περισσότερη… σάλτσα στα fake news, οδηγώντας ορισμένους επιστήμονες να εξηγήσουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τι είναι και τι κάνει πραγματικά κάνει η λουσιφεράση.
Καταρχάς, τα εμβόλια κατά της Covid-19 δεν περιέχουν λουσιφεράση και η χημική ουσία δεν πήρε το όνομά της από τον… Σατανά. Οι λουσιφεράσες είναι μια οικογένεια ενζύμων που όταν αντιδρούν με μόρια υψηλής ενέργειας σε ζώα και έντομα, όπως οι πυγολαμπίδες παράγουν φως – μια διαδικασία που λέγεται βιοφωταύγεια.
Αυτή η απίστευτη δημιουργία της Φύσης, έδωσε ιδέες στους επιστήμονες που δανείστηκαν αυτά τα ένζυμα για να τα χρησιμοποιήσουν ως εργαστηριακά εργαλεία, συμπεριλαμβανομένων σε μελέτες σε ζώα για ορισμένα εμβόλια κατά της Covid-19.
Μια χρήση της είναι για να μπορούν οι επιστήμονες να παρακολουθούν πού και πότε τα κύτταρα χρησιμοποιούν γονίδια. Τα γονίδια έχουν περιοχές που λειτουργούν σαν διακόπτες, ενεργοποιώντας ή απενεργοποιώντας τη χρήση τους. Οι επιστήμονες που θέλουν να δουν πότε ένα κύτταρο ενεργοποιεί ένα γονίδιο, μπορούν να ενσωματώσουν τον γενετικό κώδικα για τη λουσιφεράση δίπλα σε αυτόν τον «διακόπτη» – Κάθε φορά που το κύτταρο χρησιμοποιεί το γονίδιο-στόχο, χρησιμοποιεί επίσης τον κώδικα της λουσιφεράσης. Εάν οι ερευνητές προσθέσουν επίσης το μόριο στο οποίο δρα η λουσιφεράση, το αποτέλεσμα θα είναι ένα κύτταρο που λάμπει όταν χρησιμοποιεί το γονίδιο.
Οι επιστήμονες μπορούν επίσης να χρησιμοποιήσουν τη λουσιφεράση για να επισημάνουν συγκεκριμένους τύπους κυττάρων και να τους παρακολουθούν σε ένα έμβιο ον, όπως ένα ποντίκι. Με αυτόν τον τρόπο, για παράδειγμα, μπορούν να εντοπίσουν το ταξίδι ενός καρκινικού κυττάρου στο σώμα. Η λουσιφεράση έχει χρησιμοποιηθεί για την ανάπτυξη διαγνωστικών δοκιμών για μολυσματικές ασθένειες, συμπεριλαμβανομένης της Covid-19 και για τον εντοπισμό του τρόπου με τον οποίο οι ιοί εισέρχονται στα κύτταρα.
Κατά την ανάπτυξη εμβολίων για την Covid-19, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν λουσιφεράση σε ορισμένες μελέτες σε ποντίκια για να παρακολουθήσουν πού πήγε το mRNA του εμβολίου στα ζώα. Χρησιμοποίησαν το ένζυμο μόνο για αυτές τις μελέτες και δεν αποτελεί μέρος κανενός από τα εμβόλια mRNA που χορηγούνται σε ανθρώπους ή κάποιο από τα άλλα εμβόλια για την Covid-19. Με άλλα λόγια, ο εμβολιασμός δεν θα σας κάνει να λάμπετε σαν πυγολαμπίδα.