Παράσιτα της ελονοσίας που είναι ανθεκτικά στα βασικά φάρμακα αντιμετώπισης της νόσου έχουν εξαπλωθεί στη Νοτιοανατολική Ασία, προειδοποιούν ερευνητές από το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ταϊλάνδη.
Τα παράσιτα έχουν μεταφερθεί από την Καμπότζη στο Λάος, την Ταϊλάνδη και το Βιετνάμ, όπου οι μισοί ασθενείς δεν θεραπεύονται από φάρμακα πρώτης επιλογής. Οι ερευνητές αναφέρουν ότι τα ευρήματα αυξάνουν την «τρομακτική προοπτική» ότι η αντίσταση στα φάρμακα θα μπορούσε να εξαπλωθεί στην Αφρική.
Η ελονοσία αντιμετωπίζεται με συνδυασμό δύο φαρμακευτικών ουσιών – της αρτεμισινίνης και της πιπερακίνης. Ο συνδυασμός εισήχθη στην Καμπότζη το 2008. Αλλά μέχρι το 2013, εντοπίστηκαν τα πρώτα κρούσματα μετάλλαξης των παρασίτων και ανάπτυξης ανθεκτικότητας στα δύο φάρμακα, στα δυτικά μέρη της χώρας.
Η τελευταία μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Lancet Infectious Diseases, ανέλυσε δείγματα αίματος από ασθενείς σε όλη τη Νοτιοανατολική Ασία. Η επιθεώρηση του DNA του παρασίτου έδειξε ότι η ανθεκτικότητα είχε εξαπλωθεί σε όλη την Καμπότζη και είχε επίσης εξαπλωθεί στο Λάος, την Ταϊλάνδη και το Βιετνάμ. Το παράσιτο είχε επίσης αναπτύξει περαιτέρω μεταλλάξεις, καθιστώντας ακόμη πιο προβληματική την αντιμετώπισή του. Σε ορισμένες περιοχές, το 80% των παρασίτων της ελονοσίας ήταν ανθεκτικά στα φάρμακα.
«Αυτό το στέλεχος της ελονοσίας έχει εξαπλωθεί και έχει γίνει χειρότερο», δήλωσε ο Δρ Roberto Amato, από το Ινστιτούτο Wellcome Sanger.
Μια δεύτερη μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο ίδιο περιοδικό, έδειξε ότι οι μισοί ασθενείς δεν θεραπεύθηκαν με την καθιερωμένη θεραπεία. Ωστόσο, υπάρχουν εναλλακτικά φάρμακα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν αντ’ αυτής.
«Με τη διάδοση και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας, τα ευρήματά μας υπογραμμίζουν την επείγουσα ανάγκη να υιοθετηθούν εναλλακτικές θεραπείες πρώτης γραμμής», δήλωσε ο καθηγητής Tran Tinh Hien, από τη μονάδα κλινικής έρευνας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης στο Βιετνάμ.
Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει τη χρήση διαφορετικών φαρμάκων παράλληλα με την αρτεμισινίνη ή τη χρήση ενός συνδυασμού τριών φαρμάκων, για να ξεπεραστεί η ανθεκτικότητα των μεταλλάξεων.
Έχει σημειωθεί τεράστια πρόοδος στην εξάλειψη της ελονοσίας. Ωστόσο, η ανάπτυξη της ανθεκτικότητας στα φάρμακα απειλεί αυτήν την πρόοδο. Το άλλο ζήτημα είναι η περίπτωση η ανθεκτικότητα να εξαπλωθεί περαιτέρω και να φθάσει στην Αφρική, όπου σημειώνονται περισσότερα από εννέα στα 10 νέα κρούσματα της ασθένειας.
