Ο όρος κήλη γενικά αναφέρεται σε κάθε περίπτωση, που όργανο ή ιστός προβάλλει μέσα από το τοίχωμα που το περιβάλλει. Οι κήλες του κοιλιακού τοιχώματος είναι από τα πιο συχνά περιστατικά που συναντάμε σε μια κλινική γενικής χειρουργικής. Υπολογίζεται ότι περίπου 2 με 4% του πληθυσμού έχει κάποια κήλη του κοιλιακού τοιχώματος. Το ποσοστό είναι αυξημένο στις μεγαλύτερες ηλικίες. Οι συχνότερες μορφές είναι: Βουβωνοκήλη (80%), Μηροκήλη (10%), Ομφαλοκήλη (5%), Επιγαστρική Κήλη (5%).
Ένα επίσης σημαντικό κεφάλαιο είναι οι μετεγχειρητικές κοιλιοκήλες. Περίπου 20 με 30% των ατόμων που υποβλήθηκαν σε εγχείρηση κοιλιάς αναπτύσσουν μετεγχειρητικές κοιλιοκήλες.
Βουβωνοκήλη συναντάται πιο συχνά στην παιδική ηλικία και σε ηλικίες άνω των 40 χρονών. Άνδρες παρουσιάζουν πολύ πιο συχνά βουβωνοκήλη. Μηροκήλες αναπτύσσονται με αναλογία 4 προς 1 πιο συχνά σε γυναίκες.
Η διαδεδομένη αντίληψη, ότι οι κήλες προέρχονται από το γεγονός ότι σηκώνουμε βάρη, κάνουμε βαριές εργασίες κλπ., δεν ευσταθεί επιστημονικά.Οι κήλες αναπτύσσονται σε ανατομικά προκαθορισμένες θέσεις μειωμένης αντίστασης του σώματος, οι οποίες σε κάποιους ανθρώπους οδηγούν στην εμφάνιση κήλης, η οποία είτε προϋπάρχει εκ γενετής είτε αναπτύσσεται κατά τη διάρκεια της ζωής. Υπάρχουν βέβαια και παράγοντες που υποβοηθούν στην εμφάνιση κήλης, π.χ. η κληρονομική προδιάθεση, η παχυσαρκία, ο χρόνιος βήχας, η υπερτροφία του προστάτη, η δυσκοιλιότητα.
Συνήθως οι ασθενείς ψηλαφούν μια ανώδυνη διόγκωση (π.χ. στη βουβωνική περιοχή). Μερικές φορές παραπονούνται για καύσος, τράβηγμα και ήπιους πόνους, ιδίως μετά από σωματική καταπόνηση ή πολύωρη ορθοστασία. Τότε συνίσταται η επίσκεψη σε γενικό χειρουργό. Η διάγνωση γίνεται με το αναλυτικό ιστορικό και την κλινική εξέταση. Συνήθως βοηθά και η διαγνωστική διερεύνηση με υπέρηχο για τον αποκλεισμό άλλων αιτιών.
Η θεραπεία της κήλης είναι μόνο χειρουργική. Ποιοι είναι όμως οι κύριοι λόγοι που προτείνουμε το χειρουργείο;
1) η αυξητική τάση που έχει, με συνέπεια να δημιουργεί λόγω αυξανόμενου όγκου σημαντικά προβλήματα στη συγκεκριμένη περιοχή και
2) ο κίνδυνος περίσφιξης. Αυτό συμβαίνει , όταν το περιεχόμενο της κήλης (έντερο, κοιλιακό λίπος) δεν μπορεί πλέον να επανέλθει στον κοιλιακό χώρο και εγκλωβίζεται στο κοιλιακό τοίχωμα. Τότε ελαττώνεται ή και αποκόπτεται τελείως η αιμάτωση του, με αποτέλεσμα την προοδευτική νέκρωση του με απόφραξη εντέρου, ειλεό, περιτονίτιδα και σηψαιμία. Αυτά αποτελούν βαριές επιπλοκές, που αποφεύγονται με την κατάλληλη αντιμετώπιση της κήλης σε σωστό χρόνο.
Οι εγχειρήσεις κήλης αναπτύχθηκαν τα τελευταία χρόνια με τη δυνατότητα χρησιμοποίησης συνθετικών πλεγμάτων που ισχυροποιούν το κοιλιακό τοίχωμα.Επίσης πολλές επεμβάσεις γίνονται πλέον με τις μεθόδους ελάχιστης προσπελάσεως (π.χ. λαπαροσκοπικά ή μόνο με μικρές τομές του κοιλιακού τοιχώματος). Εδώ εξετάζουμε τον κάθε ασθενή ξεχωριστά και ανάλογα με ηλικία, σωματότυπο, ιστορικό ασθενειών, εργασία κλπ. αποφασίζουμε μαζί με τον ασθενή για την εγχειρητική μέθοδο, έτσι ώστε να επανέλθει γρήγορα στην καθημερινότητά του.
Αυτό που πρέπει να ξέρει ο αναγνώστης είναι ότι οι κήλες του κοιλιακού τοιχώματος δεν συνιστούν κάποια σημαντική πάθηση, έχουν όμως την ιδιότητα να επιφέρουν σοβαρές επιπλοκές. Μέχρι τώρα δεν έχει βρεθεί φαρμακευτική ή άλλη συντηρητική αγωγή και για αυτό απαιτείται χειρουργική επέμβαση.
Εμμανουήλ Σεβαστιάδης
Γενικός χειρουργός, εξειδικευμένος χειρουργός κοιλίας, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Julius-Maximilians-Universitat, Wurzburg, Γερμανία
www.drsevastiadis.gr, info@drsevastiadis.gr
