Μικροσκοπικά μαγνητικά σωματίδια που τυπικά βρίσκονται στους ατμοσφαιρικούς ρύπους ανιχνεύθηκαν σε μεγάλες ποσότητες στον ιστό ανθρώπινου εγκεφάλου για πρώτη φορά. Τα μικροσκοπικά σωματίδια οξειδίου του σιδήρου, που είναι γνωστό και ως μαγνητίτης, είναι τοξικά και πιστεύεται ότι θα μπορούσαν να διαδραματίζουν ρόλο στην πρόκληση ή την επίσπευση της εμφάνισης της νόσου του Αλτσχάιμερ. Η μελέτη, στην οποία δείγματα εγκεφαλικού ιστού από 37 άτομα συλλέχθηκαν από ανθρώπους που ζούσαν στην Πόλη του Μεξικού και στο Μάντσεστερ της Μεγάλης Βρετανίας, είναι η πρώτη που αποδεικνύει ότι τα σωματίδια μαγνητίτη που βρίσκονται στην ατμοσφαιρική ρύπανση μπορούν να φτάσουν στον εγκέφαλό μας.
Ο μαγνητίτης εμφανίζεται φυσικά, σε γωνιακούς σχηματισμούς στον εγκέφαλο. Αλλά για κάθε ένα φυσικό σωματίδιο με γωνίες, οι ερευνητές ανακάλυψαν άλλα 100 λεία, σφαιρικά σωματίδια. Το σχήμα των παρατηρούμενων σωματιδίων μαγνητίτη είναι χαρακτηριστικό σχηματισμού σε υψηλή θερμοκρασία, για παράδειγμα σε κινητήρες οχημάτων (ιδιαίτερα πετρελαιοκινητήρα) ή σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, σύμφωνα με τους ερευνητές.
Τα τοξικά σωματίδια του μαγνητίτη διαταράσσουν τις φυσιολογικές κυτταρικές λειτουργίες στον εγκέφαλο, προκαλώντας οξειδωτικό στρες και δημιουργώντας ασταθείς ελεύθερες ρίζες – σωματίδια τα οποία βλάπτουν βασικές δομές στα κύτταρα του εγκεφάλου.
Τι δείχνουν οι έρευνες για τη σύνδεση ατμοσφαιρικής ρύπανσης και Αλτσχάιμερ
Αν και δεν έχει επιβεβαιωθεί η σύνδεση μεταξύ μαγνητίτη και Αλτσχάιμερ, προηγούμενες μελέτες έχουν βρει έναν συσχετισμό μεταξύ υψηλών ποσοτήτων της ένωσης και την ασθένεια, στους εγκεφάλους πασχόντων από Αλτσχάιμερ.
Επικεφαλής της έρευνας ήταν επιστήμονες από το πανεπιστήμιο του Λάνκαστερ και η έκθεση δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση Proceedings of the National Academy of Science (PNAS).
Η φυσικός Barbara Maher, συν-διευθυντής του Κέντρου Περιβαλλοντικού Μαγνητισμού και Παλαιομαγνητισμού στο πανεπιστήμιο του Λάνκαστερ δήλωσε: «Τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι τα νανοσωματίδια μαγνητίτη στην ατμόσφαιρα μπορούν να εισέλθουν στον ανθρώπινο εγκέφαλο, όπου θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο την ανθρώπινη υγεία. Τα σωματίδια που βρήκαμε είναι εντυπωσιακά παρόμοια με τα νανοσφαιρίδια μαγνητίτη που εμφανίζονται εν αφθονία στην ατμοσφαιρική ρύπανση σε αστικές περιοχές, ιδιαίτερα δίπλα σε πολυσύχναστους δρόμους και τα οποία σχηματίζονται από την καύση ή τη θέρμανση τριβής στους κινητήρες των οχημάτων ή τα φρένα».
«Είναι φοβερά σοκαριστικό. Όταν εξετάζετε τον ιστό βλέπετε τα σωματίδια να κατανέμονται μεταξύ των κυττάρων και υπάρχουν εκατομμύρια σωματιδίων σε ένα μόνο γραμμάριο εγκεφαλικού ιστού – είναι ένα εκατομμύριο ευκαιρίες για να προκληθεί βλάβη».
Ο καθηγητής David Allsop, ειδικός στην νόσο του Αλτσχάιμερ στο Πανεπιστήμιο του Λάνκαστερ και συν-συγγραφέας της μελέτης, δήλωσε: «Αυτή η ανακάλυψη ανοίγει ένα ολόκληρο νέο δρόμο για την έρευνα σχετικά με τους πιθανούς περιβαλλοντικούς παράγοντες στον κίνδυνο εμφάνισης μια σειρά διαφορετικών νόσων του εγκεφάλου».
