Έχει συμβεί σχεδόν σε όλους μας: φτάνουμε στο ξενοδοχείο μετά από ένα κουραστικό και πολύωρο ταξίδι και το μόνο που σκεφτόμαστε είναι να ξαπλώσουμε και να κοιμηθούμε. Παρά τις προσπάθειες και τις επιθυμίες μας όμως, ο ύπνος δεν έρχεται και όταν τελικά αποκοιμηθούμε κοιμόμαστε «ελαφρά», έτοιμοι να πεταχτούμε από το κρεβάτι με τον παραμικρό θόρυβο. Τώρα, οι επιστήμονες ανακάλυψαν τον λόγο για τον οποίο όταν κοιμόμαστε μακριά από το σπίτι, δεν κοιμόμαστε καλά.

Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, όταν προσπαθούμε να κοιμηθούμε σε ένα μέρος που δεν μας είναι γνωστό, το ένα ημισφαίριο του εγκεφάλου παραμένει περισσότερο σε εγρήγορση από το άλλο όσο βρισκόμαστε σε βαθύ ύπνο.

Οι ερευνητές διεξήγαγαν τρία πειράματα και χρησιμοποίησαν διάφορες μεθόδους για τη μέτρηση της δραστηριότητας του εγκεφάλου, κατά τη διάρκεια του ύπνου σε δύο διαφορετικές νύχτες. Οι νύχτες απείχαν μία εβδομάδα μεταξύ τους και στην έρευνα συμμετείχαν 35 εθελοντές.

Αποδείχθηκε ότι την πρώτη νύχτα ύπνου στο εργαστήριο, ένα συγκεκριμένο δίκτυο στο αριστερό ημισφαίριο του εγκεφάλου διατηρούνταν περισσότερο ενεργό από ότι στο δεξί ημισφαίριο. Ειδικότερα, η δραστηριότητα ήταν ιδιαίτερα αισθητή κατά τη διάρκεια μιας φάσης του ύπνου που είναι γνωστή ως «ύπνος βραδέων κυμάτων».

Και δεν είναι μόνο αυτό: οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι κατά τη διάρκεια αυτής της πιο «ξύπνιας» κατάστασης, οι άνθρωποι ήταν πιο πιθανό να ξυπνήσουν αν άκουγαν έναν περίεργο θόρυβο και ήταν ταχύτερα σε εγρήγορση αφού ξυπνούσαν. Αυτό, μεταξύ άλλων, υπογραμμίζει το γεγονός ότι η αντίδραση αυτή μπορεί να είναι ένας αμυντικός μηχανισμός για να ενισχύσει τις πιθανότητες για επιβίωση των προγόνων μας.

«Στην Ιαπωνία λένε, “αν αλλάξετε το μαξιλάρι σας δεν μπορείτε να κοιμηθείτε”», δήλωσε η Yuka Sasaki του πανεπιστημίου Brown, μία από τις ερευνήτριες που συμμετείχαν στη μελέτη. «Όλοι γνωρίζουμε ότι δεν κοιμόμαστε καλά σε ένα μέρος που δεν γνωρίζουμε».

Παραδόξως, όμως, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι δεν υπήρχε διαφορά στην εγρήγορση ή τη δραστηριότητα του εγκεφάλου σε άλλες φάσεις του ύπνου. Επιπλέον, τη δεύτερη νύχτα ύπνου στο εργαστήριο, δεν υπήρξε σημαντική διαφορά στη δραστηριότητας μεταξύ αριστερού και του δεξιού ημισφαιρίου.

Η έρευνα δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση Current Biology.