Τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε ότι οι γυναίκες γίνονται μητέρες σε όλο και μεγαλύτερη ηλικία. Παλαιότερα ήταν αρκετά ασυνήθιστο να γίνει μητέρα μια γυναίκα άνω των 38 ή των 40, ενώ τώρα πλέον αυτό είναι κάτι καθημερινό.
Όμως για τη γονιμότητα ισχύει το «όσο νωρίτερα, τόσο καλύτερα». Δηλαδή, είναι πολύ πιο εύκολο για μια γυναίκα να μείνει έγκυος σε μικρότερη ηλικία παρά σε μεγαλύτερη, ειδικά μετά τα 38-40. Αυτό συμβαίνει γιατί όσο περνάνε τα χρόνια, μειώνονται τα αποθέματα των ωοθηκών, δηλαδή ο αριθμός των ωαρίων στις ωοθήκες. Παράλληλα όμως επιδεινώνεται και η ποιότητα των ωαρίων με αποτέλεσμα να μην μπορούν να γονιμοποιηθούν και να προκύψει εγκυμοσύνη.
Για το λόγο αυτό, οι εξειδικευμένοι γυναικολόγοι προτείνουν τον προληπτικό έλεγχο γονιμότητας όλων των γυναικών μετά τα 30, σίγουρα πριν τα 35. Πρόκειται για ένα ραντεβού στο γυναικολόγο αναπαραγωγής κατά το οποίο γίνεται υπερηχογραφικός έλεγχος των ωοθηκών και της μήτρας. Ο γιατρός ελέγχει την ωορρηξία, αν υπάρχουν κύστες στις ωοθήκες ή πολύποδες στη μήτρα κ.ά. Για μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα, ο γιατρός πιθανότατα να συστήσει και κάποιες απλές εξετάσεις, όπως:
Ορμονικό προφίλ
Απλές αιματολογικές εξετάσεις για τη λειτουργία των ωοθηκών και του θυροειδούς. Οι εξετάσεις αυτές πρέπει να γίνονται στην αρχή του κύκλου (2η-4η ημέρα περιόδου).
ΑΜΗ (Anti – Mullerian Hormone)
Είναι μία ορμόνη ενδεικτική για τα αποθέματα των ωοθηκών σε ωάρια. Συμπληρώνει τη συνολική εικόνα για τη γονιμότητα, μαζί με το ορμονικό προφίλ και την κλινική εικόνα από το υπερηχογράφημα.
Έλεγχος των σαλπίγγων ανώδυνα με GEL και υπέρηχο
Μέχρι τώρα, ο μόνος τρόπος ελέγχου της λειτουργίας των σαλπίγγων ήταν η κλασική υστεροσαλπιγγογραφία με σκιαγραφικό και χρήση ακτινοβολίας (ακτινογραφία). Τώρα πλέον είναι διαθέσιμη μια νέα απλοποιημένη μέθοδος, απόλυτα φιλική προς την ασθενή, με σημαντικά πλεονεκτήματα:
- Είναι ανώδυνη. Σε αντίθεση με την κλασική σαλπιγγογραφία, κατά την οποία πολλές ασθενείς νιώθουν δυσφορία έως πόνο, η νέα μέθοδος με το GEL είναι κατά βάση ανώδυνη. Η όλη διαδικασία είναι σαν το απλό υπερηχογράφημα π.χ. του ετήσιου γυναικολογικού ελέγχου. Ασθενείς που είχαν κάνει παλαιότερα την κλασική σαλπιγγογραφία και τώρα τη νέα μέθοδο με GEL σχολιάζουν πόσο διαφορετικά ένιωσαν, πόσο πιο ‘άνετη’ και χωρίς ενόχληση ήταν η εμπειρία με το GEL.
- Χρησιμοποιείται ειδικό GEL αντί για το σκιαγραφικό που μπορεί να προκαλέσει αλλεργία.
- Η εξέταση γίνεται στο ιατρείο, με απλό υπέρηχο, και χωρίς χρήση ακτινοβολίας.
- Η νέα μέθοδος μπορεί να δράσει ‘θεραπευτικά’, όχι μόνο διαγνωστικά. Πιο συγκεκριμένα, αν υπάρχει κάποια ήπια απόφραξη στις σάλπιγγες, π.χ. από βλέννες, η δίοδος του GEL τις απομακρύνει και ανοίγει τις σάλπιγγες.
- Δε χρειάζεται χορήγηση αντιβίωσης πριν την εξέταση. Όμως ο γιατρός ενδέχεται να το θεωρήσει απαραίτητο να συστήσει ένα αντιβιοτικό μετά την εξέταση.
- Η ασθενής ενημερώνεται άμεσα για τα αποτελέσματα.
Είναι πολύ σημαντικό ο γυναικολόγος αναπαραγωγής να αντιμετωπίζει την κάθε ασθενή ξεχωριστά και εξατομικευμένα. Η ηλικία της ασθενούς δεν είναι το μοναδικό κριτήριο για τη γονιμότητά της. Με ολοκληρωμένη και συστηματική διερεύνηση η κάθε γυναίκα μπορεί να έχει την αληθινή εικόνα για τη γονιμότητά της, αυτό το πολύτιμο δώρο της φύσης!
Ευριπίδης Μαντούδης FRCOG
Γυναικολόγος αναπαραγωγής – Μαιευτήρας Χειρουργός, Επιστημονικά Υπεύθυνος στη Μονάδα Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής «Γέννημα IVF»
https://gennima.com/