Καταστρέφοντας τις αναμνήσεις των ασθενών και φθείροντας το σώμα, η νόσος του Αλτσχάιμερ είναι μια ιδιαίτερα επώδυνη πάθηση τόσο για τους πάσχοντες όσο και τους αγαπημένους τους. Και καθώς ο πληθυσμός του κόσμου γερνάει με διαρκή ρυθμό, οι ειδικοί αγωνίζονται για να βρουν μια θεραπεία για τη νόσο που «χτυπάει» τους ηλικιωμένους.

Το Αλτσχάιμερ είναι η πιο κοινή μορφή άνοιας – ένας γενικός όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει τις εκφυλιστικές ασθένειες που επηρεάζουν σήμερα 48 εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι ο αριθμός αυτός αναμένεται να φτάσει στα 135 εκατομμύρια έως το 2050.

Πολλοί ενθουσιάστηκαν λοιπόν με τις τελευταίες αναφορές για μια θεραπεία που θα μπορούσε να εξαλείψει την ασθένεια από τον πλανήτη για τα καλά. Επί του παρόντος, οι επιλογές των ασθενών για φαρμακευτική αγωγή περιορίζονται σε θεραπείες που μειώνουν την απώλεια μνήμης με την αντικατάσταση νευροδιαβιβαστών που καταστρέφονται από την πάθηση. Όμως ερευνητές από τις ΗΠΑ πιστεύουν ότι έχουν αναπτύξει ένα επαναστατικό εμβόλιο που παρακινεί τα αντισώματα του ανοσοποιητικού συστήματος να επιτεθούν στις πρωτεΐνες που πιστεύεται ότι προκαλούν τη νόσο του Αλτσχάιμερ.

Μετά από δοκιμές σε ποντίκια, οι ειδικοί από το Ινστιτούτο Μοριακής Ιατρικής και το πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, δημοσίευσαν ένα έγγραφο για το εμβόλιο που στοχεύει τόσο τις Βήτα-αμυλοειδείς όσο και τις Ταυ πρωτεΐνες που συνδέονται με την ασθένεια.

«Αν έχουμε επιτυχία στις προ-κλινικές δοκιμές, σε τρία με πέντε χρόνια θα μπορούσαμε να είμαστε σε καλό δρόμο για μια από τις σημαντικότερες εξελίξεις στο ιατρικό ιστορικό των τελευταίων ετών», δήλωσε ο καθηγητής Nikolai Petrovsky από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Flinders, συν-συγγραφέας της μελέτης που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Scientific Reports.

Αν η φαρμακευτική αγωγή φτάσει ως τις δοκιμές σε ανθρώπους, η ερευνητική ομάδα πιστεύει ότι θα ωφεληθούν από το εμβόλιο τόσο οι ασθενείς στα αρχικά στάδια της νόσου όσο και όσοι κινδυνεύουν να την αναπτύξουν.

Καλά νέα, όμως οι εμπειρογνώμονες που εργάζονται σε έναν τομέα όπου μόνο το 0,4% των σχεδόν 250 πιθανών θεραπειών για την άνοια έχουν ελεγχθεί μεταξύ του 2002 και του 2012, δεν βιάζονται να πανηγυρίσουν. Μερικοί μάλιστα προειδοποιούν ότι η αξιοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος κατά του Αλτσχάιμερ θα μπορούσε να είναι επικίνδυνη.

Ο Δρ James Pickett, επικεφαλής έρευνας στη βρετανική Ένωση Αλτσχάιμερ, επαινεί την ερευνητική ομάδα για την καινοτόμο προσέγγιση, αλλά προειδοποιεί ότι οι δοκιμές σε ποντίκια δεν αναπαριστούν πλήρως τους εγκεφάλους όσων πάσχουν από άνοια.

Μάλιστα, κλινική δοκιμή από την ιρλανδική εταιρεία Elan για ένα εμβόλιο που παρακινούσε το ανοσοποιητικό σύστημα να επιτεθεί στις πρωτεΐνες που ευθύνονται για το Αλτσχάιμερ, διεκόπη εσπευσμένα το 2002, καθώς 15 ασθενείς εμφάνισαν μια δυνητικά επικίνδυνη διόγκωση του κεντρικού νευρικού συστήματος.

Ο καθηγητής Christian Holscher από το πανεπιστήμιο του Λάνκαστερ πιστεύει ότι ο εμβολιασμός κατά των πρωτεϊνών Βήτα-αμυλοειδή και Ταυ είναι μια προσέγγιση που θα πρέπει να εγκαταλειφθεί εντελώς: «Η χρήσης του ανοσοποιητικού συστήματος για τη θεραπεία της νόσου του Αλτσχάιμερ είναι πολύ επικίνδυνη, καθώς μπορεί να προκαλέσει αυτοάνοσες τοξικές αντιδράσεις».