Η Ευεξία σε ελεύθερη πτώση
Είστε γύρω στα 40 και νιώθετε κάπως άσχημα; Αισθάνεστε ότι δεν έχετε ενέργεια και όρεξη για τίποτα, ενώ ταλανίζεστε από υπαρξιακά ερωτήματα του τύπου «ποιος είμαι, που πάω, τι κάνω στη ζωή μου»; Μην ανησυχείτε, είναι απόλυτα φυσιολογικό: Νέα έρευνα δείχνει ότι η ευεξία και η αίσθηση ευτυχίας φτάνουν στο πλέον χαμηλό τους σημείο στις αρχές της δεκαετίας των 40. Τα καλά νέα είναι ότι στη συνέχεια παίρνουν και πάλι τα πάνω της.
Μια μελέτη που θα δημοσιευθεί στο προσεχές τεύχος του Economic Journal διαπιστώνει ότι η ικανοποίηση από τη ζωή μας φθίνει σταδιακά από την πρώιμη ενήλικη ζωή, φτάνει στο χαμηλότερο σημείο της μεταξύ των 40-42 χρόνων και στη συνέχεια αυξάνεται και πάλι μέχρι τα 70 μας χρόνια.
Η έρευνα βασίζεται σε στοιχεία που προήλθαν από την παρακολούθηση 50.000 ενηλίκων στην Αυστραλία, τη Βρετανία και τη Γερμανία και είναι η πρώτη που παρακολουθεί την ανθρώπινη ευτυχία και ευημερία σε όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής. Σύμφωνα με τη θεωρία που προκύπτει η καμπύλη του διαγράμματος της ευτυχίας έχει σχήμα «U»: ξεκινάει σε υψηλό επίπεδο περίπου όταν ενηλικιωνόμαστε, φθίνει σταδιακά μέχρι την αρχή της μέσης ηλικία και έπειτα αυξάνεται ως τα γεράματά μας.
Στις ίδιες παρατηρήσεις είχαν καταλήξει και προηγούμενες μελέτες για την ευτυχία που διεξήχθησαν σε πολλές χώρες, αλλά αυτή τη φορά, με τη συγκέντρωση δεδομένων από τις ζωές δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων από διαφορετικά μέρη επί δεκαετίες, , οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι αυτή η τροχιά της ευτυχίας δεν περιορίζεται σε συγκεκριμένους χώρες αλλά είναι καθολική.
Τα άτομα που συμμετείχαν στην έρευνα κλήθηκαν να συμπληρώσουν ερωτηματολόγια στα οποία τους ζητήθηκε να βαθμολογήσουν πόσο ευχαριστημένοι ήταν με τη ζωή τους σε μια κλίμακα από το 0 έως το 10. Στη συνέχεια οι ερευνητές μελέτησαν τα στοιχεία για τις αλλαγές στην ευτυχία τους, συγκρίνοντας τα δεδομένα των συμμετεχόντων από τις τρεις χώρες.
Η έρευνα έρχεται σε αντίθεση με μελέτη που πραγματοποιήθηκε στις ΗΠΑ και η οποία υποστήριζε ακριβώς το αντίθετο: ότι οι άνθρωποι βιώνουν το μέγιστο της ευεξίας και της ευτυχίας τους στο μέσο της ζωής τους – μια άποψη που σε εμπειρικό επίπεδο οι περισσότεροι 40άρηδες θα αμφισβητούσαν.
Αν και οι ερευνητές δεν προσπαθούν να εξηγήσουν γιατί η αίσθηση ευτυχίας ακολουθεί αυτή την πορεία στη ζωή μας, διευκρινίζουν ότι ο λόγος σίγουρα δεν είναι η παρουσία των παιδιών: τα αποτελέσματα παρέμεναν τα ίδια, ασχέτως αν υπήρχαν απόγονοι στο σπίτι των συμμετεχόντων την περίοδο που έφταναν στη μέση ηλικία.
Μια εξήγηση για το γιατί είμαστε πιο ευτυχισμένοι στα πρώτα και τα τελευταία μας χρόνια είναι ότι τόσο κατά την παιδική και νεανική μας ηλικία όσο και κατά τα γηρατειά μας, υπάρχει σε γενικές γραμμές ένα δίχτυ προστασίας κοντά μας: έχουμε λιγότερες ευθύνες και υπάρχουν κάποιοι άλλοι που μας προσέχουν και μας φροντίζουν.
Αντιθέτως, τα μεγαλύτερα βάρη της ζωής πέφτουν κατά κανόνα στους μεσήλικες: Θα πρέπει να φροντίσουν τα παιδιά, τους γονείς και βεβαίως τον εαυτό τους. Δουλεύουν περισσότερο απ’ ότι νέοι, με λιγότερες όμως δυνάμεις, κερδίζουν περισσότερα χρήματα αλλά έχουν περισσότερα έξοδα και μεγαλύτερη ανησυχία για το μέλλον, που μοιάζει να γίνεται όλο και μικρότερο. Και αυτές οι συνθήκες ισχύουν για όλους τους μεσήλικες, είτε ζουν στην Ελλάδα, είτε στις ΗΠΑ ή οπουδήποτε αλλού στον πλανήτη