Στην Ελλάδα, όλοι γνωρίζουμε πόσο δύσκολο είναι να κοιμηθείς μια ζεστή καλοκαιρινή νύχτα, όταν ο υδράργυρος ανεβαίνει ψηλά στο θερμόμετρο.
Επομένως, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη είναι πιθανό να κοστίζει στους ανθρώπους όλο και περισσότερο χρόνο ύπνου, καθώς οι θερμοκρασίες σε όλο τον κόσμο αυξάνονται.
Μέχρι το τέλος αυτού του αιώνα, οι άνθρωποι θα μπορούσαν να υποβάλλονται σε λιγότερο ύπνο συνολικά τουλάχιστον δύο εβδομάδων κάθε χρόνο λόγω των υψηλών θερμοκρασιών που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή, σύμφωνα με νέα μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό One Earth.
Είναι ακόμη χειρότερο για ορισμένες ευάλωτες ομάδες, ιδιαίτερα για τους ηλικιωμένους, σημείωσε ο επικεφαλής συγγραφέας Kelton Minor, ο οποίος έκανε την έρευνα ως διδακτορικός φοιτητής στην επιστήμη των οικουμενικών, κοινωνικών και συμπεριφορικών δεδομένων στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης στη Δανία.
«Η εκτιμώμενη απώλεια ύπνου ανά βαθμό θέρμανσης ήταν διπλάσια στους ηλικιωμένους σε σύγκριση με τους νεότερους ή μεσήλικες ενήλικες, τρεις φορές μεγαλύτερη για τους κατοίκους που ζουν σε χώρες χαμηλότερου έναντι του υψηλού εισοδήματος και σημαντικά μεγαλύτερη για τις γυναίκες από τους άνδρες», εξήγησε ο ερευνητής.
Ο Minor είπε ότι αυτές οι προβλέψεις βασίζονται σε δεδομένα από ένα πρώτο στο είδος του «φυσικό πείραμα σε κλίμακα πλανήτη», στο οποίο περισσότεροι από 47.600 άνθρωποι από 68 χώρες φορούσαν βραχιολάκια παρακολούθησης ύπνου από τον Σεπτέμβριο του 2015 έως τον Οκτώβριο του 2017. Οι ερευνητές συνέκριναν τα 7,4 εκατομμύρια αρχεία ύπνου που είχαν συγκεντρώσει με τοπικά δεδομένα καιρού και κλίματος, για να δουν πώς η ζέστη επηρέασε τον ύπνο κάθε συμμετέχοντα.
«Διαπιστώσαμε ότι οι νύχτες που ήταν πιο ζεστές από τον μέσο όρο μείωναν τη διάρκεια του ανθρώπινου ύπνου», είπε ο Minor: «Υπολογίσαμε ότι οι άνθρωποι κοιμόντουσαν λιγότερο και η πιθανότητα να κοιμηθούν λιγότερο αυξήθηκε καθώς οι νύχτες γίνονταν πιο ζεστές».
Τα δεδομένα δείχνουν ότι τις πολύ ζεστές νύχτες – 30 βαθμούς Κελσίου ή υψηλότερη θερμοκρασία – ο ύπνος μειώθηκε κατά μέσο όρο λίγο περισσότερο από 14 λεπτά και η πιθανότητα ύπνου για λιγότερες από επτά ώρες αυξανόταν καθώς ανέβαιναν οι θερμοκρασίες. Συγκεκριμένα, οι άνθρωποι έτειναν να κοιμούνται αργότερα και να ξυπνούν νωρίτερα κατά τη διάρκεια των ζεστών βραδιών, είπαν οι ερευνητές.
Διαπίστωσαν επίσης ότι οι άνθρωποι που ήδη ζουν σε θερμότερα κλίματα είχαν μεγαλύτερη μείωση ύπνου καθώς αυξάνονταν οι θερμοκρασίες και ότι οι άνθρωποι δεν προσαρμόζονται καλά στην απώλεια ύπνου που προκαλείται από τη θερμοκρασία βραχυπρόθεσμα, είπε ο Minor: «Οι ενήλικες δεν αναπλήρωσαν τον χαμένο ύπνο τις επόμενες νύχτες, δεν αντιστάθμισαν τη νυχτερινή απώλεια ύπνου με ανάπαυση κατά τη διάρκεια της ημέρας και δεν φάνηκαν να εγκλιματίζονται στις πιο συνηθισμένες αυξημένες θερμοκρασίες κατά την καλοκαιρινή περίοδο», είπε.
Εφαρμόζοντας αυτά τα στοιχεία σε δύο σενάρια κλιματικής αλλαγής, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι άνθρωποι θα χάνουν τον ύπνο τους καθώς ο πλανήτης θερμαίνεται: Εάν η ανθρωπότητα σταθεροποιήσει επιτυχώς τις εκπομπές του θερμοκηπίου έως το 2099, οι υψηλές θερμοκρασίες θα εξακολουθούν να προκαλούν κατά μέσο όρο 50 ώρες απώλειας ύπνου και 13 νύχτες λιγότερο ύπνου κάθε χρόνο, σύμφωνα με τους ερευνητές.
Αν η ανθρωπότητα όμως δεν καταφέρει να χαλιναγωγήσει την υπερθέρμανση του πλανήτη μέχρι το 2099, το αποτέλεσμα θα ήταν 58 ώρες ετήσιας απώλεια ύπνου, προέβλεψαν οι ερευνητές.