Η συζήτηση για τα μεταλλαγμένα τρόφιμα έχει φουντώσει εδώ και καιρό, με τις γενετικά τροποποιημένες καλλιέγειες και τα προϊόντα τους να είναι πλέον μια πραγματικότητα. Τώρα όμως φαίνεται ότι σειρά έχουν τα μεταλλαγμένα ζώα – για την ακρίβεια, ψάρια. Διότι όπως ανακοινώθηκε και επισήμως, το πρώτο παγκοσμίως μεταλλαγμένο ψάρι που θα φτάσει στα πιάτα των καταναλωτών, θα είναι ένας σολομός του Ατλαντικού, ο οποίος μόλις πήρε τη σχετική άδεια από την αρμόδια εποπτική Αρχή των ΗΠΑ, την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA).
Η FDA έδωσε την έγκριση στο πρώτο γενετικά τροποποιημένο ζώο για ανθρώπινη κατανάλωση με το σκεπτικό ότι είναι ασφαλές για κατανάλωση. Το ωραίο μάλιστα είναι ότι η αμερικανική υπηρεσία θεωρεί περιττή την υποχρεωτική σήμανση για την… καταγωγή του στη συσκευασία , επειδή ο μεταλλαγμένος σολομός έχει ίδια θρεπτική αξία με τον φυσικό. Η FDA δήλωσε ότι, μετά από ενδελεχή μελέτη του θέματος και αξιολόγηση των διαθέσιμων στοιχείων, κατέληξε ότι ο σολομός με την εμπορική ονομασία «AquAdvantage Salmon» πληροί τις απαιτήσεις ασφάλειας και μπορεί να καταναλωθεί χωρίς φόβο.
Παρά την άδεια, οι περιβαλλοντικές οργανώσεις και άλλοι αντίπαλοι των μεταλλαγμένων επιμένουν πως οι καταναλωτές δεν θα έχουν όρεξη να φάνε μεταλλαγμένα ψάρια, τα οποία επιπλέον, όπως φοβούνται, μπορεί να αποτελούν κίνδυνο για άλλα ψάρια, αν δραπετεύσουν στις ανοιχτές θάλασσες. Στον αντίλογο, περισσότεροι από 80 γενετιστές και άλλοι επιστήμονες είχαν ζητήσει πέρυσι με επιστολή τους από τον πρόεδρο Ομπάμα να εγκρίνει τον τροποποιημένο σολομό, επιχειρηματολογώντας ότι, εκτός από το ότι είναι ασφαλής για την υγεία, θα αποτελέσει μια απάντηση στη μη βιώσιμη υπεραλίευση των ωκεανών.
Η FDA πάντως, όρισε ότι η εκτροφή του μεταλλαγμένου σολομού θα γίνεται σε δεξαμενές στην ξηρά και όχι σε θαλάσσιες ιχθυοκαλλιέργειες και μάλιστα όχι στις ΗΠΑ, αλλά σε μόνο δύο εγκαταστάσεις σε γειτονικές χώρες, στον Καναδά και στον Παναμά. Επίσης, ως πρόσθετο μέτρο ασφαλείας, η FDA επέβαλε ο διαγονιδιακός σολομός, που θα είναι μόνο θηλυκός, να είναι στείρος, ώστε να μην μπορεί να ζευγαρώσει με άλλα ψάρια «στην απίθανη περίπτωση που ξεφύγει».
Η γενετική τροποποίηση αφορά κυρίως δύο γονίδια, τα οποία επιτρέπουν στον σολομό να αναπτύσσεται πολύ ταχύτερα, πράγμα που αποφέρει προφανή εξοικονόμηση δαπανών και άλλα οικονομικά οφέλη για τους εκτροφείς. Ο σολομός φθάνει σε πλήρη ανάπτυξη σε 18 μήνες αντί σε τρία έτη.
Είναι βεβαίως άγνωστο κατά πόσο τα καταστήματα θα θέλουν να πωλούν τον εν λόγω σολομό και, κυρίως, κατά πόσο οι καταναλωτές θα είναι πρόθυμοι να τον καταναλώσουν. Παραμένει επίσης ααφές πόσο χρόνος θα χρειαστεί, εωσότου παραχθούν επαρκείς ποσότητες του σολομού, ώστε να διατεθεί στην αγορά μαζικά. Οι ειδικοί προβλέπουν ότι η διαδικασία θα πάρει μια διετία περίπου.
Από την άλλη, η έγκριση των ΗΠΑ αναμένεται να ενθαρρύνει άλλες εταιρείες βιοτεχνολογίας να προχωρήσουν σε ανάλογες τροποποιήσεις ζώων και ψαριών. Άγνωστο είναι όμως πώς θα αντιδράσει η αρμόδια Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA), αν της υποβληθεί αίτημα για χορήγηση άδειας στον αμερικανικό σολομό.
