Δεκάδες χιλιάδες εθελοντές στρατολογούνται στη Μεγάλη Βρετανία για την κλινική δοκιμή μιας εξέτασης αίματος που θα εντοπίζει τον καρκίνο και η οποία μπορεί να φέρει τα πάνω-κάτω στη διάγνωση, καθώς ελπίζεται ότι θα μπορεί να ανιχνεύει περισσότερους από 50 τύπους της νόσου, προτού εμφανιστούν τα συμπτώματα.
Το τεστ Galleri, όπως ονομάζεται, είναι μια απλή εξέταση αίματος που αναζητά τα πρώτα σημάδια καρκίνου, ιδιαίτερα εκείνα που είναι συνήθως δύσκολο να εντοπιστούν νωρίς, όπως καρκίνοι του πνεύμονα, του παγκρέατος ή του στομάχου.
Αναπτύχθηκε από την εταιρεία Grail που εδρεύει στην Καλιφόρνια και χρησιμοποιείται ήδη στις ΗΠΑ. Το τεστ μπορεί να ανιχνεύσει ανεπαίσθητες αλλαγές που προκαλούνται από καρκίνους, όταν οι ασθενείς μπορεί να μην έχουν άλλα εμφανή συμπτώματα.
Λειτουργεί με την εύρεση χημικών αλλαγών σε θραύσματα γενετικού κώδικα – DNA χωρίς κύτταρα (cfDNA) – που διαρρέουν από όγκους στην κυκλοφορία του αίματος.
Αυτές οι αλλαγές δεν σημαίνουν απαραίτητα ότι ένα άτομο έχει σίγουρα καρκίνο. Σημαίνει απλώς ότι μπορεί να έχουν και ότι θα πρέπει να κάνουν κάποιες περαιτέρω εξετάσεις για έλεγχο της υγείας τους.
«Αυτή η γρήγορη και απλή εξέταση αίματος θα μπορούσε να σηματοδοτήσει την αρχή μιας επανάστασης στην ανίχνευση και θεραπεία του καρκίνου εδώ και σε όλο τον κόσμο», δήλωσε η διευθύνουσα σύμβουλος του αγγλικού ΕΣΥ (NHS England), Amanda Pritchard.
Οι συμμετέχοντες θα κληθούν δείγμα αίματος – διαδικασία που θα επαναληφθεί άλλες δύο φορές, μετά από 12 μήνες και δύο χρόνια.
Οι μισοί από τους συμμετέχοντες θα υποβληθούν σε άμεση εξέταση αίματος με το τεστ Galleri. Ωστόσο, τα δείγματα των άλλων θα αποθηκευθούν για να εξεταστούν στο μέλλον, εάν διαγνωστούν με καρκίνο. Αυτό συμβαίνει επειδή πρόκειται για Τυχαιοποιημένη Ελεγχόμενη Δοκιμή (Randomized Control Trial – RCT), που θα επιτρέψει στους επιστήμονες να δουν αν ο καρκίνος ανιχνεύεται σημαντικά νωρίτερα σε άτομα που κάνουν το τεστ.
Οι συμμετέχοντες είναι ηλικίας μεταξύ 50 και 77 ετών και δεν πρέπει να έχουν διαγνωστεί με καρκίνο τα τελευταία τρία χρόνια.
Η ελπίδα είναι ότι οι εξετάσεις αίματος θα βοηθήσουν στην αύξηση των πενταετών ποσοστών επιβίωσης από καρκίνο. Η ανάπτυξη μιας εξέτασης αίματος για τον καρκίνο απασχολεί τους επιστήμονες για πολλά χρόνια χωρίς μεγάλη επιτυχία. Η δημιουργία ενός ακριβούς και αξιόπιστου τεστ έχει αποδειχθεί απίστευτα περίπλοκη.
«Το τεστ θα μπορούσε να αλλάξει το παιχνίδι για την έγκαιρη ανίχνευση καρκίνου», υποστηρίζει ο καθηγητής Peter Sasieni, ένας από τους επικεφαλής ερευνητές της δοκιμής.
Οι ασθενείς των οποίων οι καρκίνοι εντοπίζονται νωρίς – γνωστοί ως στάδιο ένα ή δύο – τυπικά έχουν στη διάθεσή τους ένα ευρύτερο φάσμα θεραπευτικών επιλογών, οι οποίες συχνά μπορεί να είναι λιγότερο επιθετικές. Επίσης, ένας ασθενής που διαγνώστηκε στο αρχικό στάδιο έχει συνήθως μεταξύ πέντε και 10 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα επιβίωσης σε σύγκριση με εκείνους που διαγνώστηκαν στο τέταρτο στάδιο.