Το οίδημα αποτελεί σύμπτωμα πάρα πολλών και διαφορετικών παθήσεων. Ο κυριότερος τρόπος για να αντιμετωπιστεί είναι η θεραπεία της πάθησης που το προκαλεί. Υπάρχουν όμως και παθολογίες, όπως το λεμφοίδημα, που δεν θεραπεύονται οριστικά και το οίδημα που προκαλείται πρέπει να αντιμετωπίζεται συστηματικά.
Η αποτελεσματικότερη μεθοδολογία για την αντιμετώπιση των οιδημάτων είναι η Ολοκληρωμένη Αποσυμφορητική Θεραπεία (CDT). Αυτή αποτελείται από τα ακόλουθα μέτρα:
Τεχνικές λεμφικής παροχέτευσης που είναι ήπιες τεχνικές που εφαρμόζονται στο δέρμα, χωρίς να γλιστράμε σε αυτό. Σκοπό έχουν να ενεργοποιήσουν το λεμφικό σύστημα και να επιταχύνουν την μεταφορά του οιδήματος ενώ δεν πρέπει να είναι επώδυνες ή δυσάρεστες. Ξεκινάνε πάντα στον κορμό πριν καταλήξουν στην οιδηματώδη περιοχή.
Περίδεση: Για να διατηρήσουμε τη βελτίωση της θεραπείας χρειάζεται να περιδένουμε το άκρο με ειδικούς επιδέσμους, μικρής διατασιμότητας, ώστε να εμποδίζουμε το οίδημα να επανέλθει. Επιπρόσθετα οι επίδεσμοι σε συνδυασμό με κίνηση μειώνουν περαιτέρω τον όγκο του οιδήματος, λόγω της ενεργοποίησης της αντλίας των μυών και των αρθρώσεων.
Η ανάρροπη θέση, η ανύψωση του άκρου, βοηθάει πάντα την μείωση του οιδήματος.
Φροντίδα του δέρματος: Η ύπαρξη οιδήματος σε μία περιοχή, προκαλεί προβλήματα στο δέρμα όπως ξηροδερμία. Το δέρμα γίνεται εύθραυστο, ευάλωτο σε τραυματισμούς και η συστηματική ενυδάτωση του με κρέμα είναι απαραίτητη.
Αποσυμφορητικές ασκήσεις: Κάθε μορφή άσκησης που περιλαμβάνει κίνηση, όπως το περπάτημα/τρέξιμο, το κολύμπι και γενικότερα όλες οι αερόβιες ασκήσεις είναι κατάλληλες για τα οιδήματα.
Σύστημα θεραπείας
Η Ολοκληρωμένη Αποσυμφορητική Θεραπεία εφαρμόζεται σε δύο στάδια:
Φάση αποσυμφόρησης
Για να έχει αποτέλεσμα, πρέπει να εφαρμόζεται σε καθημερινή βάση ακόμα και Σαββατοκύριακα. Η κάθε συνεδρία αποτελείται από MLD, καθαριότητα και ενυδάτωση του άκρου, περίδεση με ειδικούς επιδέσμους και επίδειξη τεχνικών και ασκήσεων για το σπίτι. Η περίδεση εφαρμόζεται από τον θεραπευτή και αφαιρείται από αυτόν για τις ανάγκες της επόμενης θεραπείας. Με την επίτευξη του επιθυμητού αποτελέσματος, απαιτείται η μέτρηση του πρησμένου άκρου για την κατασκευή συμπιεστικού ενδύματος (κάλτσας, γαντιού ή άλλου) προκειμένου να διατηρηθούν τα αποτελέσματα στο χρόνο.
Η φάση αποσυμφόρησης διαρκεί από 4-5 συνεδρίες, για ήπια οιδήματα, έως 10-15 για βαριές μορφές λεμφοιδημάτων.
Φάση διατήρησης των αποτελεσμάτων
Η φάση αυτή ξεκινάει από τη στιγμή που θα παραδοθεί στον ασθενή το εξατομικευμένο ένδυμά του. Τότε ο ασθενής θα πρέπει να το φοράει συστηματικά από το πρωί που θα ξυπνήσει μέχρι το βράδυ που θα ξαπλώσει εκτός του νυχτερινού ύπνου. Επίσης καλό είναι να ακολουθούνται οι οδηγίες του εξειδικευμένου θεραπευτή που συνήθως είναι απλές και εύκολες στην εφαρμογή. Ανάλογα με την τάση επανεμφάνισης του οιδήματος, πρέπει να εκτελείται μία θεραπεία όπως περιγράφηκε από μία φορά την εβδομάδα μέχρι μία φορά ανά 2-3 μήνες με βάση της ανάγκες του κάθε ασθενή.
Οι ενδείξεις για την θεραπεία είναι:
- Λεμφοίδημα (πρωτογενές ή δευτερογενές)
- Οίδημα από Χρόνια Φλεβική Ανεπάρκεια
- Λιποίδημα
- Μετατραυματικό/μετεγχειρητικό οίδημα
- Οίδημα λόγω έντονης παχυσαρκίας.
Σε περίπτωση που συνυπάρχουν άλλες σοβαρές παθολογίες καλό είναι ο θεραπευτής σας να έρθει σε συνεννόηση με τον θεράποντα ιατρό.
Η Ολοκληρωμένη Αποσυμφορητική Θεραπεία, αν εκτελεστεί σωστά, μπορεί να διατηρήσει το οίδημα σε πολύ καλά επίπεδα και να διασφαλίσει τη λειτουργικότητα της οιδηματώδους περιοχής προσφέροντας ποιότητα ζωής στον άνθρωπο, χωρίς επιπλοκές.
Τριανταφύλλου Ευριπίδης
Φυσικοθεραπευτής MSc, MLD/CDT Instructor
Bioanadrasis.com, e-mail: evripidis@bioanadrasis.com