Τα στάδια βαθέως ύπνου μπορούν να δώσουν στον εγκέφαλο την ευκαιρία να «καθαριστεί» από πιθανά τοξικές ουσίες, σύμφωνα με νέα μελέτη.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι κατά τη διάρκεια του βαθέως ύπνου, η δραστηριότητα των βραδέων κυμάτων των νευρικών κυττάρων φαίνεται να αφήνει περιθώριο για το εγκεφαλονωτιαίο υγρό να μετακινείται ρυθμικά μέσα και έξω από τον εγκέφαλο – μια διαδικασία που πιστεύεται ότι απομακρύνει τα μεταβολικά απόβλητα.
Αυτά περιλαμβάνουν τη βήτα-αμυλοειδή – την πρωτεΐνη που συσσωρεύεται ασυνήθιστα στον εγκέφαλο ανθρώπων με άνοια, δήλωσε η ερευνήτρια Laura Lewis, βοηθός καθηγητή βιοϊατρικής μηχανικής στο Πανεπιστήμιο της Βοστώνης. Η Lewis τόνισε πάντως ότι τα ευρήματα, που δημοσιεύονται στην επιστημονική επιθεώρηση Science, δεν αποδεικνύουν ότι ο βαθύς ύπνος βοηθά στην απομάκρυνση της άνοιας ή άλλων ασθενειών.
Απώτερος στόχος της έρευνας αυτής είναι να καταλάβουμε γιατί η κακή ποιότητα ύπνου συνδέεται με υψηλότερο κίνδυνο για διάφορες χρόνιες παθήσεις, από την άνοια μέχρι την καρδιακή νόσο και την κατάθλιψη, είπε.
Οι ερευνητές γνωρίζουν ότι το εγκεφαλονωτιαίο υγρό βοηθά στην απομάκρυνση των μεταβολικών παραπροϊόντων από τον εγκέφαλο, έτσι ώστε να μην συσσωρεύονται εκεί. Έχουν επίσης εντοπίσει ότι η διαδικασία αυτή φαίνεται να ενισχύεται κατά τη διάρκεια του ύπνου. Όμως, παρέμειναν διάφορα ερωτηματικά για τη διαδικασία.
Έτσι, οι ερευνητές εξέτασαν 11 υγιείς ενήλικες σε μια μελέτη ύπνου, χρησιμοποιώντας μη επεμβατικές τεχνικές – εξελιγμένη μαγνητική τομογραφία για να παρακολουθήσουν τη ροή του εγκεφαλονωτιαίου υγρού στον εγκέφαλο και ηλεκτροεγκεφαλογράφημα για να μετρήσουν την ηλεκτρική δραστηριότητα στα εγκεφαλικά κύτταρα.
Ο ύπνος χαρακτηρίζεται από κύκλους REM (γρήγορων κινήσεων των ματιών) και μη REM. Κατά τη διάρκεια του ύπνου REM, η αναπνοή και οι καρδιακοί ρυθμοί είναι σχετικά υψηλότεροι και οι άνθρωποι βλέπουν συχνά ζωντανά όνειρα. Ο ύπνος μη REM περιλαμβάνει τα στάδια βαθέως ύπνου ή ύπνου βραδέων κυμάτων. Κατά τη διάρκεια αυτών των σταδίων, παρατηρείται επιβράδυνση της δραστηριότητας των κυττάρων του εγκεφάλου, του καρδιακού ρυθμού και της ροής αίματος και η έρευνα έχει βρει ότι ο βαθύς ύπνος μπορεί να ενισχύσει την ενοποίηση της μνήμης και να επιτρέψει στον εγκέφαλο να ανακάμψει από την καθημερινή κούραση.
«Υπάρχουν όλα αυτά τα θεμελιώδη πράγματα που ο εγκέφαλός σας φροντίζει κατά τη διάρκεια του βαθέως ύπνου», είπε η Lewis. Η ομάδα της διαπίστωσε ότι ο καθαρισμός μπορεί να είναι ένα από αυτά: Όταν οι συμμετέχοντες στη μελέτη ήταν σε βαθύ ύπνο, κάθε παλμός βραδέως κύματος στην εγκεφαλική δραστηριότητα ακολουθήθηκε από ταλαντώσεις στη ροή και στον όγκο του αίματος, που επέτρεψαν στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό να ρέει σε κοιλότητες στον κεντρικό εγκέφαλο.
Με βάση τα στοιχεία που είναι γνωστά για το έργο του εγκεφαλονωτιαίου υγρού, οι ειδικοί είπαν ότι είναι λογικό να συμπεράνουμε ότι ο ύπνος βραδέων κυμάτων ενισχύει την απομάκρυνση αποβλήτων από τον εγκέφαλο.
