Η άνοια είναι μια εγκεφαλική νόσος, που χαρακτηρίζεται από διαταραχές των γνωστικών λειτουργιών, όπως της μνήμης, του προσανατολισμού, του λόγου, της ικανότητας για αναγνώριση αντικειμένων και προσώπων όπως και της ικανότητας για οργάνωση, σχεδιασμό και εκτέλεση κινήσεων. Η συχνότερη μορφή άνοιας σε άτομα άνω των 65 ετών είναι η νόσος του Αλτσχάιμερ (65% των ασθενών) ενώ το 15% των περιπτώσεων οφείλεται σε αγγειακές βλάβες του εγκεφάλου (αγγειακή άνοια).
Η άνοια συνήθως επιδεινώνεται βραδέως, έτσι ώστε τόσο ο παθών όσο και οι συγγενείς του δεν μπορούν να προσδιορίσουν το ακριβές χρονικό σημείο έναρξης των συμπτωμάτων. Τώρα, μια αμερικανική έρευνα δείχνει ότι η χαμηλή επίγνωση ενός ηλικιωμένου για τις εις βάρος του απάτες συνιστά προάγγελο γνωστικών ελλειμμάτων και σχετίζεται με αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης Αλτσχάιμερ ή ήπια γνωστική έκπτωση στα επόμενα χρόνια της ζωής τους. Πρόκειται για την πρώτη επιστημονική έρευνα που κάνει αυτή τη συσχέτιση.
Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η αξιολόγηση τέτοιων συμπεριφορών από τους γιατρούς μπορεί να βοηθήσει στον εντοπισμό ανθρώπων που κινδυνεύουν από άνοια, προτού εκδηλωθούν άλλα συμπτώματα. Η μελέτη δείχνει ότι η αλλαγή στην ικανότητα κοινωνικής κρίσης εμφανίζεται πολύ νωρίτερα, προτού γίνουν αντιληπτές οι αλλαγές στη σκέψη ή στη μνήμη, που είναι τα συνήθη συμπτώματα αυτών των ασθενειών.
Στην έρευνα που διεξήχθη από το Κέντρο Νόσου Αλτσχάιμερ του Πανεπιστημίου Ρας στο Σικάγο και δημοσιεύτηκε στο αμερικανικό ιατρικό περιοδικό «Annals of Internal Medicine», πήραν μέρος 935 ηλικιωμένοι.
Στη διάρκεια μιας περιόδου έξι ετών, οι συμμετέχοντες υποβάλλονταν σε ετήσια κλασικά τεστ νευροψυχολογικής αξιολόγησης που χρησιμοποιούνται για την εξέταση δυνάμει ανοϊκών ασθενών, ενώ στους 264 που πέθαναν στη διάρκεια αυτής της περιόδου, έγινε αυτοψία στον εγκέφαλό τους για την πιθανή εύρεση ενδείξεων σχετικών με τη νόσο Αλτσχάιμερ.
Τα αποτελέσματα έδειξαν πως οι ηλικιωμένοι που είναι λιγότερο υποψιασμένοι και μπορούν ευκολότερα να πέσουν θύματα απάτης, είναι πιθανότερο να αντιμετωπίσουν στο μέλλον ήπια γνωστική έκπτωση και Αλτσχάιμερ.
Οι απατεώνες επιλέγουν συχνά ηλικιωμένους ως εύκολο στόχο κυρίως για οικονομική εκμετάλλευση, δεν ήταν όμως έως σήμερα βέβαιο κατά πόσο το να είναι κανείς υποψιασμένος για τέτοιου είδους απάτες ή όχι, συνιστά προγνωστικό στοιχείο για νευροεκφυλιστικές νόσους.