Η αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (Food and Drug Administration, FDA) απαγόρευσε τα αντιβακτηριακά σαπούνια, επειδή δεν είναι καλύτερα, καθαρότερα ή ασφαλέστερα από τα κανονικά σαπούνια.

«Οι καταναλωτές μπορεί να σκεφτούν ότι οι πλύσεις με αντιβακτηριακά σαπούνια είναι πιο αποτελεσματικές στην πρόληψη της εξάπλωσης των μικροβίων, αλλά δεν έχουμε επιστημονικές αποδείξεις ότι είναι καλύτερα από το να χρησιμοποιούμε απλό σαπούνι και νερό», δήλωσε η Janet Woodcock, διευθύντρια του Κέντρου Αξιολόγησης και Έρευνας Φαρμάκων της FDA, στο δελτίο τύπου του οργανισμού.

«Στην πραγματικότητα, ορισμένα στοιχεία δείχνουν ότι τα αντιβακτηριακά συστατικά μπορεί να κάνουν περισσότερο κακό, παρά καλό μακροπρόθεσμα», πρόσθεσε.

Μπορεί να κάνουν και κακό τα αντιβακτηριακά σαπούνια

Η απαγόρευση ισχύει για προϊόντα με 19 ενεργά συστατικά, συμπεριλαμβανομένων της τρικλοσάνης (triclosan) και της τρικλοκαρβάνης (triclocarban) – δύο ευρέως χρησιμοποιούμενους αντιβακτηριακούς παράγοντες.

Υπάρχει «εκτεταμένη βιβλιογραφία που υποδηλώνει ότι το triclosan δεν παρέχει κανένα πλεονέκτημα όταν χρησιμοποιείται σε πραγματικές συνθήκες, σε σύγκριση με ένα απλό σαπούνι», υποστηρίζει η Allison Aiello, επιδημιολόγος στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας, που έχει δημοσιεύσει μια αναθεωρητική μελέτη για αρκετές έρευνες για το triclosan.

Μια μελέτη, που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση Journal of Antimicrobial Chemotherapy, τον Σεπτέμβριο του 2015, συνέκρινε σαπούνι που περιείχε triclosan με κανονικό σαπούνι, τόσο σε εργαστηριακές εξετάσεις όσο και στα χέρια των ανθρώπων που τα χρησιμοποίησαν.

Οι ερευνητές εξέθεσαν τους συμμετέχοντες σε ένα είδος κοινών βακτηρίων που μπορούν να μολύνουν τα άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα και στη συνέχεια τους συνέστησε να πλύνουν τα χέρια τους, τόσο με το σαπούνι που περιείχε triclosan όσο και με το κανονικό σαπούνι.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματά τους, δεν βρήκαν καμία διαφορά μεταξύ των δύο σαπουνιών.

Σε εργαστηριακές δοκιμές, οι ερευνητές εξέθεσαν επίσης 20 διαφορετικά είδη βακτηρίων σε σαπούνι με triclosan σαπούνι για να δουν αν θα μπορούσε να τους κάνει οποιαδήποτε ζημιά: Χρειάστηκαν εννιά ώρες για να φανεί οποιαδήποτε αντιβακτηριακή δράση – πολύ περισσότερο από τα 20 δευτερόλεπτα που οι ειδικοί συνιστούν να πλένουμε τα χέρια μας.

Πολλές άλλες μελέτες έχουν δείξει ότι το πλύσιμο των χεριών με αντιβακτηριακό σαπούνι δεν απομακρύνει περισσότερα βακτήρια, ούτε αποτρέπει περισσότερες ασθένειες από το πλύσιμο με κανονικό σαπούνι. Απλώς, ενώ το κανονικό σαπούνι λειτουργεί αφαιρώντας τα μικρόβια από τα χέρια σας με μηχανικό τρόπο, ένα αντιβακτηριακό σαπούνι περιέχει χημικές ουσίες που μπορεί να σκοτώσει τα βακτήρια ή να αναστέλλει την ανάπτυξή τους. Και η «παραδοσιακή» μέθοδος λειτουργεί εξίσου αποτελεσματικά.

Παράλληλα, έρευνες έχουν δείξει ότι το triclosan μπορεί να αυξήσει τη βακτηριακή αντοχή στα αντιβιοτικά, επηρεάζει τη ρύθμιση των ορμονών στα ζώα και σκοτώνει τα φύκια.