Βακτήρια εντοπίστηκαν να «γδύνονται» προκειμένου να αποφύγουν τα αντιβιοτικά και να επιβιώσουν, σύμφωνα με ερευνητές του Πανεπιστημίου του Νιούκαστλ: τα βακτήρια φάνηκε ότι απομακρύνουν το εξωτερικό τους στρώμα – το λεγόμενο κυτταρικό τοίχωμα.
Τα αντιβιοτικά επιτίθενται στο κυτταρικό τοίχωμα των βακτηρίων, έτσι οι επιστήμονες πιστεύουν ότι πρόκειται για μια νέα μορφή αντοχής στα αντιβιοτικά και θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί ορισμένες λοιμώξεις συνεχίζουν να επιστρέφουν.
Ορισμένα είδη βακτηρίων έχουν κυτταρικό τοίχωμα που έχει κατασκευαστεί από σάκχαρα και αμινοξέα (τα δομικά στοιχεία της πρωτεΐνης). Δημιουργεί το σχήμα και προσφέρει προστασία στο βακτήριο, αλλά είναι επίσης ένα αδύναμο σημείο που μπορούν να εκμεταλλευτούν τα αντιβιοτικά.
Το πρώτο αντιβιοτικό που ανακαλύφθηκε, η πενικιλίνη, διαρρηγνύει το κυτταρικό τοίχωμα και προκαλεί διάλυση των βακτηρίων.
Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Nature Communications, εξέτασε τα βακτήρια από ηλικιωμένους ασθενείς με λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος που συνέχιζαν να επιστρέφουν. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ορισμένα βακτήρια αντιδρούσαν στα αντιβιοτικά, «βγαίνοντας» από το κυτταρικό τοίχωμά τους για να αποφύγουν τα αποτελέσματα των φαρμάκων.
Το ότι υπάρχουν βακτήρια που συνεχίζουν να υπάρχουν και έξω από το κυτταρικό τοίχωμά τους δεν είναι κάτι καινούριο. Αλλά οι ερευνητές λένε ότι αυτή είναι η πρώτη φορά που αποδεικνύεται ότι μπορούν να χρησιμοποιήσουν αυτό το τέχνασμα για να επιβιώσουν από τα αντιβιοτικά.
«Βλέπουμε πραγματικά κάτι διαφορετικό», δήλωσε ο Δρ Katarzyna Mickiewicz, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Νιούκαστλ και πρόσθεσε: «Δεν επιβιώνουν όλα χωρίς κυτταρικό τοίχωμα, μόνο λίγα, αλλά μπορεί να αρκούν για να προκαλέσουν υποτροπιάζουσα λοίμωξη».
Η ασθενέστερη μορφή των βακτηρίων θα πρέπει να αντιμετωπίζεται από το ανοσοποιητικό σύστημα του σώματος, αλλά αυτό δεν μπορεί να συμβεί σε ηλικιωμένους ασθενείς ή σε άτομα με ορισμένες παθήσεις που αποδυναμώνουν την άμυνα του οργανισμού. Το κυτταρικό τοίχωμα δημιουργείται εκ νέου αργότερα, όταν το αντιβιοτικό έχει απομακρυνθεί από τον οργανισμό.
Τα βακτήρια έχουν πολλούς τρόπους για να επιβιώνουν – οι περισσότεροι απαιτούν μετάλλαξη στον γενετικό τους κώδικα, η οποία στη συνέχεια μπορεί να μοιραστεί με γειτονικά βακτήρια ή να μεταδοθεί σε οποιονδήποτε απόγονο. Ωστόσο, η ερευνητική ομάδα λέει ότι δεν φαίνεται να συμβαίνει κάτι τέτοιο με το κυτταρικό τοίχωμα.
«Από αυτή την άποψη, είναι πιο ανησυχητικό, καθώς δεν χρειάζεται να εξελιχθούν και μάλλον το κάνουν πολύ περισσότερο από όσο συνειδητοποιούμε», δήλωσε ο Δρ Mickiewicz.