Ένα ψάρι που μπορεί να επιδιορθώσει την καρδιά του μπορεί να προσφέρει στοιχεία για μελλοντικές καρδιακές θεραπείες σε ανθρώπους, σύμφωνα με μια μελέτη.
Οι επιστήμονες που μελετούν το μεξικάνικο ψάρι τέτρα (Astyanax mexicanus) βρήκαν τρεις περιοχές του γονιδιώματος του ψαριού που εμπλέκονται στην ικανότητά του να αναγεννά τον καρδιακό ιστό του. Ένα εξ αυτών εμφανίστηκε να διαδραματίζει ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στη διαδικασία.
Οι ερευνητές ελπίζουν ότι η μελέτη τους θα δώσει μια μέρα τη δυνατότητα να θεραπεύσουν καρδιακούς μυς σε ασθενείς που έχουν υποστεί καρδιακή προσβολή.
Εκατομμύρια άνθρωποι ζουν με καρδιακή ανεπάρκεια, συχνά ως αποτέλεσμα καρδιακής προσβολής. Επειδή δεν είναι δυνατό για τον ανθρώπινο οργανισμό να επιδιορθώσει τον καρδιακό μυ που έχει υποστεί βλάβη, οι άνθρωποι πρέπει είτε να ζήσουν με την πάθηση είτε να κάνουν μεταμόσχευση καρδιάς.
Για τη μελέτη αυτή, η Δρ Mathilda Mommersteeg και η ομάδα της από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης εξέτασαν δύο είδη μεξικάνικων ψαριών τέτρα – ένα είδος που ζει στα ποτάμια και μπορεί να αυτοθεραπεύσει τον καρδιακό του ιστό και ένα που ζει σε νερά σπηλαίων και το οποίο δεν μπορεί.
Τα ψάρια που ζουν στα σπήλαια, τα οποία κάποτε ζούσαν στα ποτάμια του βόρειου Μεξικού, βρέθηκαν στα σπήλαια από πλημμύρες, πριν από περίπου 1,5 εκατομμύριο χρόνια και εξελίχθηκαν χάνοντας την όρασή τους και το χρώμα τους, επειδή ζούσαν σε διαρκές σκοτάδι.
Συγκρίνοντας τα δύο είδη ψαριών, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι δύο γονίδια –τα lrrc10 και caveolin- ήταν πολύ πιο δραστήριοι στα ψάρια των ποταμών μετά από καρδιακή βλάβη. Έχοντας ανακαλύψει αυτό, απενεργοποίησαν το γονίδιο lrrc10 σε ένα διαφορετικό είδος ψαριού με ικανότητες αυτοθεραπείας, το ψάρι-ζέβρα.
Με το γονίδιο αυτό να μην λειτουργεί πλέον σωστά, το ψάρι-ζέβρα δεν μπόρεσε να αποκαταστήσει πλήρως την καρδιά του χωρίς να δημιουργηθεί ουλώδης ιστός. Ο ουλώδης ιστός εμποδίζει τον καρδιακό μυ να συσταλθεί σωστά και μειώνει την ικανότητα της καρδιάς να στέλνει το αίμα σε όλο το σώμα.
Αυτά τα δύο γονίδια είναι παρόντα και στους ανθρώπους και το lrrc10 είναι γνωστό ότι συνδέεται με μια καρδιακή κατάσταση που ονομάζεται διασταλμένη καρδιομυοπάθεια.
Οι συγγραφείς της μελέτης λένε ότι τα συμπεράσματά τους υποδεικνύουν ότι μια μέρα θα είναι δυνατή η αναγέννηση των καρδιών που έχουν υποστεί βλάβη στους ανθρώπους με την τροποποίηση του τρόπου λειτουργίας αυτού και των άλλων γονιδίων. Αυτό θα μπορούσε να γίνει είτε με φάρμακα είτε με τεχνικές επεξεργασίας γονιδίων, όπου το DNA τροποποιείται, διαγράφεται ή αντικαθίσταται.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση Cell Report.