Πρόκειται για μια καταναγκαστική συμπεριφορά που χαρακτηρίζεται από την υπερβολική κατανάλωση εύγευστων τροφίμων όπως αυτά που είναι πλούσια σε λίπος, αλάτι ή ζάχαρη (τσιπς- τηγανητές πατάτες, γλυκά, σοκολάτα, μπισκότα, λευκό ψωμί, ζυμαρικά, παγωτό). Επηρεάζει έντονα την ψυχική κατάσταση και ενεργοποιεί το σύστημα ανταμοιβής στον εγκέφαλο, καθιστώντας δύσκολο τον έλεγχο των διατροφικών συνηθειών. Xαρακτηρίζεται από ακατανίκητη τάση για κατανάλωση φαγητού και από την ύπαρξη στερητικών συμπτωμάτων, όπως άγχος και εκνευρισμός, στις περιπτώσεις που παρεμποδίζεται η πρόσβαση σε αυτό.
Ορισμένες μορφές υπερκατανάλωσης φαγητού δείχνουν τόσο συμπεριφορικές όσο και νευροβιολογικές ομοιότητες με τις διαταραχές της χρήσης ουσιών. Όπως οι εθιστικές ουσίες, τα εξαιρετικά εύγευστα τρόφιμα ενεργοποιούν νευροδιαβιβαστές που σχετίζονται με την ευφορία, όπως η σεροτονίνη και η ντοπαμίνη. Το 2009, αναπτύχθηκε από το πανεπιστήμιο του Yale η κλίμακα εξάρτησης τροφίμων (Yale Food Addiction Scale – YFAS) σε μια προσπάθεια να παρασχεθεί ένα εργαλείο για την αξιολόγηση του εθισμού βάσει των διαγνωστικών κριτηρίων, ώστε να αντιμετωπιστεί έγκαιρα.
Το YFAS είναι βασισµένο στα κριτήρια του DSM-IV για την εξάρτηση από ουσίες και εστιάζει στις διατροφικές συµπεριφορές σε αντιστοιχία κλασικών συµπεριφορών εθισµού. Με τον τρόπο αυτό, εντοπίζονται συµπεριφορές κατανάλωσης που σχετίζονται µε τρόφιµα υψηλής περιεκτικότητα σε λιπαρά, αλάτι και ζάχαρη.
Τα συμπτώματα που έχει κάποιος που είναι εθισμένος στο φαγητό
-Όρεξη για φαγητό ακόμη και όταν υπάρχει αίσθηση πληρότητας: Επιθυμία για κατανάλωση ορισμένων τροφών ενώ έχει χορτάσει.
-Κατανάλωση τροφίμων σε ακραίες ποσότητες: Κατανάλωση υπερβολικής ποσότητας φαγητού κατά την διάρκεια της οποίας χάνει τη δυνατότητα να σταματήσει να τρώει, ακόμη και όταν ο οργανισμός του δεν αντέχει άλλο και νιώθει δυσφορία ή πόνο.
-Απόκρυψη της κατανάλωσης τροφίμων: Προσπάθεια να αποκρύψει το φαγητό που καταναλώνει μόνος. Η πρακτική συνοδεύεται από ένα έντονο αίσθημα ενοχής και ντροπής.
-Μειωμένη κοινωνική αλληλεπίδραση: Αποφυγή κοινωνικών εκδηλώσεων, έλλειψη ενδιαφέροντος για δραστηριότητες που άλλοτε απολάμβανε ή απομόνωση από τα μέλη της οικογένειας και τους φίλους.
-Κατάθλιψη: Συμπτώματα στέρησης όπως αίσθημα άγχους, θυμού ή κατάθλιψης όταν δεν μπορεί να ικανοποιήσει την ανάγκη για φαγητό.
-Απώλεια ελέγχου: Μειωμένος αυτοέλεγχος και επανειλημμένα αποτυχημένες προσπάθειες να θέσει κανόνες στον εαυτό του.
