Η παραμονή στο διάστημα φαίνεται ότι κάνει κάποια περίεργα πράγματα στο σώμα των αστροναυτών, σύμφωνα με μια νέα μελέτη της NASA σε δύο δίδυμους – τους Scott και Mark Kelly. Ενώ ο Scott έζησε για περισσότερο από ένα χρόνο στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS), ο αδελφός του Mark παρέμεινε στη Γη, έτσι οι ερευνητές τους σύγκριναν στη συνέχεια, σε μια προσπάθεια να καταλάβουν τι επιπτώσεις έχει ένα μακρόχρονο ταξίδι στο διάστημα.
Οι ερευνητές εξέτασαν τον τρόπο με τον οποίο οι αστροναύτες γερνούν όταν είναι στον Διεθνές Διαστημικό Σταθμό. Το έκαναν εν μέρει εξετάζοντας τα τελομερή τους, δηλαδή τα προστατευτικά καλύμματα που βρίσκονται στην άκρη των χρωμοσωμάτων, τα οποία αντανακλούν τη διαδικασία γήρανσης στο σώμα, αφού συνήθως μικραίνουν σε μήκος καθώς ένα άτομο μεγαλώνει.
Σε μια εντυπωσιακή ανακάλυψη, τα τελομερή του Scott φάνηκε ότι επιμηκύνθηκαν κατά την παραμονή του στο διάστημα. «Μείναμε έκπληκτοι, αυτή ήταν η πρώτη μας αντίδραση», δήλωσε η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου του Κολοράντο Susan Bailey. «Αλλά αυτό είναι το νόημα της επιστήμης, έτσι δεν είναι;».
Στη συνέχεια, όμως, διαπίστωσαν ότι το μήκος τους μειώθηκε δραματικά και πάλι, όταν επέστρεψε στη Γη: πλέον, έχει πιο μικρά τελομερή από ό,τι προηγουμένως, υποδηλώνοντας ότι τα ταξίδια στο διάστημα θα μπορούσαν να έχουν συσχέτιση με τις συνθήκες γήρανσης.
Σε άλλα συμπεράσματα, η μελέτη διαπίστωσε ότι οι επιπτώσεις της παραμονής στο διάστημα για έναν ολόκληρο χρόνο ήταν σε μεγάλο βαθμό παρόμοιες με την παραμονή σε οποιοδήποτε άλλο αγχωτικό περιβάλλον. Υπήρξαν αλλαγές στα επίπεδα γονιδιακής έκφρασης του Scott και στη χλωρίδα του εντέρου, για παράδειγμα, αλλά μετά από έξι μήνες πίσω στη Γη όλα είχαν αποκατασταθεί.
«Δεδομένου ότι η πλειοψηφία των μεταβλητών της βιολογίας και της ανθρώπινης υγείας παρέμεινε σταθερή ή επανήλθε στην αρχική της κατάσταση, μετά από μια διαστημική αποστολή 340 ημερών, αυτά τα στοιχεία υποδηλώνουν ότι η ανθρώπινη υγεία μπορεί να διατηρηθεί σε καλό επίπεδο ως επί το πλείστον σε τέτοιας διάρκειας παραμονή στο διάστημα», δήλωσαν οι ερευνητές.
Μελετώντας τα πανομοιότυπα δίδυμα αδέλφια, που ήταν 50 ετών στην αρχή της μελέτης, οι επιστήμονες είχαν μια μοναδική ευκαιρία να συγκρίνουν άτομα με το ίδιο γενετικό υλικό που διαβίωσαν σε διαφορετικά περιβάλλοντα. Η έκθεση σε ακτινοβολία, η μικρότερη βαρύτητα, η λιγότερη άσκηση, η περιορισμένη διατροφή και ο άστατος ύπνος συγκαταλέγονται στους πιθανούς κινδύνους που μπορεί να κρύβει η παραμονή στο διάστημα.
Ο Mark είναι επίσης αστροναύτης και έχει ταξιδέψει στο διάστημα, αλλά τουλάχιστον τέσσερα χρόνια πριν από την αποστολή του Scott.
Δείγματα αίματος, δεδομένα φυσιολογίας και αποτελέσματα γνωστικών τεστ ελήφθησαν από τους αδελφούς σε τακτά χρονικά διαστήματα για 25 μήνες. Ενώ ο Scott ήταν στο διάστημα, τα δείγματά του στάλθηκαν πίσω στη Γη με αποστολές που επισκέπτονταν τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό για να μεταφέρουν προμήθειες.
Οι αλλαγές στο σχήμα του βολβού του ματιού του Scott, συμπεριλαμβανομένου ενός παχύτερου νεύρου στον αμφιβληστροειδή, ήταν μεταξύ αυτών που ανιχνεύθηκαν, καθώς και μια πτώση σε ορισμένες από τις γνωστικές του ικανότητες.
Υπήρξαν επίσης αλλαγές στην έκφραση μερικών γονιδίων του Scott, ιδιαίτερα εκείνων που σχετίζονται με το ανοσοποιητικό σύστημα. Ωστόσο, πάνω από το 90% αυτών είχαν επανέλθει σε φυσιολογικά έξι μήνες μετά την πτήση.
«Υπάρχουν γονιδιακές και μοριακές αλλαγές που συμβαίνουν όταν κάποιος πηγαίνει στο διάστημα», δήλωσε ο Δρ Mike Snyder, από τη Σχολή Ιατρικής του Πανεπιστημίου Stanford. «Νομίζω ότι είναι καθησυχαστικό να γνωρίζουμε ότι όταν επιστρέφει κάποιος η κατάστασή του θα γίνει σταδιακά όπως πριν».
