Η οστεοπόρωση είναι η συχνότερη πάθηση των οστών και χαρακτηρίζεται, πρώτον, από χαμηλή οστική μάζα ή, πιο απλά, από λιγότερη ποσότητα οστού και δεύτερον, από διαταραχή της μικροαρχιτεκτονικής δομής των οστών με αποτέλεσμα τη μείωση της αντοχής τους και τον αυξημένο κίνδυνο κατάγματος.
Διακρίνεται σε: Πρωτοπαθή (Μετεμμηνοπαυσιακή οστεοπόρωση και Οστεοπόρωση των ηλικιωμένων ή γεροντική οστεοπόρωση) και Δευτεροπαθή.
Η πιο συχνή είναι η μετεμμηνοπαυσιακή και σχετίζεται με τη μειωμένη παραγωγή οιστρογόνων, που φυσιολογικά παρατηρείται σε αυτή την ηλικία των γυναικών. Η λεγόμενη οστεοπόρωση των ηλικιωμένων εμφανίζεται σε γυναίκες και άνδρες ηλικίας 70 ετών και πάνω. Η δευτεροπαθής οστεοπόρωση αναπτύσσεται σε ασθενείς με ορισμένες παθήσεις, όπως είναι π.χ. ο υπερπαραθυρεοειδισμός, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, ο υπογοναδισμός, ο υπερθυρεοειδισμός και το σύνδρομο δυσαπορρόφησης. Mπορεί να εμφανιστεί καισε ασθενείς που παίρνουν για μακρό χρονικό διάστημα ορισμένα φάρμακα (κορτιζόνη, θυρεοειδική ορμόνη, αντιεπιληπτικά, ηπαρίνη).
Οι πιθανότητες εμφάνισης οστεοπόρωσης εξαρτώνται από παράγοντες που δεν είναι στην ευχέρειά μας να αλλάξουμε. Υπάρχουν όμως τρόποι για τη βελτίωση της υγείας των οστών. Οι επιστήμονες Hope Ricciotti και Toni Golen από το Πανεπιστήμιο του Harvard, προτείνουν τρεις εύκολους τρόπους για την ενδυνάμωση των οστών:
-Υιοθέτηση μιας υγιεινής διατροφής πλούσιας σε ασβέστιο, το απαραίτητο για τα οστά μεταλλικό στοιχείο, σε συνδυασμό με πρόσληψη βιταμίνης D, η οποία βοηθά τον οργανισμό μα απορροφήσει το ασβέστιο και το φώσφορο. Ο φυσικός τρόπος πρόσληψής της βιταμίνης D πραγματοποιείται με την έκθεση στον ήλιο.
-Η τακτική άσκηση μπορεί να βοηθήσει στην ενίσχυση των οστών ή στην πρόληψη της μείωσης της οστικής πυκνότητας. Συγκεκριμένα, οι δραστηριότητες που ασκούν πίεση στα οστά, όπως τα άλματα, το τρέξιμο και οι ασκήσεις αντιστάσεων, μπορούν να διεγείρουν τα οστικά κύτταρα ώστε να παραγάγουν πρωτεΐνες που ενισχύουν τη οστική δύναμη. Μολονότι στα παιδιά οι παραπάνω σωματικές ασκήσεις μπορούν να αυξήσουν την οστική πυκνότητα, στους ενήλικες η συμβολή τους περιορίζεται στη διατήρηση της οστικής δύναμης και πυκνότητας, που διαφορετικά θα χάνονταν.
-Για την μεγαλύτερη προστασία της υγείας των οστών, συστήνεται ο περιορισμός των επιβλαβών και ανθυγιεινών συνηθειών, όπως το κάπνισμα και η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ.