Οι επιστήμονες ελπίζουν ότι έχουν βρει το φάρμακο για να σταματήσουν όλες τις νευροεκφυλιστικές νόσους του εγκεφάλου, συμπεριλαμβανομένης της άνοιας.
Το 2013, μια ομάδα του UK Medical Research Council σταμάτησε για πρώτη φορά τον θάνατο εγκεφαλικών κυττάρων σε ένα ζώο, κερδίζοντας πρωτοσέλιδα σε όλον τον κόσμο. Όμως η χημική ένωση που χρησιμοποιήθηκε ήταν ακατάλληλη για τους ανθρώπους, καθώς προκαλούσε βλάβη σε άλλα όργανα του σώματος.
Τώρα όμως, έχουν βρεθεί δύο φάρμακα που θα πρέπει να έχουν την ίδια προστατευτική επίδραση στον εγκέφαλο και τα οποία έχουν ήδη χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια στους ανθρώπους.
«Είναι πραγματικά συναρπαστικό», δήλωσε η καθηγήτρια Giovanna Mallucci, από την Μονάδα Τοξικολογίας MRC στο Λάισεστερ, η οποία θέλει να ξεκινήσει σύντομα κλινικές δοκιμές σε ασθενείς με άνοια και πιστεύει ότι θα μάθουμε εάν τα φάρμακα λειτουργούν εντός δύο-τριών ετών.
Η νέα προσέγγιση επικεντρώνεται στους φυσικούς αμυντικούς μηχανισμούς που είναι ενσωματωμένοι στα εγκεφαλικά κύτταρα. Όταν ένας ιός καταλαμβάνει ένα εγκεφαλικό κύτταρο δημιουργεί συσσώρευση ιικών πρωτεϊνών. Τα κύτταρα αντιδρούν σταματώντας σχεδόν ολόκληρη την παραγωγή πρωτεϊνών, για να σταματήσουν την εξάπλωση του ιού.
Πολλές νευροεκφυλιστικές ασθένειες περιλαμβάνουν την παραγωγή ελαττωματικών πρωτεϊνών που ενεργοποιούν τις ίδιες άμυνες, αλλά με πιο σοβαρές συνέπειες. Τα εγκεφαλικά κύτταρα κλείνουν την παραγωγή για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα, ώστε τελικά πεθαίνουν.
Αυτή η διαδικασία, που εξαπλώνεται στους νευρώνες του εγκεφάλου, μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στην κίνηση, τη μνήμη ή και να οδηγήσει στον θάνατο, ανάλογα με την ασθένεια. Θεωρείται ότι συμβαίνει σε πολλές μορφές νευροεκφυλισμού, συνεπώς, αν βρεθεί τρόπος να διακοπεί με ασφάλεια, θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε ένα ευρύ φάσμα ασθενειών.
Στην αρχική μελέτη, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μια χημική ένωση που εμπόδισε τον αμυντικό μηχανισμό να ξεκινήσει και ανέστειλε την εξέλιξη νευροεκφυλιστικής ασθένειας σε ποντίκια, για πρώτη φορά, παρόλο που η ένωση αποδείχθηκε τελικά τοξική για το πάγκρεας των ανθρώπων.
Από το 2013, η ερευνητική ομάδα εξέτασε εργαστηριακά περισσότερα από 1.000 σκευάσματα που ήδη υπήρχαν και που ίσως είχαν παρόμοια δράση. Δύο από αυτά φάνηκε ότι εμποδίζουν μια μορφή άνοιας, σταματώντας τα εγκεφαλικά κύτταρα να πεθαίνουν.
Η Δρ Mallucci δήλωσε: «Και τα δύο φάρμακα ήταν εξαιρετικά προστατευτικά και εμπόδισαν την απώλεια μνήμης, την παράλυση και τη δυσλειτουργία των εγκεφαλικών κυττάρων. Ήρθε η ώρα για κλινικές δοκιμές, ώστε να δούμε αν υπάρχουν παρόμοια αποτελέσματα στους ανθρώπους».
Το πιο γνωστό φάρμακο του ζεύγους είναι η τραζοδόνη, η οποία έχει ήδη χορηγείται σε ασθενείς με κατάθλιψη. Το άλλο, το DBM, δοκιμάζεται ήδη σε ασθενείς με καρκίνο.