H καισαρική τομή (Κ.Τ.) αποτελεί μία από τις συχνότερες χειρουργικές επεμβάσεις. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ) το ιδανικό ποσοστό Κ.Τ. είναι μεταξύ 10% και 15%. Αυτό το ποσοστό αντιστοιχεί στις καισαρικές που πρέπει να γίνονται λόγω επιπλοκών και συμβάλλουν στην μείωση της θνησιμότητα νεογνών και μητέρας. Στην Ελλάδα δυστυχώς διενεργείται υψηλός αριθμός καισαρικών τομών.
Το 1960, στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής η επανάληψη Καισαρικής τομής όταν έχει προηγηθεί ήδη Καισαρική τομή, ήταν η αποδεκτή πρακτική. Oι γιατροί ανησυχούσαν ότι οι οδύνες θα οδηγούσαν σε ρήξη της μήτρας στο σημείο της ουλής. H ραγδαία αύξηση των Κ.Τ συνοδεύτηκε από αύξηση της μητρικής νοσηρότητας, από επιμήκυνση του χρόνου νοσηλείας και αύξηση του κόστους νοσηλείας. Την δεκαετία του’80, οι πρώτες μελέτες έδειξαν ότι πολλές μητέρες μπορούν με ασφάλεια να γεννήσουν με κολπικό τοκετό μετά από Κ.Τ. και ότι ο κίνδυνος ρήξης της μήτρας είναι μικρότερος από 1%.
Το VBAC δηλαδή ο φυσιολογικός τοκετός μετά από Κ.Τ. έχει πλέον καθιερωθεί ως μια επιλογή για γυναίκες που έχουν υποβληθεί σε Κ.Τ. σε πολλές χώρες. Το VBAC έχει σημαντικά πλεονεκτήματα, αυξάνει την πιθανότητα για φυσιολογικό τοκετό σε μελλοντικές εγκυμοσύνες, συντομότερη ανάρρωση και μικρότερη παραμονή στο νοσοκομείο, λιγότερο μετεγχειρητικό πόνο, αποφυγή του χειρουργείο και των επιπλοκών της καισαρικής.
Τα μειονεκτήματα του VBAC περιλαμβάνουν την επείγουσα καισαρική τομή στο 25% των περιπτώσεων. Ρήξη ουλής, συμβαίνει μόνο σε δύο με οκτώ γυναίκες στις 1000 περιπτώσεις. Ο κίνδυνος το μωρό να πεθάνει ή να υποστεί βλάβη στον εγκέφαλο, στο φυσιολογικό τοκετό μετά από Κ.Τ. είναι πολύ μικρή (0,2%). Αυτός ο κίνδυνος δεν είναι σημαντικά υψηλότερος σε σχέση με το αν μια γυναίκα γεννούσε για πρώτη φορά, αλλά είναι υψηλότερος σε σχέση με το αν γεννούσε με μια επαναλαμβανόμενη καισαρική τομή. Ωστόσο, αυτό πρέπει να συνεκτιμηθεί με τους κινδύνους για την μητέρα που υποβάλλεται σε επαναληπτική καισαρική τομή.
Τα μειονεκτήματα των επαναλαμβανόμενων καισαρικών τομών περιλαμβάνουν, μια μεγαλύτερη και πιο δύσκολη επέμβαση, πιθανότητα θρόμβωσης και πνευμονικής εμβολής, μεγαλύτερη περίοδος αποκατάστασης. Τρία έως τέσσερα στα 100 μωρά (3-4%) που έχουν γεννηθεί από μια προγραμματισμένη καισαρική τομή εμφανίζουν αναπνευστικά προβλήματα και μπορεί να χρειαστεί να νοσηλευτούν σε ειδική μονάδα νεογνικής φροντίδας. Η ανάγκη για εκλεκτική καισαρική τομή σε μελλοντικές εγκυμοσύνες. Τέλος περισσότερος ουλώδης ιστός δημιουργείται με κάθε καισαρική τομή και αυτό αυξάνει την πιθανότητα του πλακούντα να αναπτυχθεί πάνω στην ουλή (διεισδυτικός πλακούντας). Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αιμορραγία και ίσως να απαιτηθεί μαιευτική υστερεκτομή.
Είτε επιλέξει κανείς μια φυσιολογική γέννα είτε μια καισαρική τομή εκ νέου, η επιλογή είναι ασφαλής με διαφορετικούς κινδύνους και οφέλη. Συνολικά, και οι δύο είναι ασφαλείς επιλογές με πολύ μικρό κίνδυνο. Το VBAC έχει ένα ποσοστό επιτυχίας 60-75%. Ο γιατρός θα πρέπει να ενημερώνει αμερόληπτα τις γυναίκες για τα οφέλη και τους κινδύνους και στις δυο περιπτώσεις και να δίνει την δυνατότητα στις ίδιες να αποφασίζουν πώς θα γεννήσουν.
Σπύρος Καρδάκης MD
Χειρούργος Γυναικολόγος- Μαιευτήρας, Τ. ιατρός Πανεπιστημιακής Μαιευτικής Γυναικολογικής κλινικής Ουψάλας, Σουηδίας Τ. επιμελητής Μαιευτικής Γυναικολογικής κλινικής EOC, Ελβετίας, Χειρούργος Γυναικολόγος Λαπαροσκόπος, ESGE, Συνεργάτης ιατρός Γενικής Κλινικής Κέρκυρας, Γυναικολογικής κλινικής ΡΕΑ και ΛΗΤΩ Αθηνών
www.gynmedkardakis.com
