Ο, σχετιζόμενος με τη σπονδυλική στήλη (ΣΣ) χρόνιος πόνος αποτελεί ένα μεγάλο και δυσεπίλυτο πρόβλημα στις σύγχρονες ανθρώπινες κοινωνίες. Το 60-80% των συνανθρώπων μας θα βιώσει επανειλημμένα επεισόδια οσφυαλγίας σε κάποια στιγμή της ζωής τους. Πιο συγκεκριμένα, το 2016 στον κατάλογο των νοσημάτων με σημαντική απώλεια ποιότητας ζωής και ανικανότητα στις ΗΠΑ, η οσφυαλγία κατέλαβε την 1η θέση, ακολουθούμενη από την κατάθλιψη.
Το κεντρικό πρόβλημα είναι η γήρανση/εκφύλιση του μεσοσπονδύλιου δίσκου (του «αμορτισέρ» της ΣΣ), με αποτέλεσμα την πυροδότηση ενός «φαύλου κύκλου» εκφύλισης (μύες, σύνδεσμοι, ζυγο-αποφυσιακές αρθρώσεις της ΣΣ). Αυτό προκαλεί τα επεισόδια χρόνιου μυο-σκελετικού πόνου στη ΣΣ (αυχεναλγία/οσφυαλγία) και μυϊκού σπασμού («λουμπάγκο»), τα οποία βελτιώνονται μετά από χρήση συντηρητικών μέσων (ανάπαυση, φαρμακευτική αγωγή και φυσικοθεραπεία).
Η φυσική πορεία της νόσου του δίσκου οδηγεί στην κήλη του μεσοσπονδυλίου δίσκου (ΚΜΔ) και την ανάπτυξη φλεγμονής λόγω μηχανικής πίεσης επί των ευγενών δομών (νωτιαίου μυελού, νευρικών ριζών) και βιοχημικής αντίδρασης του φλεγμαίνοντα δίσκου. Η φλεγμονή αυτή προκαλεί και τα νευρογενή συμπτώματα (αιμωδία, καυσαλγία, παραισθησία, απώλεια μυϊκής ισχύος) υπό τη μορφή ριζιτικών ενοχλημάτων π.χ. ισχιαλγίας.
Στην αντιμετώπιση της ΚΜΔ ισχυρό ρόλο έχει η χειρουργική αποσυμπίεση/δισκεκτομή. Η επέμβαση αυτή μπορεί να θεραπεύσει τα νευρογενή ριζιτικά ενοχλήματα, αλλά δεν αντιμετωπίζει τον αμιγώς μυο-σκελετικό πόνο της χρόνιας οσφυαλγίας/αυχεναλγίας. Σε περίπτωση υποτροπών της ΚΜΔ, η μόνη λύση είναι η σπονδυλοδεσία, δηλαδή μία επέμβαση αρθρόδεσης (δηλαδή κατάργησης της κινητικότητος) του συγκεκριμένου επιπέδου της ΣΣ. Η σπονδυλοδεσία είναι δημοφιλής, όμως δεν παύει όμως να είναι μία αμφιλεγόμενη λύση που σχετίζεται με σημαντική μεταβολή της κινηματικής και της ισορροπίας της ΣΣ, οδηγώντας σε μετεγχειρητική κύφωση, εκφύλιση και των γειτονικών επιπέδων της ΣΣ και τη διαιώνιση του «φαύλου κύκλου» που οδηγεί σε αλλεπάλληλα, και συνηθως αποτυχημένα, χειρουργεία («Σύνδρομο αποτυχημένης επέμβασης στη ΣΣ»). Τέλος, η αρθροπλαστική του δίσκου (σε αντίθεση με τις αρθροπλαστικές ισχίου/γόνατος) έχει απογοητευτικά αποτελέσματα. Συμπερασματικά, με τα σημερινά δεδομένα δεν υπάρχει σαφής και μακροχρόνια αντιμετώπιση του χρόνιου μυο-σκελετικού πόνου στη ΣΣ, εξ ου και ο χαρακτηρισμός της ως «ορφανής πάθησης».
Δεν προκαλεί εντύπωση ότι η Αναγεννητική Ιατρική έχει στρέψει το ενδιαφέρον της στην παθολογία της ΣΣ με ένα διττό στόχο: σε πρώτο χρόνο την ανακούφιση του χρόνιου μυο-σκελετικού πόνου, ενώ σε δεύτερο χρόνο τη διακοπή του φαύλου κύκλου της εκφύλισης/γήρανσης και την αναγέννηση του δίσκου. Η χρήση του PRP (Plasma Rich in platelets-πλάσμα πλούσια σε αιμοπετάλια), το οποίο προκύπτει από τη φυγοκέντρηση του αίματος του ίδιου του ασθενούς και απελευθερώνει άμεσα τους αυξητικούς παράγοντες των αιμοπεταλίων, μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση του πόνου της ΣΣ και να επιβραδύνει/σταθεροποιήσει τη διαδικασία γήρανσης/εκφύλισης. Ακόμη πιο εντυπωσιακά αποτελέσματα μπορεί να έχει η χρήση των «βλαστοκυττάρων»/κυτταρικών θεραπειών, με στόχο τόσο το χρόνιο πόνο όσο και την αναγέννηση των δίσκων. Οι νεότερες εξελίξεις επαγγέλλονται μία επανάσταση στις θεραπευτικές μας στρατηγικές στη ΣΣ μέσα από τη συνεργιστική δράση PRP & «βλαστοκυττάρων»/κυτταρικών θεραπειών.
Επιπλέον, κλινικές μελέτες αποδεικνύουν τόσο την αποτελεσματικότητα όσο και την ασφάλεια των «βλαστοκυττάρων» για το χρόνιο πόνο στη ΣΣ. Η ερευνητική μας ομάδα ORTHO REGEN INSTITUTE σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής και το διευθυντή του Εργαστηρίου Μυοσκελετικής Φυσικοθεραπείας Καθ. Γ. Γεωργούδη δρομολογεί νέες προσεγγίσεις για την αντιμετώπιση του χρόνιου πόνου στις περιφερικές αρθρώσεις και τη ΣΣ μέσα από την κατάστρωση σχετικών κλινικών μελετών για την προτυποποίηση των ολιστικών θεραπειών που συνδυάζουν την Αναγεννητική Ιατρική με τις σύγχρονες μεθόδους αποκατάστασης.
Δρ Νικόλαος Κεραμάρης MD, DSc/PhD
Ορθοπαιδικός Χειρουργός Σπονδ. Στήλης – Αθλητίατρος, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών. Μετεκπαιδευθείς σε Μ. Βρετανία στη Σπονδυλική Στήλη, Αθλητιατρική, Αναγεννητική Ιατρική. Επιστημονικός Διευθυντής Ortho Regen Institute
https://keramarisortho.gr/
