Η σωστή διατροφή είναι ένας εύλογος στόχος για όλους μας, όμως μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα, όταν γίνει εμμονή, όπως υπογραμμίζει ένας ψυχολόγος για τις παρενέργειες που μπορεί να έχει το λεγόμενο clean eating (καθαρή διατροφή).
Τι θεωρείται clean eating; Σε γενικές γραμμές η αποφυγή κατανάλωσης γλουτένης, επεξεργασμένης ζάχαρης, γαλακτοκομικών και ζωικών προϊόντα, καθώς και κάθε είδους επεξεργασμένα τρόφιμα. Κάποιοι θιασώτες της εν λόγω διατροφής, ακολουθούν μια αυστηρά χορτοφαγική (vegan) διατροφή, όπου όλα τα τρόφιμα καταναλώνονται ωμά.
Αλλά όταν το ενδιαφέρον για την υγιεινή διατροφή γίνεται εμμονή, οδηγεί σε ορθορεξία, τη διαταραχή που συνδέεται με την κατανάλωση μόνο «υγιεινών» τροφών. Μια διαταραχή μπορεί να έχει μια καταστροφική επίδραση στη ζωή ενός ατόμου.
Η νευρική ορθορεξία δεν είναι κάτι καινούργιο – ο όρος δημιουργήθηκε για πρώτη φορά το 1990 από τον Steven Bratman, έναν γιατρό με έδρα το Σαν Φρανσίσκο – αλλά η συχνότητα εμφάνισής της έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια και έχει συνδεθεί με την άνοδο του clean eating.
Σύμφωνα με τον Patrick Denoux, καθηγητή διαπολιτισμικής ψυχολογίας στο πανεπιστήμιο της Τουλούζης, κάποιος που υποφέρει από ορθορεξία «φυλακίζεται από μια σειρά κανόνων που επιβάλλει στον εαυτό του». Με την επιβολή αυτών των πολύ αυστηρών νόμων στον εαυτό τους, απομονώνονται αναπόφευκτα, καθώς αποφεύγουν τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις στις οποίες περιλαμβάνεται φαγητό και μερικές φορές θέτουν σε κίνδυνο την υγεία τους.
Για παράδειγμα, μπορεί να εμφανίσουν ανεπάρκεια βιταμίνης Β12, όπως ανακάλυψε η διατροφολόγος Sophie Ortega σε έναν πελάτη της. Η Β12 βρίσκεται κυρίως στα αυγά, τα γαλακτοκομικά προϊόντα, το κρέας και τα ψάρια, οπότε πολλοί θιασώτες του clean eating δυσκολεύονται να πάρουν αρκετή μέσω της διατροφής τους, χωρίς να λάβουν συμπληρώματα διατροφής.
«Ήταν σαν να προτιμούσε να χάσει την όρασή της … παρά να προδώσει τη δέσμευσή της στα ζώα», είπε η Ortega για την πελάτισσά της, που αρνούνταν να αλλάξει διατροφή, παρά τα σοβαρά προβλήματα υγείας που αντιμετώπιζε.
Η ορθορεξία δεν είναι ιατρικά αναγνωρισμένη με τον ίδιο τρόπο όπως η ανορεξία και η βουλιμία και σύμφωνα με τον ψυχίατρο Alain Perroud, «είναι πολύ πιο κοντά σε μια φοβία», παρά σε μια διατροφική διαταραχή.
Οι ειδικοί πιστεύουν ότι οι πάσχοντες από ορθορεξία θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν με γνωστική συμπεριφορική θεραπεία, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει εκμάθηση αντιμετώπισης καταστάσεων που μπορούν να προκαλέσουν άγχος σχετικά με τη διατροφή, τεχνικές χαλάρωσης και συζήτηση περί υπερβολικών πεποιθήσεων.
