Βρετανοί επιστήμονες ανακάλυψαν πόσες μεταλλάξεις χρειάζονται για να μετατρέψουν ένα υγιές κύτταρο σε καρκινικό. Η ερευνητική ομάδα, από το Ινστιτούτο Wellcome Trust Sanger, απέδειξε ότι απαιτούνται μόνο λίγες, από μία έως και 10 μεταλλάξεις, ανάλογα με τον τύπο του όγκου.

Το ερώτημα έχει αποτελέσει ένα από τα πιο έντονα συζητημένα θέματα στην επιστήμη για τον καρκίνο εδώ και δεκαετίες. Τα ευρήματα, που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Cell, ελπίζεται ότι θα βελτιώσουν τη θεραπεία για τους ασθενείς.

Αν προσπαθήσουμε να βρούμε τις διαφορές μεταξύ ενός καρκινικού και ενός υγιούς ιστού, θα μπορούσαμε να παρατηρήσουμε δεκάδες χιλιάδες μεταλλάξεις στο DNA. Μερικές παίζουν ρόλο στην ανάπτυξη του καρκίνου, ενώ άλλες όχι. Το ερώτημα ήταν λοιπόν ποιες είναι σημαντικές στη δημιουργία της νόσου.

Οι ερευνητές ανέλυσαν το DNA από 7.664 όγκους, για να βρουν μεταλλάξεις που επιτρέπουν σε ένα κύτταρο να είναι περισσότερο εγωιστικό, επιθετικό και καρκινικό.

Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι απαιτείται:

– μια μόνο μετάλλαξη για να προκαλέσει καρκίνο του θυρεοειδούς και των όρχεων

– τέσσερις μεταλλάξεις για να προκαλέσουν καρκίνο του μαστού ή του ήπατος

– δέκα μεταλλάξεις για να προκαλέσουν καρκίνο του παχέως εντέρου

Ο Δρ Peter Campbell, ένας από τους ερευνητές, δήλωσε: «Γνωρίζουμε για τη γενετική βάση του καρκίνου εδώ και πολλές δεκαετίες, αλλά το πόσες μεταλλάξεις είναι υπεύθυνες για την εμφάνισή του ήταν θέμα διαφωνιών. Αυτό που μπορέσαμε να κάνουμε σε αυτή τη μελέτη είναι πραγματικά να δώσουμε τους πρώτους αμερόληπτους αριθμούς. Φαίνεται ότι από τις χιλιάδες μεταλλάξεις σε ένα γονιδίωμα του καρκίνου, μόνο ελάχιστες είναι υπεύθυνες για να υπαγορεύσουν τον τρόπο που συμπεριφέρεται το κύτταρο, για να το καταστήσουν καρκινικό».

Οι μισές από τις μεταλλάξεις που εντοπίστηκαν ήταν σε σειρές γενετικών οδηγιών – ή γονιδίων – που δεν είχαν συνδεθεί ποτέ πριν με τον καρκίνο.

Ο μακροπρόθεσμος στόχος της έρευνας ήταν να προχωρήσει η πιο ακριβής αντιμετώπιση του καρκίνου. Εάν οι γιατροί γνωρίζουν ποιες λίγες μεταλλάξεις, από τις χιλιάδες, οδήγησαν στον καρκίνο ενός ασθενούς, θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν φάρμακα που στοχεύουν συγκεκριμένα σε αυτές.

Οι ερευνητές μπόρεσαν να ανακαλύψουν τις μεταλλάξεις που προκαλούν την ανάπτυξη του καρκίνου, στρεφόμενοι προς τον Δαρβίνο και τη θεωρία της εξέλιξης: σκέφτηκαν ότι οι καθοριστικές μεταλλάξεις θα πρέπει να εμφανίζονται πιο συχνά στους όγκους από τις «ουδέτερες» μεταλλάξεις που δεν κάνουν το καρκινικά τα κύτταρα. Αυτό συμβαίνει επειδή η δύναμη της φυσικής επιλογής δίνει ένα εξελικτικό πλεονέκτημα σε μεταλλάξεις που βοηθούν ένα κύτταρο να αναπτυχθεί και να πολλαπλασιαστεί πιο εύκολα.