Η παρουσία λίθων στο ουροποιητικό σύστημα και συγκεκριμένα στο νεφρό, στον ουρητήρα, στην ουροδόχο κύστη και στην ουρήθρα αποτελεί πολύ συχνή παθολογική κατάσταση με ποσοστά περίπου 140 ασθενείς ανά 1.000.000 ανθρώπους να εμφανίζουν κάθε χρόνο κάποιο λίθο.
Συμπτώματα
Ο κολικός του νεφρού είναι οξύς πόνος στο νεφρό και δημιουργείται από απότομη απόφραξη της απορροής των ούρων από λίθο σε οποιαδήποτε σημείοτου ουρητήρα από τη νεφρική πύελο ως την κύστη. Ο πόνος εμφανίζεται απότομα, είναι περιοδικός και η αλλαγή θέσης δεν τον μεταβάλλει και τις περισσότερεςφορές συνυπάρχει ναυτία και έμετος. Μπορεί να συνυπάρχει αιματουρία.
Διάγνωση – απεικόνιση
– Απλή ακτινογραφία νεφρών ουρητήρων κύστεως
– Υπέρηχος Νεφρών Κύστης:είναι η πιο εύκολη και ακίνδυνη μέθοδος ανάδειξης λίθων – υδρονέφρωσης
– Αξονική τομογραφία-ουρογραφία:αποτελεί την πιο αξιόπιστη και λεπτομερή μέθοδο ανάδειξη λιθίασης(θέση, μέγεθος)
Παράγοντες κινδύνου
– Φύλο: οι άνδρες προσβάλλονται 3 φορές περισσότερο από τις γυναίκες
– Ηλικία: οι ηλικίες 20-50 ετών παρουσιάζουν μεγαλύτερη πιθανότητα λιθίασης
– Κληρονομικότητα: 1 στους 4 ασθενείς που παρουσιάζουν ουρολιθίαση έχουν κάποιο μέλος της οικογένειας με ιστορικό
– Επάγγελμα: τα επαγγέλματα γραφείου εμφανίζουν αυξημένες πιθανότητες
– Ανατομικές ανωμαλίες νεφρού: πεταλοειδής νεφρός, σύνδρομο πυελοουρητηρικής συμβολής, σπογγώδης νεφρός, συγγενείς στενώσεις ουρητήρα σε όλο το μήκος του, περιπτώσεις διπλού ουρητήρα, ουρητηροκήλη
– Μειωμένη πρόσληψη ύδατος:< 1500ml
Ενδείξεις για ενδοουρολογικές-χειρουργικές προσεγγίσεις στην λιθίαση του ουροποιητικού:
- Όταν ο νεφρικός πόνος-κολικός δεν μπορεί να ελεγχθεί με φαρμακευτική αγωγή.
- Όταν ο λίθος μπλοκάρει την απορροή των ούρων από το νεφρό ως την ουροδόχο κύστη προκαλώντας μεγάλη υδρονέφρωση.
- Όταν υπάρχουν νεφρικοί λίθοι που μεγαλώνουν με μεγάλη ταχύτητα, με αυξημένο κίνδυνο η αφαίρεση αυτών των λίθων να μη μπορεί να γίνει ενδοσκοπικά ή με ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές.
- Όταν ο λίθος είναι πολύ μεγάλος και στατιστικά η φυσιολογική αποβολή του είναι σχεδόν αδύνατη.
Επεμβατικές -ενδοσκοπικές θεραπείες
- Εξωσωματική λιθοτριψία
- Μηχανική λιθοτριψία
- LASER ενδοσκοπικήλιθοτριψία(με τα μεγαλύτερα ποσοστά επιτυχίας)
- Ανοιχτή -ρομποτική χειρουργική (σπάνια στις μέρες μας)
Προληπτικά μέτρα
Η πρόληψη των λίθων μπορεί να περιλαμβάνει συνδιασμό συμπεριφορικών αλλαγών και φαρμακευτικής αγωγής.
- Μείωση κίνδυνου αν πίνετε τόσο νερό ώστε να αποβάλλετε περίπου δύο λίτρα την ημέρα.
- Προτιμήστε μία δίαιτα χαμηλή σε αλάτι και ζωικές πρωτείνες.
- Συνεχίστε να καταναλώνετε τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε ασβέστιο όμως προσοχή με τα συμπληρώματα ασβεστίου.
- Να παρακολουθείστε από ουρολόγο εάν υπάρχει ιστορικό.
Επιπλοκές της λιθισιακής νόσου εάν δεν διαγνωστεί και δεν θεραπευτεί έγκαιρα και σωστά:
- Μείωση ή ολική απώλεια της νεφρικής λειτουργίας από τον πάσχοντα νεφρό λόγω απόφραξης και αποφρακτικής ουροπάθειας
- Βλάβη του νεφρού και δημιουργία νεφρικών ουλών με πιθανή ατροφία τους ή/και εμφάνιση αρτηριακής υπέρτασης
- Επανεμφάνιση-υποτροπή λιθίασης
- Επιπλεγμένη λοίμωξη ουροποιητικού με αυξημένη πιθανότητα ουροσήψης – σηψαιμίας
- Σε περιπτώσεις λιθίασης ουροδόχου κύστεως αυξημένος κίνδυνος κακοήθειας
Το κλειδί για την αποφυγή δημιουργίας ή υποτροπής λιθίασης είναι η αυξημένη πρόσληψη υγρών και ο περιοδικός έλεγχος του ασθενή που έχει «νοσήσει» έστω και μία φορά από λιθίαση.
Κατσίβας Παντελής MD
Χειρουργός Ουρολόγος Ανδρολόγοςμ Εξειδικευμένος στη Laser λιθοτριψία και ενδοουρολογία
Website: http://www.katsivas–urology.gr/
Facebook page: @ourologoskatsivas
E-mail: pkatsivas@gmail.com
