Αν σου συμβεί μια φορά, σίγουρα δε θα ήθελες να σου συμβεί και δεύτερη. Από τις εγκυμοσύνες που ξεκινούν , περίπου 12 – 15% θα καταλήξουν σε αποβολή. Σε αυτές προσθέτουμε και τις αποβολές που γίνονται χωρίς να γίνουν αντιληπτές αποτη γυναίκα και λανθασμένα συνήθως θεωρεί ότι της ήρθε περίοδος. Μπορεί να μην ξανασυμβεί . Η απάντηση όμως είναι ότι το ποσοστό αποβολών αυξάνει σημαντικά όπου υπάρχει ιστορικό. Αν συμβεί για πρώτη φορά, οι πιθανότητες να συμβεί δεύτερη αυξάνουν στο 25%, για τρίτη 40% και για πέμπτη 70% περίπου. Η πλέον συνήθη σύσταση είναι ακόμα και από την πρώτη αποβολή, να διενεργείται έλεγχος για το αίτιο από ειδικό Iατρό.
Σε πολλές περιπτώσεις η σύσταση ξεκούραση, αποφυγή άρσης βάρους ή επαφών στο επικίνδυνο πρώτο τρίμηνο μπορεί να επιφέρει επθυμητό αποτέλεσμα. Συνήθως όμως δεν αρκεί. Αν δεν εντοπιστεί το αίτιο, τότε δε θα γίνει η κατάλληλη θεραπεία που θα αποτρέψει το λόγο που οδήγησε στην αποβολή.
Πιθανά αίτια που σχετίζονται με την αποβολή
Μια πληθώρα αιτιών σχετίζονται με τον κίνδυνο αποβολής το τρίμηνο κύησης. Μια αιτία μπορεί να είναι τα ανατομικά θέματα της μήτρας της γυναίκας που αφορούν το σχήμα της και ευρήματα όπως ινομυώματα, πολύποδες ή προβλήματα του τραχήλου. Επίσης, διάφορα νοσήματα ή παθήσεις της γυναίκας όπως λοιμώξεις, αυτοάνοσα, διαβήτης, αρτηριακή πίεση, ορμονολογικά προβλήματα ή ανοσολογικοί παράγοντες. Οι ανοσολογικοί παράγοντες, δηλαδή η πιθανότητα να αναγνωρίζεται το έμβρυο από τον οργανισμό της μητέρας σαν εχθρός, πρέπει να αναζητηθούν ειδικά σε ιστορικό 2- 3 αποβολών. Επίσης βασικός θεωρείται και ο έλεγχος θρομβοφιλίας. Υπάρχουν λύσεις για όλα αυτά τα προβλήματα και με την κατάλληλη θεραπεία μπορεί να διασφαλιστεί μια εγκυμοσύνη.
Καταρχάς, πρέπει να γίνεται έλεγχος του εμβρύου με την θεραπευτική απόξεση της μήτρας που αφορά είτε τον καρυότυπο είτε την ειδική περιγεννετική ιστολογική, που αναγνωρίζει διάφορες αιτίες, όπως θρομβοφιλία είτε αύξηση των κυττάρων άμυνας ΝΚ (naturalkillers).
Συνήθως όμως, το μεγαλύτερο πρόβλημα με τις αποβολές είναι ότι οφείλεται σε χρωμοσωμικές ανωμαλίες του εμβρύου, κάτι που ισχύει πολύ συχνά στις γυναίκες άνω των 40 ετών που προσπαθούν να τεκνοποιήσουν.
Τη λύση δίνει η Εξωσωματική γονιμοποίηση αφού προηγηθεί γενετικός έλεγχος εμβρύων. Πλέον μπορούμε να επιλέξουμε για εμβρυομεταφορά έμβρυα που δεν έχουν χρωμοσωμικές ανωμαλίες, πράγμα που αυξάνει σημαντικά την πιθανότητα για μια επιτυχημένη εγκυμοσύνη.
Μια νέα πρωτοποριακή μέθοδος αναγνώρισης της αιτίας αποβολών γίνεται με βιοψία ενδομητρίου. Η διάγνωση γίνεται είτε με τη λήψη μέσω μιας ειδική συσκευής όπως γίνεται η εξέταση κατά Παπανικολάου χωρίς νάρκωση είτε με υστεροσκόπιση με μια απλή νάρκωση. Να σημειωθεί ότι η υστεροσκόπηση θεωρείται πλέον αναγκαία μέθοδος αναγνώρισης ανατομικών προβλημάτων που οδηγούν σε αποβολές και εξίσου απαραίτητη πριν τις τεχνικές υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Πολλές μελέτες δίνουν έμφαση στην ύπαρξη αυξημένου κινδύνου ΝΚ (naturalkillers) που εμποδίζουν την εμφύτευση του εμβρύου και την ανάπτυξη του. Η μέτρηση των αντιστοίχων κυττάρων στο αίμα είναι τις περισσότερες φορές πολύ μειωμένη σε σχέση με την αντίστοιχη μέσα στη μήτρα.
Ο δεύτερος παράγοντας που μπορεί να αναγνωριστεί είναι η φλεγμονή του ενδομητρίου. Η παρουσία κυττάρων φλεγμονής και ενδομητρίτιδας είναι σε σχετικές μελέτες παράγοντας 10 – 20% αποβολής και ειδικά όταν τα υπόλοιπα αίτια που προκαλούν αποβολή δεν μπορούν να αναγνωριστούν. Ο τρίτος παράγον – αίτιο που μπορεί να αναγνωριστεί είναι η κακή επιφανειακή εμφάνιση του αγγειακού δικτύου του ενδομητρίου. Όταν αυτό το αίτιο συνδυάζεται και με προβλήματα θρομβοφιλίας, έστω και σε μικρό ποσοστό, τότε το πρόβλημα πρέπει να αντιμετωπιστεί με ακόμη μεγαλύτερη βαρύτητα.
Υπάρχει θεραπεία για τα 3 παραπάνω;
Στην περίπτωση των αυξημένων ΝΚ, η χρήση σκευασμάτων κορτιζόνης προκαλεί ευνοϊκό παράθυρο για την εμφύτευση του εμβρύου. Η χορήγηση της ξεκινά με το θετικό τεστ κυήσεως ή και σε κάποιες περιπτώσεις σε μικρές δόσεις και κατά τη διάρκεια προσπάθειας τεκνοποίησης. Επιπλέον, μια πιο μοντέρνα θεραπεία χορήγησης πρωτεϊνών (intralipid) αυξάνει την πιθανότητα εμφύτευσης του εμβρύου καθώς και την πιθανότητα φυσιολογικής εξέλιξης της εγκυμοσύνης. Ανάλογα τον αριθμό των ΝΚ κυττάρων της γυναίκας, η χορήγηση των intralipidsγίνεται κατά τη φάση των πρώτων ημερών κύησης ή σε πρόγραμμα εξωσωματικής, πριν και μετά την ωοληψία ή εμβρυομεταφορά και επαναλαμβάνονται συνήθως ανά 15 έως 20 μέρες σε θετικό τεστ κύησης. Αποτελούν πολύ καλή οικονομική θεραπεία η οποία χορηγείται ενδοφλεβίως και είναι καλά ανεκτή απο την γυναίκα. Σε περίπτωση φλεγμονής του ενδομητρίου, απαιτείται η λήψη αντιβιοτικών κοντά στην προσπάθεια σύλληψης ή σε θετικό τεστ ή στην εμβρυομεταφορά.
Η αιτία των αποβολών είναι πολυπαραγοντική και χρειάζεται σφαιρική διερεύνηση. Ο καλύτερος για μια τέτοια διερεύνηση είναι ο ειδικός σε θέματα αποβολών και γονιμότητας.
Δρ Νικόλαος Πετρογιάννης
Γυναικολόγος –Μαιευτήρας, IVF Spesialist, Αν. Διευθυντής Γυναικολογικής Κλινικής Ναυτικού Νοσοκομείου Αθηνών
www.npetrogiannis.gr
