Ο καρκίνος της ωοθήκης αποτελεί μείζον ογκολογικό πρόβλημα για τις γυναίκες, αφού το 60 – 70% των περιπτώσεων όταν γίνεται η διάγνωση βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο ΙΙI και ΙV.
Μια άλλη πολύ σημαντική παράμετρος είναι ότι μετά την θεραπεία που περιλαμβάνει χειρουργική αφαίρεση της νόσου και συστηματική χημειοθεραπεία ένα αντίστοιχο ποσοστό 60 – 70% θα εμφανίσει τοπική υποτροπή δηλαδή επανεμφάνιση της νόσου μέσα στην κοιλιά στην πρώτη τριετία μετά την αρχική θεραπεία.
Τα αίτια της υποτροπής – επανεμφάνισης είναι συνήθως τρία:
Πρώτoν: η αντοχή του όγκου στο κύριο φάρμακο της χημειοθεραπείας την πλατίνα (πλατινοανθεκτική νόσος).
Δεύτερον: στην βιολογική συμπεριφορά – επιθετικότητα του ίδιου του όγκου και
Τρίτoν: στην ατελή πρώτη εγχείρηση που άφησε μικροσκοπική νόσο, υπολειπόμενη εντός της περιτοναϊκής κοιλότητας.
Αντιμέτωπη με το ανωτέρω πρόβλημα η σύγχρονη ογκολογία τα τελευταία χρόνια έχει επινοήσει μια σειρά από νέα φάρμακα, στοχευτικές θεραπείες, ανοσοθεραπεία και εξειδικευμένες σύνθετες χειρουργικές επεμβάσεις.Την τελευταία δεκαετία στις ΗΠΑ αλλά και σε όλη την Ευρώπη υπάρχουν ογκολογικά κέντρα που εφαρμόζουν είτε στον αρχικά προχωρημένο καρκίνο είτε στην εμφάνιση της υποτροπής μια συνδυαστική χειρουργική μέθοδο που λέγεται κυτταρομειωτική χειρουργική και ενδοπεριτοναϊκή υπέρθερμη χημειοθεραπεία (HIPEC).Η εφαρμογή της μεθόδου στην Ελλάδα έχει ξεκινήσει από 12 ετίας με ενθαρρυντικά αποτελέσματα και έχουνήδη δημοσιευτεί σε διεθνή περιοδικά των ΗΠΑ (Ann.Surg.Oncol 2015).Συνίσταται σε ένα λεπτομερές χειρουργείο (κυτταρομειωτικό) που όπως αναφέρεται και στον όρο έχει σκοπό την επιμελή αφαίρεση όλης της μακροσκοπικής νόσου. Κατόπιν ενώ ο ασθενής είναι ακόμη σε νάρκωση μέσω ενός μηχανήματος γίνεται πλύση της κοιλιάς με φυσιολογικό ορό που περιέχει κάποια χημειοθεραπευτικά στους 42,5 C. To ζεστό αυτό μπάνιο διαρκεί 60 minκαι σκοτώνει – διαλύει όλα τα μικροσκοπικά κύτταρα που δεν έχει ενδεχομένως δει ο χειρουργός με γυμνό μάτι. Η μέθοδος απαιτεί εξειδικευμένα κέντρα και πιστοποιημένους χειρουργούς στην μέθοδο σύμφωνα με την ευρωπαϊκή και ελληνική νομοθεσία (ΦΕΚ 3540/Β/2016).
Η εφαρμογή της μεθόδου σε συνδυασμό ΠΑΝΤΑ με συστηματική χημειοθεραπεία ελαττώνει στον πρωτοπαθή προχωρημένο καρκίνο στο 20 – 25% από το αρχικό 60 – 70% την υποτροπή ενώ διπλασιάζει την επιβίωση στον καρκίνο που θα εμφανίσει υποτροπή.
Στο Ιατρικό Κέντρο Αμαρουσίου και στο Ιατρικό Διαβαλκανικό Κέντρο Θεσσαλονίκης λειτουργεί αντίστοιχα ιατρική ομάδα που εφαρμόζει με επιτυχία την μέθοδο. Και παράλληλα διαθέτει πλήρες ογκολογικό συμβούλιο για την αντιμετώπιση και παρακολούθηση των ανωτέρω περιστατικών.
Ιωάννης Δ. Σπηλιώτης, MD, PhD, FASPSM
Υπεύθυνος μονάδας Περιτοναϊκής Κακοήθειας Ομίλου ΙΑΤΡΙΚΟΥ ΑΘΗΝΩΝ & ΙΑΤΡΙΚΟΥ ΔΙΑΒΑΛΚΑΝΙΚΟΥ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ – European School of Peritoneal Surface Oncology BRUSSELS