Το κρύο φέρνει μαζί του εποχικούς κινδύνους: «η υπερβολική χειμερινή θνησιμότητα», όπως είναι γνωστό, αντιπροσωπεύει μια αύξηση των θανάτων κατά περίπου 20% μεταξύ Δεκεμβρίου και Μαρτίου. Πολλού από αυτούς δεν προέρχονται από ασθένειες που σχετίζονται με το κρύο, αλλά ακόμη και σε ιδιαίτερα αναπτυγμένες χώρες, με καλά θερμαινόμενα σπίτια και δημόσιες υπηρεσίες, αρκετοί άνθρωποι πεθαίνουν από υποθερμία κάθε χειμώνα.
Ακολουθεί ένας σύντομος οδηγός για τα συμπτώματα της υποθερμίας, πώς να τα εντοπίζετε σε άλλους και τι να κάνετε για να τους βοηθήσετε.
Η πρόληψη είναι καλύτερη από τη θεραπεία
Με απλά λόγια, η υποθερμία εμφανίζεται όταν οι άνθρωποι κρυώνουν πολύ. Αν το σώμα αρχίσει να χάνει θερμότητα πιο γρήγορα από ό,τι μπορεί να παράγει, τότε η εσωτερική θερμοκρασία αρχίζει να πέφτει. Εάν πέσει κάτω από τους 35 βαθμούς, τότε πιθανότατα υπάρχει πρόβλημα.
Ιδιαίτερα κινδυνεύουν οι ηλικιωμένοι, τα μωρά, οι χρήστες ναρκωτικών και όσοι υποφέρουν από χρόνιες ασθένειες – άνθρωποι των οποίων το σώμα χάνει θερμότητα με ρυθμό υψηλότερο από το μέσο όρο.
Αυτός που κινδυνεύει περισσότερο όμως, είναι όποιος έχει πέσει σε κρύο νερό. Μια παγωμένη βουτιά με συνέπεια εξίσου παγωμένα και υγρά ρούχα είναι ένας δυνητικά θανατηφόρος συνδυασμός – οδηγήστε τον σε εσωτερικό χώρο, βγάλτε τα ρούχα τους να στεγνώσουν και ντύστε τους ξανά, όσο πιο γρήγορα γίνεται.
Πώς να εντοπίσετε την υποθερμία
Η υποθερμία έρχεται με μια ποικιλία πιθανών συμπτωμάτων – από τα φαινομενικά αβλαβή έως σαφώς επικίνδυνα.
Η ήπια υποθερμία (32-35 °C) μπορεί να εκδηλωθεί με συμπτώματα όπως ρίγος, κοφτή αναπνοή και αδεξιότητα στις κινήσεις, καθώς και με πιο ευδιάκριτα συμπτώματα όπως ο παραληρηματικός λόγος, η σύγχυση και ο αδύναμος παλμός.
Η υποθερμία αρχίζει σταδιακά και οι πάσχοντες πιθανότατα δεν θα αναγνωρίζουν την κατάστασή τους, οπότε σε δυνητικά επικίνδυνες καταστάσεις θα πρέπει να έχετε τον νου σας στους άλλους. Σε σοβαρές περιπτώσεις (όταν η θερμοκρασία του σώματος πέφτει κάτω από 32 °C), ο ασθενής μπορεί να χάσει εντελώς τις αισθήσεις του – καλέστε αμέσως το 166.
Τι να κάνετε (και τι όχι)
Οι ασθενείς με υποθερμία θα τύχουν καλύτερης φροντίδας από τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης, αλλά υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορείτε να κάνετε προτού φτάσουν.
Πρέπει να θερμαίνετε τον ασθενή, αλλά σταδιακά. Θα πρέπει να αποφεύγονται οι θεραπείες σοκ, όπως τα θερμά ντους ή η τοποθέτηση των άκρων σε καλοριφέρ, καθώς σε βαριές περιπτώσεις η ξαφνική αλλαγή θερμοκρασίας μπορεί να προκαλέσει καρδιακή ανακοπή.
Απομακρύνεται τον ασθενή από τα στοιχεία της φύσης -κάθε είδος καταφυγίου είναι μια καλή αρχή- και σκεπάστε τον με όσες κουβέρτες μπορείτε να βρείτε. Ένα ζεστό ρόφημα είναι μια καλή επόμενη κίνηση. Σε καμία περίπτωση μην δώσετε αλκοόλ, καθώς να μεν μας κάνει να αισθανόμαστε ζεστασιά, αλλά αυτό συμβαίνει τραβώντας τη θερμότητα μακριά από τον πυρήνα του σώματός μας – όχι αυτό που χρειάζεται κάποιος με υποθερμία.