Ο πολύς χρόνος χρήσης ηλεκτρονικών συσκευών με οθόνες, όπως τα tablet και τα smartphones, μπορεί να καθυστερήσει την ανάπτυξη δεξιοτήτων όπως η γλώσσα και η κοινωνικότητα στα νήπια, σύμφωνα με μια μεγάλη καναδική μελέτη.
Η έρευνα, η οποία παρακολούθησε περίπου 2.500 παιδιά δύο ετών, είναι το τελευταίο δείγμα αποδεικτικών στοιχείων στη συζήτηση για το πόσο χρόνο είναι ασφαλές να ασχολούνται τα παιδιά με τέτοιου είδους gadgets. Στον Καναδά και τις ΗΠΑ, οι ειδικοί λένε ότι τα παιδιά δεν πρέπει να χρησιμοποιούν συσκευές με οθόνες προτού γίνουν τουλάχιστον 18 μηνών.
Για τη νέα έρευνα παρακολουθήθηκαν μαμάδες (μεταξύ 2011 και 2016) για τη χρήση συσκευών οθόνης από τα παιδιά τους, οι οποίες συμπλήρωσαν ερωτηματολόγια σχετικά με τις δεξιότητες και την ανάπτυξη του παιδιού τους στην ηλικία των δύο, των τριών και των πέντε ετών. Ο «χρόνος οθόνης» περιλάμβανε την παρακολούθηση τηλεοπτικών προγραμμάτων, ταινιών ή βίντεο, video games και χρήση υπολογιστή, tablet, smartphone ή οποιασδήποτε άλλης συσκευής με οθόνη.
Σε ηλικία δύο ετών, τα παιδιά περνούσαν περίπου 17 ώρες της εβδομάδας μπροστά σε μια οθόνη. Ο χρόνος αυτός αυξήθηκε σε περίπου 25 ώρες την εβδομάδα από την ηλικία των τριών, αλλά μειώθηκε σε περίπου 11 ώρες την εβδομάδα στην ηλικία των πέντε ετών, όταν τα παιδιά ξεκίνησαν το σχολείο.
Τα ευρήματα, που δημοσιεύονται στο JAMA Paediatrics, υποδηλώνουν ότι ο αυξημένος «χρόνος οθόνης» ξεκινά προτού εμφανιστεί οποιαδήποτε καθυστέρηση στην ανάπτυξη, και όχι ότι τα παιδιά με κακή αναπτυξιακή απόδοση περνούν περισσότερο χρόνο μπροστά σε οθόνες. Ωστόσο, δεν είναι σαφές εάν ο «χρόνος οθόνης» -συμπεριλαμβανομένης της διάρκειας ή του είδους- είναι άμεσα υπεύθυνος. Η χρήση της οθόνης μπορεί να συμβαδίζει με άλλα πράγματα που σχετίζονται με καθυστερημένη ανάπτυξη, όπως η ανατροφή και ο τρόπος με τον οποίο αξιοποιείται ο ελεύθερος χρόνος του παιδιού.
Όταν τα μικρά παιδιά περνούν πολύ χρόνο παρακολουθώντας κάτι σε μια οθόνη, μπορεί να χάνουν σημαντικές ευκαιρίες για να εξασκήσουν και να αποκτήσουν άλλες σημαντικές δεξιότητες. Θεωρητικά, θα μπορούσε αυτό να παρεμποδίζει τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις και μπορεί να περιορίζει πόσο χρόνο περνούν τα παιδιά να τρέχουν, να σκαρφαλώνουν και να ασχολούνται με άλλες φυσικές δεξιότητες – παρόλο που μπορεί τελικά να κερδίσουν το χαμένο έδαφος αργότερα.
Ακόμη και χωρίς ισχυρές αποδείξεις βλάβης, η Δρ Sheri Madigan και οι συνεργάτες της λένε ότι εξακολουθεί να έχει νόημα να περιορίζεται ο «χρόνος οθόνης» στα παιδιά και ότι οι γονείς πρέπει να βεβαιωθούν ότι δεν παρεμβαίνει στις «αλληλεπιδράσεις πρόσωπο με πρόσωπο ή στον οικογενειακό χρόνο».
Πόσος χρόνος όμως είναι πολύς; Οι γονείς θα πρέπει να αναρωτηθούν:
– Υπάρχει έλεγχος στον «χρόνο οθόνης» στο σπίτι;
– Μήπως η χρήση συσκευών με οθόνη παρεμβαίνει σε αυτό που θέλει να κάνει η οικογένεια;
– Η χρήση τέτοιων συσκευών επηρεάζει τον ύπνο του παιδιού;
Μια καλή τακτική είναι επίσης η ύπαρξη ωρών ή χώρων που δεν επιτρέπονται τέτοιες συσκευές (π.χ. το υπνοδωμάτιο, η ώρα του φαγητού κτλ). Βασικό επίσης είναι το καλό παράδειγμα: αν οι γονείς είναι όλη την ώρα με το κινητό στο χέρι, δύσκολα το παιδί δεν θα θελήσει να ακολουθήσει το παράδειγμά τους.