Τα αποτελέσματα μιας νέας έρευνας δείχνουν ότι οι ηλικιωμένοι εγκέφαλοι μπορούν να ανανεωθούν: πειράματα πρώιμου σταδίου σε ποντίκια δείχνουν ότι μπορούν να αναπτυχθούν φάρμακα για να σταματήσουν ή και να αναστρέψουν τη γνωστική παρακμή.
Τα αποτελέσματα παρουσιάστηκαν στη σύσκεψη του Αμερικανικού Συλλόγου για την Προώθηση της Επιστήμης του 2019. Οι Αμερικανοί και Καναδοί ερευνητές εξέτασαν δύο νέες προσεγγίσεις για να αποτρέψουν την απώλεια της μνήμης και τη γνωστική παρακμή που μπορεί να επέλθει με τα γηρατειά.
Η μία ερευνητική ομάδα, από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, παρουσίασε μαγνητικές τομογραφίες που έδειξαν ότι η γνωστική παρακμή μπορεί να οφείλεται σε εισροή ανεπιθύμητων μορίων στον εγκέφαλο: Τα αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου είναι διαφορετικά από αυτά σε άλλα μέρη του σώματος. Προστατεύουν το όργανο επιτρέποντας να ρέουν μέσα στον εγκέφαλο μόνο θρεπτικά συστατικά, οξυγόνο και μερικά φάρμακα, αλλά μπλοκάρουν μεγαλύτερα, δυνητικά επιβλαβή μόρια. Αυτό είναι γνωστό ως «αιματοεγκεφαλικός φραγμός».
Οι τομογραφίες αποκάλυψαν ότι αυτό το φράγμα γίνεται όλο και πιο διαπερατό καθώς γερνάμε. Για παράδειγμα, το 30-40% των ατόμων 40 ετών έχουν κάποια διαταραχή στον αιματοεγκεφαλικό φραγμό τους, σε σύγκριση με το 60% των ηλικιωμένων άνω των 60 ετών. Οι τομογραφίες έδειξαν επίσης ότι ο εγκέφαλος είχε φλεγμονή στις περιοχές που υπήρχε πρόβλημα στον φραγμό.
Η καθηγήτρια Daniela Kaufer, η οποία είναι επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, δήλωσε ότι τα νεαρά ποντίκια που τροποποιήθηκαν για να παρουσιάσουν προβλήματα στον αιμαιτοεγκεφαλικό φραγμό έδειξαν πολλά σημάδια γήρανσης. Ωστόσο, ανακάλυψαν μια χημική ουσία που εμποδίζει τη βλάβη στον φραγμό να προκαλεί φλεγμονή στον εγκέφαλο. Η χημική ουσία σταματούσε τα γενετικά τροποποιημένα νεαρά ποντίκια να παρουσιάσουν σημάδια γήρανσης και αντέστρεφε τα σημάδια γήρανσης σε μεγαλύτερα ποντίκια.
«Όταν σκεφτόμαστε τη γήρανση του εγκεφάλου, σκεφτόμαστε τον εκφυλισμό των κυττάρων και την απώλειά τους», είπε. «Αυτό που δείχνουν αυτά τα αποτελέσματα είναι ότι δεν χάνουμε τίποτα. Τα κύτταρα είναι ακόμη εκεί και απλά έπρεπε να “αποκαλυφθούν” και πάλι μειώνοντας τη φλεγμονή».
Σε άλλη μελέτη, καναδοί ερευνητές υποστήριξαν ότι μπόρεσαν να αντιστρέψουν τη γνωστική παρακμή σε ποντίκια. χρησιμοποιώντας μια εναλλακτική προσέγγιση.
Στόχευσαν έναν συγκεκριμένο τύπο εγκεφαλικών κυττάρων που είναι γνωστό ότι είναι ο «αδύναμος κρίκος» σε πολλές διαταραχές του εγκεφάλου: Οι θετικοί στη σωματοστατίνη νευρώνες εμπλέκονται στην κωδικοποίηση πληροφοριών και είναι οι πρώτοι που καταρρέουν. Τα σήματα από αυτά τα κύτταρα γίνονται πολύ αδύναμα για να ληφθούν από τους γύρω νευρώνες, οι οποίοι αναμεταδίδουν τις πληροφορίες σε άλλα μέρη του εγκεφάλου.
Ο καθηγητής Etienne Sibille, από το Πανεπιστήμιο του Τορόντο, εντόπισε μια χημική ουσία που ουσιαστικά ενισχύει το σήμα. Παρουσίασε αποτελέσματα που έδειξαν ότι μεγαλύτερα σε ηλικία ποντίκια που δεν μπορούσαν να βρουν τον δρόμο τους σε έναν λαβύρινθο, μπόρεσαν να το κάνουν αφού τους δόθηκε η χημική ουσία.
Ο καθηγητής Sibille δήλωσε ότι ελπίζει να ξεκινήσει κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους σε δύο χρόνια. Δήλωσε ότι ήταν ενθουσιασμένος από το γεγονός ότι το φάρμακο θεράπευσε νευρώνες που είχαν υποστεί βλάβη.
