Οι άνθρωποι συνεχίζουν να παράγουν νέα εγκεφαλικά κύτταρα καθόλη τη διάρκεια της ζωής τους (για την ακρίβεια, τουλάχιστον μέχρι την ηλικία των 97 ετών), σύμφωνα με μια μελέτη για τον ανθρώπινο εγκέφαλο.
Η ιδέα έχει αμφισβητηθεί έντονα και έως τώρα θεωρούσαμε ότι γεννιόμαστε με όλα τα εγκεφαλικά κύτταρα που θα έχουμε ποτέ.
Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Μαδρίτης όμως έδειξαν το αντίθετο και ότι ο αριθμός νέων εγκεφαλικών κυττάρων μειώνεται με την ηλικία, ενώ πέφτει δραματικά στα αρχικά στάδια της νόσου του Αλτσχάιμερ – δίνοντας έτσι νέες ιδέες για τη θεραπεία της άνοιας.
Οι περισσότεροι από τους νευρώνες μας -τα εγκεφαλικά κύτταρα που στέλνουν ηλεκτρικά σήματα- είναι πράγματι στη θέση τους από τη στιγμή που γεννιόμαστε. Μελέτες σε άλλα θηλαστικά έχουν βρει ότι νέα εγκεφαλικά κύτταρα σχηματίζονται και αργότερα στη ζωή τους, αλλά η έκταση της δημιουργίας νέων νευρώνων στον ανθρώπινο εγκέφαλο εξακολουθεί να αποτελεί πηγή διαφωνιών.
Η νέα μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Nature Medicine, εξέτασε τους εγκεφάλους 58 αποθανόντων που ήταν ηλικίας μεταξύ 43 και 97 ετών. Εστίασαν στον ιππόκαμπο – ένα μέρος του εγκεφάλου που εμπλέκεται στη μνήμη και το συναίσθημα.
Οι νευρώνες δεν εμφανίζονται στον εγκέφαλο έτοιμοι να λειτουργήσουν, αλλά πρέπει να περάσουν από μια διαδικασία ανάπτυξης και ωρίμανσης. Οι ερευνητές κατάφεραν να εντοπίσουν ανώριμους ή «νέους» νευρώνες στους εγκεφάλους που εξέτασαν, γεγονός που δείχνει ότι συνεχίζουμε να παράγουμε καινούριους.
Στους υγιείς εγκεφάλους υπήρξε μια «ελαφρά μείωση» στην ποσότητα της νευρογένεσης με την ηλικία.
Η ερευνήτρια Δρ Maria Llorens-Martin δήλωσε: «Πιστεύω ότι δημιουργούμε νέους νευρώνες όσο πρέπει να μαθαίνουμε νέα πράγματα – και αυτό συμβαίνει σε κάθε βήμα της ζωής μας».
Όμως τα πράγματα στους εγκεφάλους ασθενών με Αλτσχάιμερ τα πράγματα ήταν διαφορετικά: Ο αριθμός των νέων νευρώνων ήταν μειωμένος από 30.000 ανά χιλιοστό σε 20.000 ανά χιλιοστό σε άτομα που βρίσκονταν στην αρχή της νόσου
«Αυτό είναι μια μείωση κατά 30% στην πρώτη φάση της νόσου. Είναι πολύ περίεργο, συμβαίνει ακόμη και πριν από τη συσσώρευση β-αμυλοειδούς (σ.σ. χαρακτηριστικό της νόσου) και μάλλον ακόμη και πριν από τα συμπτώματα», σημείωσε η ερευνήτρια.
Η νόσος του Αλτσχάιμερ παραμένει χωρίς θεραπεία και επίκεντρο της έρευνας είναι η αντιμετώπιση της συγκέντρωσης β-αμυλοειδούς στον εγκέφαλο. Αυτή η μελέτη όμως δείχνει ότι μπορεί να συμβαίνει κάτι ακόμη νωρίτερα στην εξέλιξη της νόσου.
Η Δρ Llorens-Martin λέει ότι η κατανόηση του γιατί υπάρχει ελάττωση της νευρογενέσης μπορεί να οδηγήσει σε νέες θεραπείες για την άνοια, το Αλτσχάιμερ και τη γνωστική παρακμή κατά τη γήρανση.