Πάνω από το 70% των ενηλίκων παγκοσμίως έχουν βιώσει τουλάχιστον ένα τραυματικό συμβάν σε κάποια στιγμή στη ζωή τους, όπως πόλεμο, φυσική καταστροφή ή απώλεια αγαπημένου προσώπου. Από αυτούς περίπου το 12% έχει μακρόχρονες ψυχικές επιπτώσεις και πάσχει από διαταραχή μετατραυματικού στρες. Σύμφωνα με το Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο (DSM-5), για να διαγνωστεί διαταραχή μετατραυματικού στρες, ένα άτομο πρέπει να έχει βιώσει ή υπάρξει μάρτυρας σε ένα τραυματικό, σωματικά απειλητικό γεγονός ή να έχει μάθει ότι συνέβη ένα τραυματικό γεγονός σε έναν στενό φίλο ή μέλος της οικογένειας και να εμφανίσει συγκεκριμένα συμπτώματα για τουλάχιστον ένα μήνα. Στο DSM-5 αναφέρονται τέσσερις τύποι συμπτωμάτων: αποφυγής, επαναβίωσης, υπερδιέγερσης, αρνητικής διάθεσης και σκέψης. Ο πάσχων έχει τραυματικές αναμνήσεις (εικόνες και εφιάλτες), ψάχνει συνεχής για πιθανό κίνδυνο, και έχει αρνητική διάθεση.
Καθώς η κλινική διάγνωση ενέχει πάντα το υποκειμενικό στοιχείο, οι επιστήμονες αναζητούν πιο αντικειμενικές και γρήγορες διαγνωστικές μεθόδους. Ερευνητές στις ΗΠΑ, μεταξύ των οποίων δύο Έλληνες της διασποράς, η Δήμητρα Βεργύρη και ο Ανδρέας Τσιάρτας από το Ινστιτούτο SRI στο Μένλο Παρκ της Καλιφόρνιας, δημιούργησαν ένα πρωτοποριακό πρόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης, το οποίο μπορεί να κάνει διάγνωση της διαταραχής μετατραυματικού στρες απλώς και μόνο αναλύοντας τη φωνή ενός ανθρώπου.
Το σύστημα διακρίνει με ακρίβεια 89% (δηλαδή εννέα στις δέκα φορές) τη φωνή ενός ανθρώπου που πάσχει από μετατραυματική διαταραχή, από κάποιον που δεν έχει τέτοιο πρόβλημα. Το σύστημα μελλοντικά θα μπορούσε να αξιοποιηθεί στην κλινική πρακτική, καθώς και στο πλαίσιο της τηλεϊατρικής. Οι ερευνητές σχεδιάζουν να αναπτύξουν ακόμη και μια σχετική κινητή εφαρμογή (app).
Οι ερευνητές που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Depression and Anxiety» εκτιμούν ότι τα τραυματικά γεγονότα επηρεάζουν τα κυκλώματα του εγκεφάλου που επηρρεάζουν το συναίσθημα και τον μυϊκό τόνο, με αποτέλεσμα να αλλοιώνεται κάπως η φωνή του ασθενούς. Η φωνή των πασχόντων από μετατραυματικό στρες είναι λιγότερο καθαρή και έχει ένα πιο άψυχο και μεταλλικό τόνο.
