Οι αιμορροΐδες αναγνωρίζονται ως μία από τις συνηθέστερες ιατρικές παθήσεις. Υπολογίζεται ότι άνω του 60% του γενικού πληθυσμού πάσχει από τη νόσο – συμπτωματική ή ασυμπτωματική.
Τα αίτια ποικίλουν και αφορούν την κληρονομικότητα, τη χρόνια δυσκοιλιότητα, την παχυσαρκία, την εγκυμοσύνη και τη φτωχή σε φυτικές ίνες διατροφή.
Τα προεξέχοντα συμπτώματα που συνοδεύουν την αιμορροϊδοπάθεια είναι η ανώδυνη αιμορραγία εκ του πρωκτού κατά τη διάρκεια της αφόδευσης με η χωρίς πρόπτωση των αιμορροϊδικών όζων. Αποτελεί αίτιο αιμορραγίας του κατώτερου πεπτικού με άμεση επίδραση στην ποιότητα ζωής του ασθενούς. Σε κάθε περίπτωση η παρουσία μικρής ή μεγάλης ποσότητας αίματος από τον πρωκτό δεν υποδηλώνει απαραίτητα αιμορροϊδοπάθεια και απαιτεί εξέταση από εξειδικευμένο γιατρό, προκειμένου να αποκλειστούν άλλες πιθανές αιτίες της αιμορραγίας.
Γενικά οι αιμορροΐδες κατηγοριοποιούνται σε δύο τύπους: εσωτερικές και εξωτερικές.
Οι εξωτερικές οριοθετούνται κάτωθεν της οδοντωτής γραμμής του πρωκτού και προκαλούν πόνο στην περιοχή, ενώ οι εσωτερικές βρίσκονται άνωθεν της γραμμής αυτής και είναι συνήθως ανώδυνες.
Περεταίρω κατηγοριοποίηση διαχωρίζει την αιμορροϊδοπάθεια σε τέσσερις βαθμούς.
Πρώτου βαθμού: Οι αιμορροΐδες δεν προπίπτουν καθόλου ή ελάχιστα με κύρια συμπτωματολογία την αιμορραγία, τον κνησμό και την παρουσία βλέννας.
Δευτέρου βαθμού: Oι αιμορροϊδικοί όζοι προπίπτουν κατά την κένωση και ανατάσσονται μετά από αυτήν χωρίς χειρισμούς.
Τρίτου βαθμού: Η εκδήλωση είναι όπως στις 2ου βαθμού με την διαφορά ότι οι όζοι ανατάσσονται με χειρισμό από τον ασθενή.
Τετάρτου βαθμού: Oι αιμορροϊδικοί όζοι προπίπτουν μονίμως (βρίσκονται έξω από τον πρωκτό) και δεν ανατάσσονται μηχανικά (με χειρισμούς).
Πρέπει να σημειωθεί ότι οι αιμορροϊδικοί όζοι μπορεί να εμφανίσουν θρόμβωση που εκδηλώνεται με έντονο πόνο και απαιτούν άμεση χειρουργική αντιμετώπιση.
Η μη έγκαιρη αντιμετώπιση της νόσου αυξάνει σημαντικά τις πιθανότητες επιπλοκών (νέκρωσης, λοίμωξης, αναιμίας, περίσφιξης) θέτοντας σε μεγαλύτερο κίνδυνο την υγεία του ασθενούς.
Όσον αφορά τη θεραπεία της αιμορροϊδοπάθειας, αυτή εξαρτάται από το βαθμό της νόσου και μπορεί να είναι συντηρητική ή χειρουργική.
Η πρώτη αφορά ασθενείς με ήπια αιμορροϊδοπάθεια 1ου ή 2ου βαθμού και περιλαμβάνει:
- Αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας με δίαιτα πλούσια σε φυτικές ίνες
- Υγιεινή της περιοχής του πρωκτού ειδικότερα μετά από κάθε κένωση
- Χρήση κατάλληλων αλοιφών τοπικά
- Φαρμακευτική αγωγή από του στόματος
Η χειρουργική αντιμετώπιση της αιμορροϊδοπάθειας περιλαμβάνει μία σειρά από επεμβάσεις και εξατομικεύεται σε κάθε ασθενή.
Οι συνηθέστερες επεμβάσεις είναι:
- Κλασσική αιμορροϊδεκτομή (μέθοδος Milligan-Morgan),
Συνιστά τη χειρουργική εκτομή των αιμορροϊδικών όζων.
Αυτή πλέον διενεργείται με τη χρήση νεότερων μορφών ενέργειας, όπως το ψαλίδι υπερήχων που μειώνει στο ελάχιστο τον μετεγχειρητικό πόνο, ενώ εξασφαλίζει θεαματικά αποτελέσματα με πολύ μικρά ποσοστά υποτροπής.
- Επέμβαση Longo: Με τη χρήση ειδικού εργαλείου αφαιρείται ένας δακτύλιος από το εσωτερικό τοίχωμα του πρωκτού ανατάσσοντας και απαγγειώνοντας ταυτόχρονα τις αιμορροΐδες.
- Έχει επίσης εξαιρετικά αποτελέσματα με μικρά ποσοστά υποτροπής, αλλά διατρέχει τον κίνδυνο άμεσης ή καθυστερημένης αιμορραγίας.
- Απολίνωση με χρήση υπερήχων (THD, HAL). Είναι ελάχιστα επεμβατική μέθοδος και συνίσταται στον εντοπισμό των παθολογικών αγγείων με τη χρήση Doppler και την απολίνωση τους (διακοπή της τροφοδοσίας τους). Δεν απαιτεί εκτομή των αιμορροϊδικών όζων και κατά συνέπεια πλεονεκτεί (ώς ελάχιστα επεμβατική), εξασφαλίζοντας μηδενικό μετεγχειρητικό πόνο και μηδενική αιμορραγία.
Τα αποτελέσματά της είναι εξαιρετικά και ο ασθενής επιστρέφει στην καθημερινή του δραστηριότητα την επόμενη ημέρα.
Το αποτέλεσμα είναι μόνιμο, γιατί εξαφανίζεται το αίτιο που προκαλεί τις αιμορροΐδες, ενώ απαιτεί μέθη και όχι γενική αναισθησία.
- Απολίνωση με Laser (Help, LHP). Είναι η πιο σύγχρονη από τις μεθόδους. Οι αιμορροϊδικοί όζοι απαγγειώνονται και συρρικνώνονται με τη χρήση ίνας Laser. Αποτελεί ελάχιστα επεμβατική μέθοδο χωρίς καθόλου μετεγχειρητικό πόνο και πραγματοποιείται επίσης με μέθη ή και με τοπική αναισθησία.
Μιχάλης Προβατάκης
Χειρουργός, εξειδικευμένος στη λαπαροσκοπική χειρουργική και στη χειρουργική του κατώτερου πεπτικού και του πρωκτού σε Στρασβούργο και Λονδίνο (Civil Hospital, IRCAD, Strasbourg / St Mark’s Hospital, London)
E-Mail: m.provatakis@gmail.com