Η τεχνολογική εξέλιξη έχει προσφέρει σημαντικά στην ορθότερη αντιμετώπιση του καρκίνου πνεύμονα. Έχει βοηθήσει αρχικά στην πρώιμη διάγνωση και στην σωστή σταδιοποίηση του καρκίνου πνεύμονα. Επιπλέον αλλάζει και η χειρουργική αντιμετώπιση σε νέες ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές.
Σήμερα οι καπνιστές μπορούν και πρέπει να υποβάλλονται σε έλεγχο (ίσως ετήσιο) με αξονική τομογραφία θώρακος για να διαγνωσθεί πρώιμα και να αντιμετωπιστεί έγκαιρα ένα όγκος πριν ακόμη δώσει συμπτώματα.
Η σταδιοποίηση ενός όγκου πνεύμονα με την χρήση PET-CT γίνεται ακριβέστερα. Έτσι επιλέγονται οι ασθενείς που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν χειρουργικά. Η χρήση των υπερήχων (EBUS) και της αξονικής τομογραφίας για να ληφθούν σωστές βιοψίες συμβάλλουν καθοριστικά στις αποφάσεις της ογκολογικής ομάδας για την σωστή θεραπεία.
Όταν προκριθεί η χειρουργική αντιμετώπιση ο χειρουργός έχει στοιχεία περισσότερα για να επιλέξει την τεχνική που θα ακολουθήσει.
Σήμερα κερδίζουν την επιλογή χειρουργών και ασθενών οι λιγότερο επεμβατικές τεχνικές. Σε αυτές τις τεχνικές περιλαμβάνονται οι θωρακοσκοπικές τεχνικές (VATS) και η ρομποτική τεχνική. Η επιλογή της δεν είναι πάντα εφικτή και έχει σχέση κυρίως με το μέγεθος και την θέση της βλάβης καθώς και με την κρίση και εμπειρία του χειρουργού.
Προσφέρουν σημαντικά πλεονεκτήματα στους ασθενείς. Δεν διατέμνονται μύες δεν κακοποιούνται πλευρές και δεν αλλάζει η μηχανική του θώρακα. Με τον τρόπο αυτό ο μετεγχειρητικός πόνος είναι μικρότερος. Μάλιστα με μειωμένη παραμονή στο Νοσοκομείο και με λιγότερες επιπλοκές αφού αυτό αφορά ασθενείς που έχουν ήδη αναπνευστικά ή καρδιολογικά προβλήματα. Έτσι η ανάρρωση είναι γρηγορότερη και η επανένταξη των χειρουργημένων ασθενών νωρίτερα στην καθημερινότητα του είναι καθοριστική.
Η μικρότερη νοσηλεία και η καλύτερη μετεγχειρητική πορεία ισοσκελίζει το κόστος των τεχνικών αυτών σε σύγκριση με το κλασσικό ανοικτό χειρουργείο. Η θωρακοσκοπική τεχνική και η Ρομποτική χειρουργική δεν έχουν διαφορές στο τελικό αποτέλεσμα. Σίγουρα η θωρακοσκοπική τεχνική είναι ευρύτερα διαδεδομένη για δυο κυρίως λόγους:
Δεν υπάρχουν πολλά εγκατεστημένα ρομποτικά συστήματα (κόστος αγορά) και σαφώς έχουν υψηλότερο κόστος χρήσης ανά επέμβαση. Αναφερόμαστε στο κόστος από την στιγμή που δεν υπάρχει διαφορά στο αποτέλεσμα . Σίγουρα η Ρομποτική λοβεκτομή αποτελεί εξέλιξη και ανοίγει δρόμους για το μέλλον.
Στην διεθνή βιβλιογραφία υπάρχουν μελέτες που αποδεικνύουν πως οι νεότερες αυτές τεχνικές είναι ισάξιες με την κλασσική θωρακοτομή στην ογκολογική αποτελεσματικότητα. Άρα υπάρχουν λόγοι να επιλέξει κανείς τη θωρακοσκοπική ή Ρομποτική τεχνική
Στο Νοσοκομείο ΜΗΤΕΡΑ έγινε η πρώτη στην Ελλάδα θωρακοσκοπική λοβεκτομή το 2010. Έκτοτε και μέχρι τώρα εφαρμόζεται σε πολλούς ασθενείς ετησίως.
Αυτά όλα αφορούν ασθενείς που μπορούν να χειρουργηθούν. Υπάρχει όμως ομάδα ασθενών που η διάγνωση της νόσου γίνεται όταν το στάδιο είναι σχετικά προχωρημένο. Στις περιπτώσεις αυτές η ογκολογική ομάδα επιλέγει να εφαρμόσει αρχικά χημειοθεραπεία ή και ακτινοθεραπεία. Με αυτόν τον τρόπο υποχωρεί η νόσος και η χειρουργική εξαίρεση είναι εφικτή σε δεύτερο χρόνο.
Τα νέα ακτινοθεραπευτικά μηχανήματα «κτυπούν» στοχευμένα τον όγκο και μειώνουν τις επιπλοκές από την επίδραση της ακτινοβολίας στα γειτονικά όργανα της βλάβης.
Η χημειοθεραπεία με καινούργια φάρμακα συμβάλει καθοριστικά στον έλεγχο της νόσου .Αξίζει να αναφερθεί η εφαρμογή νέων φαρμάκων που δρουν στοχευμένα στα καρκινικά κύτταρα αφού αποδειχθεί ότι έχουν ειδικές αλλαγές (μεταλλάξεις) στο DNA. Επιπλέον η ανοσοθεραπεία έχει αλλάξει την πρόγνωση των ασθενών αφού σκοτώνονται επιλεγμένα τα καρκινικά κύτταρα. Εφαρμόζονται και στην Ελλάδα όλες αυτές οι εξελίξεις ακολουθώντας τη διεθνή στρατηγική. Τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά.
Η διάγνωση και η σωστή σταδιοποίηση είναι ακριβέστερες. Επί πλέον οι νεώτερες χειρουργικές τεχνικές (θωρακοσκοπικη ή Ρομποτική λοβεκτομή-πνευμονεκτομή) βοηθούν τους ασθενείς με μικρότερη νοσηλεία και λιγότερο μετεγχειρητικό πόνο.
Για τους ασθενείς που δυσκολεύονται να αντέξουν ένα τέτοιο χειρουργείο υπάρχει η δυνατότητα να χειρουργηθούν αφαιρώντας μικρότερο τμήμα πνεύμονος, διατηρώντας πνεύμονα υγιή (τμηματεκτομή).
Επιπλέον εφαρμόζεται συχνότερα η επέμβαση σε «ξύπνιους» ( awake) ασθενείς (χωρίς πλήρη έλεγχο της αναπνοής) για να διευκολυνθούν στην φάση της ανάνηψης από το χειρουργείο
Συμπερασματικά έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια η αντιμετώπιση του καρκίνου πνεύμονος. Η χειρουργική με την εφαρμογή των ελάχιστα επεμβατικών τεχνικών βοηθά τους ασθενείς με καλό ογκολογικό αποτέλεσμα και λιγότερο μετεγχειρητικό πόνο.
Κοσμάς Ηλιάδης MD, PhD,FECTS
Χειρουργός Θώρακος, Διευθυντής Θωρακοχειρουργικής κλινικής Νοσοκομείου Υγεία
Εmail: k.iliadis@hygeia.gr
