Μια νέα και επαναστατική θεραπεία για γυναίκες με πρόωρη ωοθηκική ανεπάρκεια, πρόωρη εμμηνόπαυση ή ανταποκρινόμενες πτωχά σε πρόκληση ωορρηξίας είναι το PRP (Platelet Rich Plasma) ή αλλιώς Πλάσμα Πλούσιο σε Αιμοπετάλια. Παράλληλα, η διπλή διέγερση στην ωοθυλακική (FPS) και ωχρινική φάση (LPS) του ίδιου κύκλου ωοθηκών (DuoStim) είναι μια ενδιαφέρουσα επιλογή για την εκτέλεση δύο ανακτήσεων ωαρίων στο συντομότερο δυνατό χρονικό διάστημα, ειδικά σε γυναίκες με κακή ανταπόκριση στη διέγερση των ωοθηκών.
Η διαδικασία του PRP είναι ουσιαστικά έκχυση πλάσματος αυτόλογου (της ιδίας της ασθενούς), υψηλής συγκέντρωσης σε αιμοπετάλια. Προέρχεται από το αίμα της γυναίκας μετά από επεξεργασία στο εργαστήριο. Περιέχει πολλαπλάσια συγκέντρωση αιμοπεταλίων και αυξητικούς παράγοντες. Οι πρωτεΐνες αυτές συμμετέχουν ενεργά στην επούλωση και στην αναγέννηση των ιστών, στην αγγειογένεση, στον έλεγχο της φλεγμονής και στη διαφοροποίηση και στον πολλαπλασιασμό των κυττάρων. Δεδομένης της αναγεννητικής της δράσης, θα μπορούσαμε να συμπεράνουμε πως η θεραπεία με PRP είναι δυνατόν να αναστρέψει μια τυχόν δυσλειτουργία της περιεμμηνοπαυσιακής-εμμηνοπαυσιακής ωοθήκης, οδηγώντας σε αναγέννηση και επαναλειτουργία της. Είναι πραγματικά αξιοσημείωτο να βλέπουμε, έστω και σε κάποιες περιπτώσεις, την εμμηνόπαυση να αντιστρέφεται για ένα σχετικά μικρό διάστημα, επειδή αυτό αποτελεί ένα παράθυρο που μπορεί να προσφέρει την πιθανότητα τεκνοποίησης σε γυναίκες που δεν είχαν καμιά ελπίδα να αποκτήσουν τα δικά τους βιολογικά παιδιά.
Με τη θεραπεία αυτή μπορεί να μείνουν έγκυες και, μάλιστα, με τα δικά τους ωάρια και με απόλυτα φυσικό τρόπο. Χωρίς, δηλαδή, να χρειαστεί να δοθούν φάρμακα για τη διέγερση ωοθηκών, προκειμένου να προκύψουν ωάρια. Η διαδικασία περιλαμβάνει σε πρώτο στάδιο τη λήψη αίματος από τη γυναίκα και την εργαστηριακή επεξεργασία. Μόλις ετοιμαστεί το εναιώρημα (μετά από μία ώρα περίπου), σε δεύτερο στάδιο γίνεται έγχυση αυτού στην ωοθήκη με τη βοήθεια διακολπικού υπερηχογραφήματος, μια διαδικασία όμοια με την ωοληψία. Η ένεση του PRP είναι μια τεχνική που δύναται να γίνει και χωρίς αναισθησία. Μετά την έγχυση PRP, σε διάστημα από 1-3 έως 6 μήνες, γίνονται μετρήσεις FSH, LH, E2 και AMH αίματος, καθώς και υπερηχογράφημα ωοθηκών, προκειμένου να παρατηρηθεί η αποτελεσματικότητα της μεθόδου. Η ωχρινική διέγερση (LPS) φαίνεται να προκαλεί καλύτερη εκμετάλλευση του αποθεματικού των ωοθηκών με ένα ακόμη περισσότερο ωάριο που συλλέγεται κατά μέσο όρο σε σχέση με την ωοθυλακική διέγερση (FPS). Οι ενδείξεις ότι πολλαπλά κύματα παραγωγής ωάριων μπορεί να προκύψουν κατά τη διάρκεια ενός μόνο κύκλου ωοθηκών σε γυναίκες, άνοιξαν σημαντικές κλινικές επιπτώσεις για τη θεραπεία ασθενών με προγνωστικούς ασθενείς. Το LPS γενικά έχει γίνει ένα ελπιδοφόρο πρωτόκολλο για τις ασθενείς που πρέπει να συγκεντρώσουν τον μεγαλύτερο αριθμό ωαρίων στο συντομότερο δυνατό χρόνο, δηλαδή σε γυναίκες με χαμηλή AMH. Ένα πρωτόκολλο για να ακολουθήσουμε είναι σε βάθος 6μήνου. Στην αρχή γίνεται PRP ωοθήκης και στην επόμενη περίοδο ακολουθεί η πρώτη διέγερση, παράγονται έμβρυα και αν είναι αρκετά σε αριθμό, τοποθετούνται στη μήτρα. Σε παραγωγή λίγων εμβρύων όμως, αυτά παγώνονται και ακολουθεί η δεύτερη διέγερση 5 ημέρες μετά την πρώτη ωοληψία. Παράγονται νέα έμβρυα τα οποία παγώνονται και αυτά επειδή το ενδομήτριο σε αυτή τη δεύτερη φάση δεν είναι ορμονολογικά καλό. Σε λίγο διάστημα προγραμματίζεται η μεταφορά των διαθέσιμων παγωμένων εμβρύων ανάλογα με την ποιότητα. Οι παραπάνω τεχνικές είναι πολλά υποσχόμενες και μπορούν στο μέλλον να αντικαταστήσουν την επιλογή δανεικών ωαρίων.
Νίκος Πετρόγιαννης
MD, PhD, Γυναικολόγος, Μαιευτήρας, Αναπληρωτής Διευθυντής Κέντρου Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής Ναυτικού Νοσοκομείου Αθηνών, IVF Specialist
www.npetrogiannis.gr
