Η ενσυνειδητότητα (mindfulness) είναι η τεχνική του να είμαστε παρόντες στη στιγμή χωρίς να σκεφτόμαστε το παρελθόν ή το μέλλον. Πρόκειται για μια ικανότητα που μπορεί να βελτιώσει τις ακαδημαϊκές επιδόσεις και την ψυχική υγεία σε μαθητές μέσης εκπαίδευσης (γυμνασίου), σύμφωνα με δύο νέες έρευνες του Πανεπιστημίου MIT (Massachusetts Institute of Technology).
«Εξ ορισμού η ενσυνειδητότητα είναι η ικανότητα να επικεντρώνει κανείς την προσοχή του στην παρούσα στιγμή χωρίς να αποσπάται από εξωτερικά ερεθίσματα ή σκέψεις. Επομένως, αν ένας μαθητής επικεντρωθεί στο δάσκαλό του ή στα μαθήματά του, αυτό θα ωφελήσει τη γνώση», δήλωσε ο Τζον Γκαμπριέλι, καθηγητής εγκεφάλου και γνωστικών επιστημών στο Ινστιτούτο έρευνας για τον Εγκέφαλο του Πανεπιστημίου MIT.
Σύμφωνα με τον Γκαμπριέλι η εκπαίδευση ενσυνειδητότητας στα σχολεία έχει πολλαπλά οφέλη για τους μαθητές και τονίζει την ανάγκη να γίνει μέρος του καθημερινού σχολικού προγράμματος, δεδομένου ότι υπάρχουν ήδη καλά εδραιωμένοι τρόποι διδασκαλίας της.
Στην πρώτη έρευνα μελετητές από το MIT μελέτησαν δύο ομάδες μαθητών. Στη μια εφάρμοσαν ένα ημερήσιο πρόγραμμα εκπαίδευσης στην ενσυνειδητότητα το οποίο διήρκεσε οχτώ εβδομάδες. Η άλλη ήταν η ομάδα ελέγχου και δεν εκπαιδεύτηκε στην τεχνική αυτή. Διαπιστώθηκε ελαττωμένο άγχος, και μειωμένη δραστηριότητα της αμυγδαλής στην ομάδα που εκπαιδεύτηκε. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι η εκπαίδευση στην ενσυνειδητότητα ενδέχεται να δρα προληπτικά ή καταπραϋντικά στις διαταραχές διάθεσης που συνδέονται με υψηλά επίπεδα άγχους.
Στο πλαίσιο της δεύτερης έρευνας οι συμμετέχοντες δεν εκπαιδεύτηκαν στην ενσυνειδητότητα. Μετρήθηκε παρόλα αυτά το επίπεδο ενσυνειδητότητας 2.000 μαθητών μέσης εκπαίδευσης στη Βοστόνη, μέσω του ερωτηματολογίου Mindfulness Attention Awareness Scale. Βρέθηκε ότι οι μαθητές με υψηλότερα επίπεδα ενσυνειδητότητας είχαν καλύτερους βαθμούς, λιγότερες απουσίες και λιγότερες αποβολές.
Στη συνέχεια οι ερευνητές προσπάθησαν να διερευνήσουν πιθανά μακροπρόθεσμα οφέλη από την ενσυνειδητότητα χωρίς όμως μεγάλη επιτυχία. Ο Γκαμπριέλι παρομοίασε την ενσυνειδητότητα με τη γυμναστική και τα θετικά της αποτελέσματα, λέγοντας: «Όσο το κάνεις είναι καλό αλλά όταν σταματάς η θετική επίδραση δεν διατηρείται».