Καναδοί ερευνητές λένε ότι μπορεί να έχουν εντοπίσει την αιτία μιας μυστηριώδους ασθένειας που μάστιζε το διπλωματικό προσωπικό που βρισκόταν στην Κούβα το 2016. Ορισμένες αναφορές από τις ΗΠΑ είχαν υποστηρίξει ότι επρόκειτο για «ακουστική επίθεση», προκαλώντας εικασίες για ένα μυστικό ηχητικό όπλο.
Αλλά μια καναδική ερευνητική ομάδα υποστηρίζει ότι η πιο πιθανή αιτία ήταν οι νευροτοξίνες από τον υποκαπνισμό για τα κουνούπια: ο υποκαπνισμός είναι μέθοδος ελέγχου παρασίτων (pest control) που γεμίζει πλήρως μια περιοχή με παρασιτοκτόνα αέρια. Ο ιός Zika, που μεταδίδεται από τα κουνούπια, αποτελούσε σημαντικό ζήτημα υγείας την εποχή εκείνη.
Το λεγόμενο «Σύνδρομο της Αβάνας» προκάλεσε στα θύματά του συμπτώματα όπως πονοκεφάλους, θολή όραση, ζάλη και εμβοές. Το θέμα έγινε πρωτοσέλιδο διεθνώς, όταν οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι αντιμετωπίζονταν περισσότερα από δώδεκα κρούσματα στο προσωπικό της στην πρεσβεία της χώρας στην Κούβα.
Η Κούβα αρνήθηκε τις κατηγορίες για «επιθέσεις» και το θέμα οδήγησε σε ένταση μεταξύ των δύο κρατών.
Τον Ιούλιο, μια αμερικανική μελέτη έδειξε «εγκεφαλικές ανωμαλίες» στους πάσχοντες διπλωμάτες. «Δεν είναι κάτι φανταστικό, το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι υπάρχει κάποια αλήθεια για να ανακαλυφθεί», ανέφερε ένας από τους συγγραφείς της.
Η ερευνητική ομάδα του Καναδά, από το Κέντρο Θεραπείας Εγκεφάλου του Χάλιφαξ, πιστεύει ότι έχει φτάσει τώρα σε αυτήν την αλήθεια.
Οι καναδοί διπλωμάτες εμφάνισαν παρόμοια συμπτώματα με τους Αμερικανούς ομολόγους τους – αν και η μελέτη επεσήμανε ότι τα συμπτώματα των Καναδών ήταν πιο σταδιακά. Η μελέτη σημειώνει ότι οι εξετάσεις που πραγματοποιήθηκαν σε 28 συμμετέχοντες -επτά από τους οποίους εξετάστηκαν πριν και μετά την αποστολή τους στην Αβάνα- αποδεικνύουν τον εγκεφαλικό τραυματισμό στους διπλωμάτες και σε μέλη των οικογενειών τους ενώ βρίσκονται στην Κούβα.
Το είδος του εγκεφαλικού τραυματισμού «αυξάνει την πιθανότητα επαναλαμβανόμενης έκθεσης σε χαμηλής δόσης νευροτοξίνη», ανέφερε η μελέτη. Συγκεκριμένα, τα αποτελέσματα ήταν δείχνουν δηλητηρίαση από αναστολέα χολινεστεράσης.
Η χολινεστεράση είναι ένα σημαντικό ένζυμο στο ανθρώπινο νευρικό σύστημα και η παρεμπόδιση αυτού μέσω ενός αναστολέα μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο. Το χημικό όπλο Σαρίν είναι ένα παράδειγμα ενός ισχυρού αναστολέα της χολινεστεράσης.
Ωστόσο, οι χαμηλές, σταθερές δόσεις στις οποίες οι ερευνητές πιστεύουν ότι εκτέθηκαν οι διπλωμάτες δείχνουν έκθεση σε εμπορικά εντομοκτόνα, όπως αναφέρει η μελέτη – και ο υποκαπνισμός στην Κούβα αυξήθηκε αφού η χώρα «κήρυξε πόλεμο» στον ιό Zika το 2016, ψεκάζοντας αέριο γύρω ή ακόμα και μέσα στα σπίτια διπλωματών. Τα αρχεία της πρεσβείας έδειξαν σημαντική αύξηση στον υποκαπνισμό, με εβδομαδιαία έκθεση σε υψηλές δόσεις φυτοφαρμάκων, ανέφερε η μελέτη.
Οι Καναδοί ερευνητές δήλωσαν ότι η απόδειξη της οριστικής αιτίας ήταν «δύσκολη, αν όχι αδύνατη αυτήν τη στιγμή» – αλλά η υπόθεση του εντομοκτόνου προσέφερε «μια εύλογη εξήγηση». Αλλά, «δεν μπορούν να αποκλειστούν άλλες αιτίες», όπως έγραψαν.
