Παρότι ο άνθρωπος για χιλιάδες χρόνια πάλευε καθημερινά για να βρει την τροφή του, η νευρική ανορεξία κάνει όσους υποφέρουν από αυτήν σχεδόν να αρνούνται να φάνε.
Σχεδόν όλοι θα θέλαμε να διορθώσουμε κάτι στο σώμα μας – συχνά να χάσουμε μερικά παραπάνω κιλά – και δεν υπάρχει τίποτα περίεργο σε αυτό. Η εμμονή με την απώλεια βάρους όμως, μπορεί να οδηγήσει σε μια σοβαρότατη διατροφική διαταραχή, τη νευρική ανορεξία: όταν η σκέψη του να μείνεις αδύνατος καθορίζει τη διατροφή, τη σκέψη, την ίδια σου την ζωή.
Για αρκετό καιρό η νευρική ανορεξία θεωρείτο η ασθένεια του lifestyle, σήμερα όμως γνωρίζουμε από επιστημονικά στοιχεία ότι σχετίζεται άμεσα με μια γενετικά καθορισμένη διαταραχή του εγκεφάλου, η οποία «πυροδοτείται» σε όσους την έχουν από εξωτερικούς, κοινωνικούς παράγοντες. Τα πρότυπα ομορφιάς της εποχής, όπου η λεπτή σιλουέτα θεωρείται must και τα περιττά κιλά απαγορευμένα, επιδρούν καταλυτικά στα άτομα με γενετική προδιάθεση στην ανορεξία και σε συνδυασμό με άλλες ψυχολογικές πιέσεις ή τραύματα οδηγούν στην συγκεκριμένη διατροφική διαταραχή.
Τα χαρακτηριστικά της νευρικής ανορεξίας είναι η άρνηση για διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους, ο έντονος φόβος απόκτησης κιλών και η παραμορφωμένη εικόνα του ατόμου για το σώμα του. Το τι πρέπει και τι δεν πρέπει να φάει αποτελεί μόνιμη σκέψη καθ’ όλη τη διάρκεια της μέρας, ο περιορισμός της τροφής και η δίαιτα συνεχής ακόμη και όταν το άτομο είναι λιποβαρές και η ιδέα ότι είναι χοντρό σταθερή ακόμη και όταν είναι λιπόσαρκο. Στη «μάχη» ενάντια στα κιλά, επιστρατεύονται όλα τα μέσα πέρα από την μείωση της τροφής, από εξαντλητική γυμναστική και χάπια αδυνατίσματος, μέχρι καθαρτικά και διουρητικά. Όμως ότι και να γίνει, τα νούμερα στη ζυγαριά φαντάζουν πάντα εφιαλτικά, οδηγώντας σε ακόμη πιο δραστικά μέτρα τα οποία απειλούν την υγεία, ακόμη και τη ζωή του ασθενούς.
Η νευρική ανορεξία, όπως και οι περισσότερες διατροφικές διαταραχές, δεν έχουν στην πραγματικότητα ως αιτία το φαγητό: αισθήματα μοναξιάς, κατάθλιψη, ανασφάλεια, πίεση για τελειότητα ή αίσθημα έλλειψης ελέγχου της ζωής είναι μερικοί από τους λόγους που οδηγούν σε αυτήν. Η νευρική ανορεξία μπορεί να είναι ένας περισπασμός από αισθήματα που δεν αντέχει κάποιος να αντιμετωπίσει, η «νίκη» επί της πείνας και του βάρους μπορεί να δίνει μια αίσθηση επιτυχίας ή ελέγχου που λείπει από άλλες πτυχές της ζωής. Γι’ αυτό και καμία απώλεια βάρους δεν θα είναι ποτέ αρκετή…
Πως θα αντιληφθείτε ότι κάποιο άτομο πάσχει από νευρική ανορεξία:
– Συνεχίζει να κάνει δίαιτα, ακόμη και αν είναι αδύνατο.
– Έχει εμμονή με τη μέτρηση θερμίδων, τη διατροφή, το λίπος που περιέχει το φαγητό του.
– Προσποιείται ότι τρώει ή λέει ψέματα για το γεγονός ότι τρώει, αποφεύγει να τρώει με άλλους.
– Δηλώνει ότι είναι χοντρό, ακόμη και όταν είναι εμφανές ότι είναι λιποβαρές.
– Ασχολείται διαρκώς με το πώς φαίνεται το σώμα του και είναι ιδιαίτερα αυστηρό στην κρίση του για την εμφάνισή του.
– Παίρνει χάπια αδυνατίσματος, διουρητικά και καθαρτικά.
– Προκαλεί εμετό μετά το φαγητό.
Καθώς η νευρική ανορεξία είναι μια σύνθετη διαταραχή, χρήζει μιας σύνθετης αντιμετώπισης από ιατρούς, ψυχολόγους, διαιτολόγους και συμβούλους. Απαραίτητη είναι η υποστήριξη από το οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον, ώστε ο ασθενής σταδιακά να επανέλθει σε φυσιολογικό βάρος, να αρχίσει να τρώει κανονικά και να αρχίσει να σκέφτεται διαφορετικά για τη διατροφή και τον εαυτό του.