Παγκοσμίως 10-15% των ζευγαριών αναπαραγωγικής ηλικίας παρουσιάζουν δυσκολία στην επίτευξη εγκυμοσύνης. Υπάρχουν πολλές αιτίες για αυτό – ανδρικής και γυναικείας αιτιολογίας – αλλά με τις σύγχρονες τεχνικές της εξωσωματικής γονιμοποίησης τα περισσότερα προβλήματα υπογονιμότητας θα θεραπευτούν. Παρόλα αυτά, υπάρχουν γυναίκες που θα εκπληρώσουν το όνειρο ενός παιδιού παρά μόνο με την βοήθεια μιας άλλης γυναίκας που θα τους δωρίσει τα ωάρια της.
Οι γυναίκες που χρειάζονται δανεικά ωάρια είναι αυτές που δεν έχουν ή αυτά που υπάρχουν είναι λίγα και κακής ποιότητας όπως στις γυναίκες μεγάλης αναπαραγωγικής ηλικίας. Επίσης γυναίκες με πρόωρη ωοθηκική ανεπάρκεια δηλαδή εκείνες που σταματάει η περίοδος τους πριν τα 40 ή με κάποιο γενετικό νόσημα όπως Turner syndrome με ρίσκο να μεταφέρουν το πρόβλημα στα παιδιά τους. Τέλος ασθενείς με καρκίνο ή αυτοάνοσα νοσήματα που έχουν υποβληθεί σε χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία όπου έχουν βλάψει ανεπανόρθωτα τις ωοθήκες τους έχουν ανάγκη από δανεικά ωάρια.
Η δότρια ωαρίων πριν την διαδικασία θα υποβληθεί σε ενδελεχή έλεγχο όπου παίρνουμε αναλυτικό ιατρικό ιστορικό, γυναικολογική εξέταση και γίνονται εξετάσεις αίματος όπως ορίζει ο νέος νόμος της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Αν η κατάσταση της υγείας της είναι καλή εν συνεχεία θα πάρει ορμονική θεραπεία για 10- 12 ημέρες για την διέγερση των ωοθηκών της όπως ακριβώς σε έναν κανονικό κύκλο εξωσωματικής γονιμοποίησης. Μετά από υπερηχογραφική παρακολούθηση των ωοθυλακίων θα γίνει η ωοληψία και την ίδια ημέρα θα γονιμοποιηθούν τα ωάρια με το σπέρμα του συζύγου/συντρόφου της λήπτριας. Η επώαση των εμβρύων θα γίνει για 3 ή 5 ημέρες και τα έμβρυα θα μεταφερθούν στην μήτρα της λήπτριας με μία απλή διαδικασία που λέγεται εμβρυομεταφορά αφού φυσικά προετοιμάσουμε κατάλληλα το ενδομήτριο. Σε μια μορφολογικά φυσιολογική μήτρα η επιτυχία της μεθόδου είναι 70%-80% για κάθε εμβρυομεταφορά.
Η Ελληνική νομοθεσία ενώ είναι αρκετά φιλελεύθερη σε σχέση με άλλα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, παράλληλα θέτει ένα αυστηρό πλαίσιο τήρησης κανόνων όπου προστατεύουν το ζευγάρι και τη δότρια. Σύμφωνα με τον νόμο η ταυτότητα του ατόμου που έχει δωρίσει ωάρια δεν γίνεται γνωστή στους συμβαλλόμενους γονείς (anonymity). Η διαδικασία μπορεί να γίνει μέχρι την συμπλήρωση των 50 ετών της λήπτριας. Ο νόμος επιβάλλει μια σειρά αιματολογικών εξετάσεων της δότριας που να διασφαλίζουν την υγεία της λήπτριας και του εμβρύου που θα προκύψει. Επίσης ορίζει συγκεκριμένη αμοιβή για την δότρια λόγω απουσίας από την εργασία της και λόγω βιολογικής καταπόνησης. Η νομική υπηρεσία του ΜΗΤΕΡΑ τηρεί ένα αυστηρό πρωτόκολλο δωρεάς ωαρίων όπου το ζευγάρι επωφελείται με περισσότερα και καλύτερης ποιότητας έμβρυα γεγονός που σημαίνει υψηλότερα ποσοστά επιτυχίας που φθάνει το 90% γέννησης ενός υγιούς παιδιού.
Η δωρεά ωαρίων δίνει την δυνατότητα σε γυναίκες που σε καμία περίπτωση δεν θα μπορούσαν να μείνουν έγκυες να ολοκληρώσουν την οικογένειά τους. Τα διλήμματα που έχουν οι λήπτριες αφορούν περισσότερο την υγεία του παιδιού που θα προκύψει. Όπως γνωρίζουμε τα ωάρια μιας γυναίκας άνω των 40 έχουν μεγάλες πιθανότητες χρομωσωμικών ανωμαλιών και σοβαρών προβλημάτων υγείας για το παιδί. Άρα η γυναίκα ωφελείται από ένα υγιές μωρό αφού τα ωάρια προέρχονται από γυναίκες νεαρής ηλικίας. Ο σύγχρονος προγεννητικός έλεγχος των εμβρύων είτε στο εργαστήριο είτε κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνη δεν αφήνει κανένα περιθώριο αμφιβολίας για τους νέους γονείς. Επίσης η κυοφορία των 9 μηνών θα προσφέρει στην μητέρα την απίστευτη εμπειρία της εγκυμοσύνης και του τοκετού και έτσι την αιώνια σύνδεσή της με το παιδί της. Το ΜΗΤΕΡΑ, από τις πιο σύγχρονες μονάδες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής στην Ευρώπη παρέχει στο ζευγάρι όλες τις νομικές και κλινικές πληροφορίες γύρω από την δωρεά ωαρίων που να διασφαλίζουν την μελλοντική οικογένεια.
Στελιος Παπαδοπουλος MD, DFFP, BSCCP
Μαιευτήρας – Γυναικολόγος, Ειδικευθείς στην Μεγ. Βρετανία, Ειδικός στην Εξωσωματική Γονιμοποίηση, Επιμελητής Μονάδας Εξωσωματικής ΜΗΤΕΡΑ
www.steliospapadopoulos.gr, www.ivfclinic.gr