Τα τελευταία χρόνια και στην Ελλάδα τα παιδιά ξοδεύουν αρκετές ώρες καθημερινά μπροστά στην οθόνη ενός υπολογιστή, είτε για τις σχολικές τους εργασίες είτε για να παίξουν. Πολλές μάλιστα φορές, οι γονείς ενθαρρύνουν τα παιδιά τους να χρησιμοποιούν τον υπολογιστή από την πρώιμη ηλικία των δύο ή τριών ετών.
Από πολλές όμως μελέτες που έχουν γίνει προκύπτει ότι η χρήση του Η/Υ έχει αρνητικό αντίκτυπο στην όραση των παιδιών, αφού:
- το ποσοστό των παιδιών στο πρώτο στάδιο μυωπίας έχει αυξηθεί, από 12% που ήταν το 1995, στο 20% σήμερα
- 25% των παιδιών που χρησιμοποιούν υπολογιστή χρειάζονται διορθωτικά γυαλιά
Η χρήση του υπολογιστή απαιτεί υψηλού επιπέδου δεξιότητες από τα μάτια των μικρών παιδιών, των οποίων το οπτικό σύστημα δεν έχει αναπτυχθεί πλήρως. Μόνο όταν αυτό ωριμάσει, το παιδί μπορεί να διαχειριστεί την πίεση και το στρες που προκαλεί η χρήση του υπολογιστή στα μάτια.
Έτσι, τα παιδιά που χρησιμοποιούν υπολογιστή πολύ προτού το οπτικό τους σύστημα αναπτυχθεί πλήρως βρίσκονται στην καρδιά του προβλήματος που αποκαλείται «computer vision syndrome», δηλαδή οπτικό σύνδρομο που αναπτύσσεται από την υπερβολική χρήση του υπολογιστή.
Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Οπτομετρών, ο κίνδυνος από την υπερβολική χρήση των υπολογιστών στα παιδιά εντοπίζεται κυρίως στο ότι τα παιδιά:
- έχουν περιορισμένο βαθμό αυτο-προστασίας: Μπορούν να δουλεύουν μπροστά στο κομπιούτερ για ώρες, χωρίς ή με ελάχιστα λεπτά διαλείμματος. Αυτή η παρατεταμένη δραστηριότητα μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα εστίασης και προσήλωσης της όρασης.
- είναι ιδιαίτερα προσαρμοστικά: Πιστεύουν ότι όσα βλέπουν και όπως τα βλέπουν είναι φυσιολογικά, ακόμη και αν έχουν πρόβλημα με την όρασή τους.
- εξ΄ορισμού είναι μικρότερα από τους ενήλικες: Τις περισσότερες φορές οι θέσεις εργασίας των υπολογιστών είναι σχεδιασμένες για να χρησιμοποιούνται από ενήλικες. Αυτό μπορεί να αλλάξει την οπτική γωνία των παιδιών. Επιπλέον, η δυσκολία με την οποία τα παιδιά φθάνουν το πληκτρολόγιο του υπολογιστή ή ακουμπούν τα πόδια τους στο πάτωμα, τα κάνει να αισθάνονται πόνο στον λαιμό, τους ώμους ή την πλάτη.
Xρήσιμες συμβουλές:
- Προτού ξεκινήσει το σχολείο, κάθε παιδί να κάνει έναν πλήρη οφθαλμολογικό έλεγχο κοντινής και μακρινής όρασης.
- Η θέση εργασίας για τον υπολογιστή να είναι προσαρμοσμένη στο παιδί και όχι σε κάποιον ενήλικα.
- Η προτεινόμενη απόσταση μεταξύ της οθόνης του υπολογιστή και των ματιών του παιδιού είναι 50-60 εκατοστά.
- Ο χρόνος απασχόλησης των παιδιών μπροστά σε υπολογιστή θα πρέπει να είναι ελεγχόμενος και κατά το δυνατόν διακεκομμένος, με μεσοδιαστήματα ανάπαυσης για το οπτικό και μυοσκελετικό τους σύστημα.
- Οι γονείς και οι δάσκαλοι θα πρέπει να αναγνωρίζουν κάθε συμπεριφορά που δείχνει πιθανά προβλήματα, όπως κόκκινα μάτια, συχνό τρίψιμο των ματιών, κλίση του κεφαλιού ή άλλες ασυνήθιστες στάσεις και τέλος παράπονα για θολή όραση ή κουρασμένα μάτια και να απευθύνονται άμεσα στον οφθαλμίατρο.
Ανδρέας Τουρμούζης
Χειρουργός Οφθαλμίατρος, Οφθαλμολογικό Αθηνών
www.eyecenter.gr