Η χρήση ή μη γαντιών και μάσκας από το κοινό ως μέτρο για τον περιορισμό της πανδημίας του νέου κορωνοϊού είναι ένα θέμα που διχάζει τους ειδικούς, καθώς εξαρτάται από πολλούς παράγοντες και ανάλογα την περίσταση. Ο πλέον ειδικός επί του θέματος, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Υγείας, καθηγητής Σωτήρης Τσιόδρας, μίλησε αναλυτικά για το ζήτημα:
«Η Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων συζήτησε το θέμα της χρήσεως μάσκας από το γενικό κοινό. Η Επιτροπή ενημερώθηκε αναλυτικά για τις πρόσφατες οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και του Ευρωπαϊκού CDC.
Η Επιτροπή συμφώνησε με τα συμπεράσματα της Επιτροπής του Ευρωπαϊκού CDC, πως ανάλογα με τα επιδημιολογικά δεδομένα και σε ειδικές συνθήκες συγχρωτισμού, θα μπορούσαν να υπάρξουν οφέλη από τη χρήση της μάσκας και θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι για τυχόν εφαρμογή ενός παρόμοιου μέτρου, ανάλογα με την πορεία της επιδημίας και σε συγκεκριμένους χώρους, όπως αυτοί που προτείνονται από το ECDC, κυρίως για την αποφυγή διασποράς από ασυμπτωματικούς ή ασθενείς με ήπια συμπτώματα.
Επίσης, συζητήθηκε και η πιθανή αύξηση κινδύνου από λανθασμένη χρήση της μάσκας από υγιείς, καθώς και η ψευδής αίσθηση ασφάλειας η οποία μπορεί να οδηγήσει σε λάθος συμπεριφορές σχετικά με την τήρηση πιο σημαντικών μέτρων, όπως τη διατήρηση της απόστασης και της υγιεινής των χεριών, που είναι τα δυο πιο σημαντικά μέτρα.
Με δεδομένη την τρέχουσα πορεία της επιδημίας στη χώρα μας, η Επιτροπή στην παρούσα φάση δεν συστήνει τη γενικευμένη χρήση μάσκας. Όπως για όλα τα μέτρα προφύλαξης, θα επανατοποθετηθούμε και για τη χρήση μάσκας από το γενικό πληθυσμό, εάν αυτό κριθεί απαραίτητο σύμφωνα με τα επιδημιολογικά δεδομένα στη χώρα μας και τα επιστημονικά στοιχεία που διαθέτουμε.
Επιπρόσθετα, η Επιτροπή τοποθετήθηκε για τη χρήση ιατρικών μασκών με βαλβίδα, τις περίφημες μάσκες υψηλής αναπνευστικής προστασίας, οι οποίες δεν συστήνονται και είναι και επικίνδυνες όταν χρησιμοποιούνται από ανθρώπους που ανήκουν στο γενικό κοινό. Μπορούν να μεταδώσουν αυτή τη νόσο.
Αυτές οι μάσκες είναι χρήσιμες για τους γιατρούς εντατικής θεραπείας, τους αναισθησιολόγους, τους οποίους από την καρδιά μου, τους ξέχασα εχθές, ευχαριστώ. Είναι αυτοί που πρώτοι διασωληνώνουν τον άρρωστο στα επείγοντα περιστατικά, πριν φτάσει στην εντατική θεραπεία και είναι από τις ομάδες των γιατρών, των επαγγελματιών υγείας που είναι στην εμπροσθοφυλακή στη μάχη εναντίον του ιού και φυσικά από τους ανθρώπους που εκτίθενται περισσότερο στον ιό, μαζί με όλους τους άλλους γιατρούς των επειγόντων.
Επίσης, η Επιτροπή τοποθετήθηκε για τη χρήση γαντιών από το γενικό κοινό. Επιτρέψτε μου να πω λίγα λόγια για τα γάντια. Υπάρχουν λίγες ενδείξεις ότι η χρήση τους προσφέρει προστασία από τη μόλυνση με τον ιό.
Τις τελευταίες εβδομάδες η χρήση αναλώσιμων πλαστικών ή γαντιών από latex μιας χρήσης, έχει γίνει συνηθισμένη σε δημόσιους χώρους, σε σούπερ μάρκετ, στις δημόσιες συγκοινωνίες. Αυτό συμβαίνει, παρά τις ελάχιστες ενδείξεις ότι η χρήση γαντιών στο δημόσιο χώρο προσφέρει προστασία από τη μόλυνση.
Ενώ οι προθέσεις είναι καλές, η αδιάκριτη χρήση γαντιών μιας χρήσης είναι σε μεγάλο βαθμό μάταιη και μπορεί να οδηγήσει σε περισσότερη βλάβη παρά καλό. Θα το εξηγήσω. Πολλοί φορούμε γάντια πιστεύοντας ότι μας προστατεύουν με κάποιο τρόπο. Τα γάντια όμως μιας χρήσης, δεν έχουν σχεδιαστεί για εκτεταμένη χρήση. Μπορούν εύκολα να σκιστούν ή να έχουν μικρές οπές, τρυπούλες, που μπορεί εύκολα να παραβλεφθούν και να θέσουν σε κίνδυνο την ακεραιότητά τους, θέτοντας έτσι σε κίνδυνο το άτομο που φοράει τα γάντια.
Επίσης, η υπερβολική εξάρτηση από τα γάντια, μπορεί να οδηγήσει σε εφησυχασμό και όχι στο πλύσιμο των χεριών συχνά. Επίσης μας προσφέρει μια ψεύτικη αίσθηση ασφάλειας και οδηγεί στη χρήση τους πέρα από την προβλεπόμενη μόνο.
Ο ιός μπορεί να επιμολύνει τα γάντια με τον ίδιο τρόπο που μολύνει τα χέρια. Για παράδειγμα, θα αγγίξετε μια μολυσμένη χειρολαβή σε ένα σούπερ μάρκετ. Τα γάντια μπορεί να επιμολυνθούν εκεί. Αν αγγίξετε το πρόσωπό σας με τα ίδια μολυσμένα γάντια, αυξάνει ο κίνδυνος να εκτεθείτε στον ιό. Θεωρήστε το δεδομένο ότι θα γίνει. Έρευνες έχουν δείξει ότι αγγίζουμε το πρόσωπό μας κατά μέσο όρο 3 έως και 23 φορές ανά ώρα. Επίσης με τον ίδιο τρόπο, με τα γάντια δηλαδή, μπορεί να μεταφέρουμε τον ιό σε άλλες επιφάνειες.
Ένα άλλο ζήτημα είναι ότι, ευρέως διαδεδομένα, μπορεί να απορρίψεις το γάντι ή το καθαριστικό μαντηλάκι σε δημόσιους χώρους. Να αφήσεις το χρησιμοποιημένο γάντι σε καροτσάκι αγορών ή να το απορρίψεις στο δρόμο. Επιπλέον, όταν βγάζουμε τα γάντια μπορούμε να μολυνθούμε και συνεπώς, το πλύσιμο των χεριών αμέσως μετά την αφαίρεση των γαντιών είναι απαραίτητο.
Θα πρέπει να σταματήσουμε να φοράμε γάντια μιας χρήσης στις εξωτερικές μας δραστηριότητες. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας δεν συστήνει τη χρήση γαντιών ως μέσο πρόληψης της ασθένειας από το νέο κορονοϊό. Ας αφήσουμε τα γάντια στους εργαζόμενους στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης. Τα γάντια σε εμάς, το γενικό κοινό, λειτουργούν ως μία απόσπαση της προσοχής μας από τον καθαρισμό και την υγιεινή των χεριών μας. Αντίθετα, εμείς να πλένουμε συχνά τα χέρια μας, είτε με σαπούνι και νερό για 20-30 δευτερόλεπτα, είτε με αντισηπτικό ειδικά μετά από επισκέψεις στο σούπερ μάρκετ, στο φαρμακείο, ή όταν χρησιμοποιούμε δημόσιες συγκοινωνίες.
Αυτή η στρατηγική είναι η καλύτερη άμυνα έναντι του ιού».