Ένα θετικό τεστ εγκυμοσύνης πυροδοτεί, τις περισσότερες φορές, ένα χαμόγελο στα χείλη και μία πλειάδα αλλαγών στην καθημερινότητα της γυναίκας. Από την πρώτη στιγμή το σώμα αλλάζει για να θρέψει και να προστατέψει την έγκυο και τη νέα ζωή που ξεκινά μέσα της. Οι αλλαγές αυτές είναι φυσιολογικές και συμβαίνουν σε κάθε σύστημα του οργανισμού. Η ένταση των συμπτωμάτων διαφέρει σε κάθε γυναίκα και πολλά από αυτά σχετίζονται με την ιδιοσυγκρασία και τις προϋπάρχουσες ευαισθησίες κάθε μίας.
Με την έναρξη της εγκυμοσύνης οι ορμόνες πλημμυρίζουν το σώμα και η έγκυος γίνεται πιο ευερέθιστη, ευσυγκίνητη ή/και νευρική. Μπορεί να εμφανιστούν ξαφνικοί πονοκέφαλοι ή αυπνίες συνδυαζόμενες με άτακτο ύπνο, οφειλόμενα στο άγχος της νέας πραγματικότητας. Από την άλλη σε πολλές περιπτώσεις η έγκυος νιώθει αδικαιολόγητα -για την ίδια- μεγάλη κόπωση, που οδηγεί σε πολλές ώρες ύπνου, κάτι πολύ συνηθισμένο και φυσιολογικό. Οι σφίξεις αυξάνονται, επιτείνοντας την κόπωση και δημιουργώντας ένα αίσθημα παλμών και ταχυκαρδία. Αυτό, μαζί με την υπόταση που χαρακτηρίζει την αρτηριακή πίεση στην αρχή της εγκυμοσύνης, ευθύνεται για τα «φτερουγίσματα» που νιώθει η έγκυος, που την ανησυχούν και την εξαντλούν.
Πολλές φορές ο ύπνος είναι απόρροια εξάντλησης που δημιουργεί η υπερέμεση. Η ναυτία και ο έμετος οφείλονται στην αύξηση της ορμόνης που δημιουργείται από την ίδια την εγκυμοσύνη, τη χοριακή γοναδοτροπίνη. Οι συχνοί έμετοι δεν επιβεβαιώνουν την εξέλιξη μιας κύησης, όπως πολλές γυναίκες πιστεύουν. Μπορεί δυστυχώς να υπάρχουν ακόμη και σε μία αποβολή. Μπορεί να μην εμφανιστούν καθόλου ή να διαρκέσουν και πολλούς μήνες, είναι όμως συνηθέστεροι το πρώτο τρίμηνο και επηρεάζουν τη διατροφή και ενυδάτωση της εγκύου.
Το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης είναι το πιο σημαντικό για την οργανογένεση του εμβρύου και το σώμα της εγκύου οργανώνεται για να αποδώσει τα μέγιστα. Το έντερό της κινείται πολύ αργά, ώστε ο οργανισμός να έχει περισσότερο χρόνο να απορροφήσει τα θρεπτικά συστατικά των τροφών. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό πολλές φορές με την αφυδάτωση που μπορεί να υπάρχει από κακή διατροφή και εμέτους, οδηγεί σε έντονη δυσκοιλιότητα αρχικά, φουσκώματα, ενοχλήσεις και ήπιους πόνους στην κοιλιά αργότερα. Σταδιακά η μήτρα μεγαλώνοντας σπρώχνει το έντερο προς τα πάνω και το πιέζει και η συμπτωματολογία αυτή διογκώνεται, οδηγώντας σε ανησυχία την έγκυο, που πρώτα συσχετίζει τους πόνους με το μωρό και τη μήτρα και όχι με τα γύρω όργανα. Λόγω της σταδιακά αυξανόμενης πίεσης μέσα στην κοιλιά εμφανίζονται αιμορροΐδες, αλλά και με την επίδραση των ορμονών καύσος στο στομάχι και «ξινίλες».
Η ενδοκοιλιακή πίεση και οι ορμόνες είναι επίσης υπεύθυνες για τη συχνουρία των εγκύων, με εμφάνιση σταδιακά νυχτερινής ούρησης λόγω της αυξανόμενης αιμάτωσης των νεφρών. Τα ούρα παραμένουν στην κύστη περισσότερο χρόνο και κάνουν τη γυναίκα πιο επιρρεπή σε κυστίτιδες. Άλλα συμπτώματα που σταδιακά γίνονται εμφανή αφορούν τα αγγεία και το δέρμα. Πανάδες, έντονες αλλαγές στο χρώμα κάποιων περιοχών, τριχοφυΐα, ευρυαγγείες και μικροί σπίλοι είναι συχνά, όπως ακόμη και κιρσοί, όχι μόνο στα πόδια, αλλά και στη γεννητική περιοχή. Η περιοχή γύρω από τη θηλή του μαστού αλλάζει χρώμα και εμφανίζει μικρά επάρματα, και το στήθος μεγαλώνει και βαραίνει για να προετοιμαστεί για το θηλασμό.
Οι αλλαγές είναι σίγουρα πάρα πολλές και η έγκυος γυναίκα έχει μικρό διάστημα να προσαρμοστεί με τα νέα δεδομένα. Η διαδρομή μέχρι τη γέννηση δεν είναι πάντα εύκολη, αλλά η καλή ενημέρωση και επικοινωνία με τη μαία ή τον ιατρό είναι σημαντική, ώστε η έγκυος να παραμένει ήρεμη και να απολαύσει το ταξίδι της εγκυμοσύνης.
Χριστίνα Ιωακειμίδου, MD, MRCOG, BSCCP, MSc
Χειρουργός Γυναικολόγος Μαιευτήρας, Πανεπιστήμιο Κρήτης, MSc στην Ανθρώπινη Αναπαραγωγή, Πανεπιστήμιο Bristol
fertilitytree.eu