Η συζήτηση για ένα δεύτερο κύμα του κορωνοϊού προκαλεί ανατριχίλα σε όλους μας. Αλλά είναι πολλοί οι ειδικοί που προσπαθούν να αποφύγουν εντελώς αυτήν τη φράση – και όχι για να μην μας τρομάξουν.
Η Margaret Harris, από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, έχει καταστήσει σαφές ότι αυτό που έχουμε δει ως τώρα είναι «ένα μεγάλο κύμα» της πανδημίας που απλώνεται σε όλο τον κόσμο. Ορισμένες χώρες, όπως η Νότια Κορέα και η Σιγκαπούρη, ήταν καλύτερες από άλλες στην «ισοπέδωση» της καμπύλης στην αρχή, σταματώντας την εξάπλωση του ιού με τη χρήση πολλών τεστ και ιχνηλάτηση των κρουσμάτων.
Αλλά άλλες χώρες –όπως η Μεγάλη Βρετανία, η Γαλλία, η Ισπανία και η Ιταλία – τα κατάφεραν οριακά μέσω των lockdowns και μετρώντας μεγάλες απώλειες σε ανθρώπινες ζωές. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι δεν είχαν εξελιγμένα συστήματα για τον έλεγχο του ιού.
Χάρη στην επένδυση σε αυτά όμως, βρίσκονται τώρα σε πολύ ισχυρότερη θέση τώρα και κατάφεραν να άρουν τα μέτρα, ενώ προσπαθούν να καταστείλουν το κύμα του ιού μέσω τεστ και ιχνηλάτησης.
Ωστόσο, υπάρχουν ενδείξεις ότι τα κρούσματα αυξάνονται, ειδικά στην Ισπανία. Όμως αντί να μιλάμε για ένα δεύτερο κύμα του ιού, ίσως είναι καλύτερα να θεωρούμε ότι πρόκειται για το υπάρχον κύμα που ξεσπάει μέσα από τις άμυνες.
Ο καθηγητής Paul Hunter, ειδικός στην Covid-19 στην Ιατρική Σχολή του Νόργουιτς, λέει ότι για να μιλάμε για δεύτερο κύμα, ο ιός θα έπρεπε να είχε απομακρυνθεί εντελώς, οπότε προτιμά να αποκαλέσει την κατάσταση «αναζωπύρωση» – και δεν πρέπει να προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι συμβαίνει σε περιοχές με μεγάλη πληθυσμιακή πυκνότητα όπως η Δυτική Ευρώπη.
Ο περιορισμός του ιού βασίζεται σε καλά συστήματα για την ιχνηλάτηση των κρουσμάτων και στην εφαρμογή από το κοινό των μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης και χρήσης μάσκας. Είναι σαφές ότι οποιαδήποτε αδυναμία στην οργάνωση της υγειονομικής άμυνας αφήνει τις χώρες ευπαθείς στον ιό, ο οποίος μπορεί να μεταδοθεί ακόμη και αν οι άνθρωποι δεν εμφανίζουν συμπτώματα.
Ωστόσο, ενώ τα κρούσματα ενδέχεται να ανεβαίνουν, αξίζει να σημειωθεί ότι δεν βρίσκονται πουθενά κοντά στα επίπεδα που παρατηρήθηκαν κατά τη διάρκεια της κορύφωσης της πανδημίας σε αυτές τις χώρες – ειδικά αν σκεφτούμε ότι εκείνη την περίοδο οι δυνατότητες για τεστ ήταν σημαντικά πιο περιορισμένες.
Αυτό που είναι επίσης σαφές είναι ότι η εξάπλωση των λοιμώξεων ποικίλλει: Υπάρχουν περιοχές των χωρών όπου ο ιός είναι ουσιαστικά ανύπαρκτος, ενώ άλλες όπου τα κρούσματα αυξάνονται απειλητικά: αυτή φαίνεται να είναι η κατάσταση στην Ισπανία, ενώ και στη Γερμανία ανακοινώθηκαν τοπικά lockdown.
Όποιοι και αν είναι οι λόγοι πίσω από τις τοπικές εξάρσεις, αυτό που είναι σίγουρο είναι ότι θα συνεχιστούν στο ορατό μέλλον. Ο καθηγητής Keith Neal, ειδικός σε μολυσματικές ασθένειες στο Πανεπιστήμιο του Νότινχαμ, λέει ότι αυτές οι εξάρσεις του ιού θα γίνουν τρόπος ζωής, αλλά δεν πρόκειται για ένα δεύτερο κύμα.
Σημειώνει ότι οι χώρες ολόκληρης της Ευρώπης «μαθαίνουν να ζουν» με τον ιό, λαμβάνοντας προφυλάξεις όπως η κοινωνική αποστασιοποίηση και η χρήση μάσκας. Πιστεύει ότι εάν οι άνθρωποι παραμείνουν σε εγρήγορση, σε συνδυασμό με τις βελτιωμένες θεραπείες που ανακαλύπτονται και τις μεγαλύτερες δυνατότητες για τεστ, το επίπεδο των θανάτων που παρατηρήθηκαν κατά τη διάρκεια της κορύφωσης της πανδημίας δεν θα επαναληφθεί.
Υπάρχει μια περίπτωση να δούμε μόνο τα «απόνερα» του πρώτου κύματος και όχι ένα μεγάλο δεύτερο κύμα.