Το διάστρεμμα ποδοκνημικής ή διάστρεμμα αστραγάλου είναι μια κατάσταση η οποία χαρακτηρίζεται από τη ρήξη ή τη διάταση των συνδέσμων που σταθεροποιούν την ποδοκνημική άρθρωση. Ο σύνδεσμος που τραυματίζεται πιο συχνά είναι ο έξω πλάγιος σύνδεσμος. Ο σύνδεσμος είναι ένας δυνατός συνδετικός ιστός που συγκρατεί τα οστά μεταξύ τους. Ο έξω σύνδεσμος αποτελείται από τρεις δεσμίδες και είναι υπεύθυνος για τη σύνδεση των οστών της περόνης, του αστραγάλου και της φτέρνας. Ο έξω πλάγιος σύνδεσμος λειτουργεί προστατευτικά έτσι ώστε να μη γίνεται υπερβολική ανάσπαση έσω χείλους ποδοκνημικής. Όταν πραγματοποιηθεί αυτή η κίνηση σε πολύ μεγάλο βαθμό, ο σύνδεσμος διατείνεται, δεν αντέχει και τραυματίζεται. Αυτή η κατάσταση ονομάζεται διάστρεμμα ποδοκνημικής (στραμπούληγμα) και ποικίλλει από απλή διάταση (βαθμός 1), μερική ρήξη (βαθμός 2) ή πλήρη ρήξη (βαθμός 3).
Αίτια πρόκλησης διαστρέμματος ποδοκνημικής
Το διάστρεμμα ποδοκνημικής συνήθως συμβαίνει κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων που απαιτούν απότομες αλλαγές κατεύθυνσης του σώματος, ειδικά σε ανομοιογενείς επιφάνειες. Συνήθως συμβαίνει σε αθλητές μπάσκετ, ποδοσφαίρου και βόλεϊ. Αυτό γίνεται όταν το πόδι βρεθεί στον συνδυασμό δύο κινήσεων στις ακραίες τους θέσεις (ανάσπαση έσω χείλους, και πελματιαία κάμψη).
Διάστρεμμα Ποδοκνημικής – Συμπτώματα
Οι ασθενείς με διάστρεμμα ποδοκνημικής συχνά ακούνε ένα χαρακτηριστικό «κρακ» τη στιγμή του τραυματισμού. Εμφανίζεται πόνος και οίδημα στην περιοχή και η βάδιση-φόρτιση επηρεάζεται ανάλογα τον βαθμό του διαστρέμματος (α, β, γ βαθμός).
Διάγνωση διαστρέμματος ποδοκνημικής
Η υποκειμενική (λήψη ιστορικού) και η αντικειμενική (κλινική εξέταση) αξιολόγηση είναι αρκετές για να οδηγήσουν τον φυσικοθεραπευτή στη διάγνωση του διαστρέμματος ποδοκνημικής. Μερικές φορές, εξετάσεις όπως ακτινογραφίες, μαγνητική τομογραφία ή αξονική τομογραφία μπορούν να βοηθήσουν.
Φυσικοθεραπεία
Σε κάθε βαθμό διαστρέμματος η φυσικοθεραπεία είναι απαραίτητη. Το διάστρεμμα α΄ βαθμού είναι ένας ελαφρύς τραυματισμός όπου ο ασθενής σε ένα γρήγορο σχετικά διάστημα μιας εβδομάδας μπορεί να επανέλθει στην καθημερινότητα. Θεραπεία με ρεύματα, υπερήχους, laser, κινησιοθεραπεία (ασκήσεις ισορροπίας και ιδιοδεκτικότητας), παγοθεραπεία-υδροθεραπεία βοηθούν στη θεραπεία.
Στο διάστρεμμα β΄ βαθμού, συνήθως ο ασθενής τοποθετεί γυψονάρθηκα ή έναν ειδικό πλαστικό νάρθηκα για 20 μέρες και στη συνέχεια ακολουθεί το πρόγραμμα θεραπείας που περιλαμβάνει ρεύματα, υπερήχους, θεραπευτικό laser, κινησιοθεραπεία με ασκήσεις ισορροπίας ιδιοδεκτικότητας και ενδυνάμωσης όλου του κάτω άκρου. Τα τελευταία χρόνια οι φυσικοθεραπευτές χρησιμοποιούν και άλλα μέσα θεραπείας για πιο γρήγορη αποκατάσταση και αναλγησία. Αυτά είναι ο βελονισμός, η διαμαγνητική αντλία, οι ραδιοσυχνότητες tecar, το manual therapy και το ergon technique, το kinesiotape και διάφορα είδη αθλητικής περίδεσης. Επίσης, η χρήση πελματογράφου είναι ένα σημαντικό βοήθημα που δείχνει τον τρόπο βάδισης και φόρτισης της ποδοκνημικής και βοηθάει τον θεραπευτή να τροποποιήσει το ασκησιολόγιό του και να προτείνει τη χρήση ή όχι διορθωτικού πάτου υποδήματος ως μέσο θεραπείας ή πρόληψης.
Στο διάστρεμμα γ΄ βαθμού στις περισσότερες περιπτώσεις γίνεται χειρουργική επέμβαση και στη συνέχεια ακολουθούμε το πρόγραμμα αποκατάστασης σε συνεργασία ορθοπεδικού-φυσικοθεραπευτή. Ο τρόπος θεραπείας είναι ίδιος με του β ́ βαθμού, αλλά διαρκεί μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Φυσιοθεραπευτικές πράξεις γίνονται μόνο από αποφοίτους ΑΤΕΙ φυσικοθεραπείας ή αναλόγων αναγνωρισμένων σχολών του εξωτερικού. Εφαρμογή από μη πιστοποιημένους φυσικοθεραπευτές διώκεται ποινικά από τη νομοθεσία.
Μουντζούρης Θεοφάνης
Φυσικοθεραπευτής, Απόφοιτος του ΑΤΕΙ Αθηνών, εξειδικευμένος στην τεχνική ergon Technigue, μέλος Πανελλήνιου Συλλόγου Φυσικοθεραπευτών, Γενικός γραμματέας συντονιστικής επιτροπής αθλητικής φυσικοθεραπείας.
www.physiof.gr
