Τη φετινή Παγκόσμια Ημέρα Κατά του Καρκίνου, την 4η Φεβρουαρίου κάθε χρονιάς, το ευρωπαϊκό τμήμα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας εστιάζει στην ανάγκη ελαχιστοποίησης της έκθεσης τόσο στο αλκοόλ όσο και στον καπνό. Ενώ πολλοί άνθρωποι καταλαβαίνουν τους κινδύνους εμφάνισης καρκίνου που σχετίζεται με το κάπνισμα, αρκετοί δεν γνωρίζουν ότι το αλκοόλ προκαλεί επίσης καρκίνο.
«Αυτό δεν είναι μόνο ένα πρόβλημα ευαισθητοποίησης του κοινού, αλλά είναι και ένα σημάδι ότι οι πολιτικές για την πρόληψη του καρκίνου σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Περιφέρεια του ΠΟΥ μπορούν και πρέπει να είναι πιο τολμηρές», επισημαίνει ο Δρ Nino Berdzuli, Διευθυντής του Τμήματος Προγραμμάτων Υγείας.
Περίπου το 40% των καρκίνων μπορεί να προληφθεί και η ευαισθητοποίηση του κοινού για αυτούς τους δύο παράγοντες κινδύνου -τον καπνό και το αλκοόλ- πρέπει να αυξηθεί. Οι πληροφορίες σχετικά με τους κινδύνους για την υγεία που συνδέονται με την κατανάλωση αλκοόλ και το κάπνισμα θα πρέπει να συνδυάζονται με αποτελεσματικές πολιτικές υγείας που συνιστώνται από τον ΠΟΥ, οι οποίες περιορίζουν την έκθεση σε προϊόντα που βλάπτουν την υγεία, καθώς και την προσιτή τιμή τους.
Ο καρκίνος είναι η δεύτερη υψηλότερη αιτία νοσηρότητας και θνησιμότητας στη Γηραιά Ήπεριο, με αποτέλεσμα περισσότερες από 3,7 εκατομμύρια ασθένειες και 1,9 εκατομμύρια θανάτους κάθε χρόνο. Το 2018, ο καρκίνος προκάλεσε 10 εκατομμύρια θανάτους παγκοσμίως. Τα επόμενα 20 χρόνια, τα ποσοστά καρκίνου αναμένεται να αυξηθούν κατά τουλάχιστον 60%.
Το κάπνισμα είναι υπεύθυνο για το 25% όλων των θανάτων από καρκίνο παγκοσμίως και είναι η κύρια αιτία καρκίνου του πνεύμονα. Παραμένει ζήτημα δημόσιας υγείας ύψιστης σημασίας στην Ευρώπη, όπου περίπου 186 εκατομμύρια άνθρωποι (ή 26% του ενήλικου πληθυσμού) καπνίζουν καθημερινά.
Τα άτομα που κάνουν χρήση αλκοόλ και καπνού έχουν 5 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνων της στοματικής κοιλότητας, του στοματοφάρυγγα, του λάρυγγα και του οισοφάγου, σε σύγκριση με τα άτομα που χρησιμοποιούν είτε μόνο αλκοόλ είτε μόνο καπνό μόνο. Για τους «βαρείς» χρήστες, ο κίνδυνος είναι έως και 30 φορές υψηλότερος.
Οι καπνιστές έχουν έως και 22 φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καρκίνο του πνεύμονα στη διάρκεια της ζωής τους σε σύγκριση με τους μη καπνιστές. Ωστόσο, άτομα που δεν καπνίζουν, αλλά εκτίθενται σε καπνό στο σπίτι, στην εργασία ή σε άλλους δημόσιους χώρους, έχουν επίσης αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης πνευμονικών παθήσεων, συμπεριλαμβανομένων χρόνιων αναπνευστικών παθήσεων και καρκίνου του πνεύμονα.
Τα καλά νέα, ωστόσο, είναι ότι ο καρκίνος του πνεύμονα μπορεί να προληφθεί σε μεγάλο βαθμό και σχεδόν 9 στις 10 περιπτώσεις μπορούν να αποφευχθούν, εάν οι τρέχοντες καπνιστές σταματήσουν το κάπνισμα. Τα οφέλη της διακοπής του καπνού είναι σχεδόν άμεσα: Μετά από μόλις 20 λεπτά διακοπής του καπνίσματος, ο καρδιακός ρυθμός μειώνεται. Μέσα σε 2-12 εβδομάδες, η κυκλοφορία βελτιώνεται και η λειτουργία των πνευμόνων αυξάνεται. Εντός 1-9 μηνών, ο βήχας και η δύσπνοια μειώνονται. Μετά από 10 χρόνια διακοπής του καπνίσματος, ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα πέφτει στο ήμισυ.