Εάν σας αρέσει να παίρνετε έναν υπνάκο το απόγευμα, ίσως η αγάπη σας για τη σιέστα να οφείλεται στα γονίδια σας, λένε ερευνητές.
Για τη μελέτη τους, οι επιστήμονες ανέλυσαν δεδομένα από τη βρετανική Biobank, η οποία περιέχει γενετικές πληροφορίες για περίπου 453.000 άτομα, τα οποία ρωτήθηκαν πόσο συχνά κοιμούνται κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Η μελέτη εντόπισε 123 περιοχές στο ανθρώπινο γονιδίωμα που σχετίζονται με τον ύπνο κατά τη διάρκεια της ημέρας. Πολλά γονίδια κοντά ή σε αυτές τις περιοχές είναι γνωστό ότι παίζουν ρόλο στον ύπνο.
Ένα υποσύνολο των συμμετεχόντων φορούσε αισθητήρες δραστηριότητας που παρείχαν δεδομένα σχετικά με την αδράνεια κατά τη διάρκεια της ημέρας, η οποία μπορεί να είναι ένδειξη ύπνου. Αυτά τα δεδομένα υποδηλώνουν ότι οι αυτοαναφερόμενες πληροφορίες των συμμετεχόντων σχετικά με τον ύπνο ήταν ακριβείς, σύμφωνα με τους ερευνητές.
«Αυτό έδωσε ένα επιπλέον επίπεδο εγγύησης ότι αυτό που εντοπίσαμε είναι αληθινό», δήλωσε ο συν-επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Hassan Saeed Dashti, από το Κέντρο Γονιδιακής Ιατρικής στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης στη Βοστώνη.
Οι ερευνητές επανέλαβαν επίσης τα ευρήματά τους σε μια ανάλυση γενετικών δεδομένων από περισσότερα από 541.000 άτομα που συλλέχθηκαν από την εταιρεία γενετικών τεστ 23andMe.
Τα ευρήματα δείχνουν ότι «ο ύπνος κατά τη διάρκεια της ημέρας είναι και βιολογικά καθορισμένος, όχι μόνο αποτέλεσμα περιβαλλοντικής ή συμπεριφορικής επιλογής», δήλωσε ο Δρ Dashti.
Αρκετές γονιδιακές παραλλαγές που συνδέονται με τον ύπνο συνδέονται με ένα νευροπεπτίδιο που ονομάζεται ορεξίνη, η οποία παίζει ρόλο στην εγρήγορση, σύμφωνα με τον συν-επικεφαλής συγγραφέα της μελέτης Iyas Daghlas, φοιτητή ιατρικής στη Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ.
«Αυτό το “μονοπάτι” είναι γνωστό ότι εμπλέκεται σε σπάνιες διαταραχές ύπνου όπως η ναρκοληψία, αλλά τα ευρήματά μας δείχνουν ότι μικρότερες διαταραχές στο “μονοπάτι” μπορούν να εξηγήσουν γιατί μερικοί άνθρωποι κοιμούνται περισσότερο από άλλους», εξήγησε.
Ορισμένες από αυτές τις γονιδιακές παραλλαγές έχουν επίσης σχέση με παράγοντες κινδύνου για την υγεία της καρδιάς, όπως μεγάλη περιφέρεια μέσης και αυξημένη αρτηριακή πίεση. Ωστόσο, απαιτείται περισσότερη έρευνα για αυτές τις συνδέσεις, σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Communications.
Οι ερευνητές εντόπισαν επίσης τουλάχιστον τρεις πιθανούς παράγοντες που σχετίζονται με τον ύπνο κατά τη διάρκεια της ημέρας: Μερικοί άνθρωποι χρειάζονται περισσότερο ύπνο από άλλους. τα άτομα που ξυπνούν νωρίς μπορεί να χρειαστεί να συμπληρώσουν τον ύπνο τους ή μια σιέστα μπορεί να αντισταθμίσει τον κακής ποιότητας ύπνο της προηγούμενης νύχτας.
