Περισσότερες από 70 ξεχωριστές επιθέσεις σε νοσοκομεία, ασθενοφόρα και γιατρούς έγιναν στην Ουκρανία, με τον αριθμό να αυξάνεται σε «καθημερινή βάση», όπως αναφέρει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ).
Η στόχευση των εγκαταστάσεων υγειονομικής περίθαλψης έχει γίνει μέρος της στρατηγικής και της τακτικής του σύγχρονου πολέμου, σύμφωνα με τον ΠΟΥ.
Στις 8 Μαρτίου το πρόσφατα ανακαινισμένο κεντρικό νοσοκομείο στο Ιζιούμ, νότια του Χάρκοβο, χτυπήθηκε από πυρά πυροβολικού των Ρώσων. Βίντεο και φωτογραφίες που ανάρτησε στο διαδίκτυο ο αντιδήμαρχος της πόλης δείχνουν εκτεταμένες ζημιές στο κεντρικό κτίριο του νοσοκομείου. Ένας νέος χώρος υποδοχής που κατασκευάστηκε πέρυσι καταστράφηκε ολοσχερώς.
«Μετά τον πρώτο βομβαρδισμό, έσπασαν τα παράθυρα του νοσοκομείου», δήλωσε ο αντιδήμαρχος Volodymyr Matsokin, ενώ μια δεύτερη επίθεση κατέστρεψε τα χειρουργεία του νοσοκομείου.
Εκείνη την ημέρα το προσωπικό του νοσοκομείου περιέθαλπε παιδιά, εγκύους και τρία νεογέννητα μωρά, καθώς και στρατιώτες και πολίτες που τραυματίστηκαν στις σκληρές μάχες που γινόταν στην περιοχή, σύμφωνα με τις ουκρανικές αρχές.
Την ώρα της επίθεσης, ασθενείς και προσωπικό βρισκόταν στο καταφύγιο του υπογείου και δεν σκοτώθηκε κανείς.
Από τις 24 Φεβρουαρίου, ο ΠΟΥ έχει εξετάσει και επαληθεύσει 72 ξεχωριστές επιθέσεις σε εγκαταστάσεις υγειονομικής περίθαλψης στην Ουκρανία, που είχαν σαν αποτέλεσμα τουλάχιστον 71 θανάτους και 37 τραυματισμούς.
Οι περισσότερες έχουν καταστρέψει νοσοκομεία, ασθενοφόρα και φαρμακαποθήκες, αλλά ο ΠΟΥ έχει επίσης καταγράψει ως «πιθανή» απαγωγή ή κράτηση προσωπικού υγειονομικής περίθαλψης και ασθενών.
«Ανησυχούμε ότι αυτός ο αριθμός αυξάνεται καθημερινά», δήλωσε ο εκπρόσωπος του ΠΟΥ για την Ουκρανία, Jarno Habicht: «Οι εγκαταστάσεις υγείας θα πρέπει να είναι ασφαλείς χώροι τόσο για γιατρούς και νοσηλευτές, αλλά και για ασθενείς».
Καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι μια ένοπλη σύγκρουση μεταξύ δύο κρατών, ισχύουν οι Συμβάσεις της Γενεύης. Πρόκειται για πρωτόκολλα που καθορίζουν τα βασικά δικαιώματα των πολιτών και του στρατιωτικού προσωπικού και καθιερώνουν προστασία για τους τραυματίες και τους ασθενείς. Σύμφωνα με το άρθρο 18 των Συμβάσεων, τα πολιτικά νοσοκομεία «δεν επιτρέπεται σε καμία περίπτωση να αποτελέσουν αντικείμενο επίθεσης, αλλά θα πρέπει να είναι πάντοτε σεβαστά και να προστατεύονται».
Ωστόσο, υπάρχουν εξαιρέσεις από τις Συμβάσεις: Η προστασία από επίθεση χάνεται εάν η ιατρική μονάδα τοποθετηθεί κοντά σε στρατιωτικό στόχο ή πιστεύεται ότι διαπράττει μια πράξη «επιβλαβή για τον αντίπαλο».
Ο Neve Gordon, καθηγητής διεθνούς δικαίου και ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Πανεπιστήμιο Queen Mary του Λονδίνου, δήλωσε: «Αυτό που έχουμε σήμερα, στην πραγματικότητα, είναι μια κατάσταση όπου τα νοσοκομεία και οι ιατρικές μονάδες έχουν γίνει νόμιμος στόχος. Αν υπάρχουν στρατιώτες έξω από το νοσοκομείο ή είναι απλά χτισμένο δίπλα σε ένα σιδηροδρομικό σταθμό, μπορεί να δεχτεί επίθεση. Ή αν ένας τραυματίας στρατιώτης έχει κινητό τηλέφωνο και καλεί άλλους στρατιώτες και τους λέει ότι υπάρχει εχθρός κοντά».
«Όλα αυτά τα κενά καθιστούν δυνατό να ισχυριστεί κάποιος ότι η επίθεση ήταν νόμιμη», εξήγησε.
Βέβαια, θεωρητικά, προτού στοχοποιηθεί ένα νοσοκομείο που ενδέχεται να παραβιάζει αυτούς τους κανόνες, η επιτιθέμενη πλευρά θα πρέπει πάντα να δίνει μια προειδοποίηση, με χρονικό όριο, όμως δεν υπάρχουν στοιχεία ότι κάτι τέτοιο έχει συμβεί στην Ουκρανία.