Η κεταμίνη είναι ουσία που χρησιμοποιείται κατά κύριο λόγο στην κτηνιατρική ως ταχύτατο αναισθητικό-καταπραϋντικό φάρμακο και σε ανθρώπους στα νοσοκομεία ως αναισθητικό σε ειδικές περιπτώσεις και σε ελεγχόμενες δοσολογίες. Παρασκευάστηκε για πρώτη φορά το 1962 και κατοχυρώθηκε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας το 1963.
Σε μικρές δόσεις, έχει ψυχοδηλωτικές και διασχιστικές επιδράσεις: Συγκεκριμένα, δημιουργεί αποσυνδετική αναισθησία, μια κατάσταση που μοιάζει με έκσταση, που παρέχει ανακούφιση από τον πόνο, καταστολή και αμνησία.
Επιπλέον, επιφέρει δακρύρροια, σιελόρροια και ακούσιες κινήσεις των άκρων, δηλαδή σπασμούς. Αυξάνει την αρτηριακή πίεση και τον καρδιακό ρυθμό, ενώ σε υψηλές δόσεις μπορεί να προκαλέσει τον θάνατο μέσα σε περίπου 5-15 λεπτά.
Κάποια στιγμή θεωρήθηκε αρκετά καλό φάρμακο για χορήγηση αναισθησίας στα παιδιά, όμως λόγω των ψευδαισθήσεων και των έντονων ονείρων που προκαλούσε, γρήγορα εγκαταλείφθηκε.
Παράνομα, χρησιμοποιείται και ως «χάπι βιασμού», καθώς είναι άγευστη και άοσμη και μπορεί εύκολα να προστεθεί σε ποτά, ενώ δύσκολα ανιχνεύεται σε ζωντανό οργανισμό διότι αποβάλλεται γρήγορα από το σώμα.
Αν όμως το άτομο που έχει λάβει δόση κεταμίνης καταλήξει, δεν δύναται να υπάρξει μεταβολισμός στον οργανισμό, με αποτέλεσμα η ουσία να είναι ανιχνεύσιμη με τοξικολογικές εξετάσεις. Σημαντικό ρόλο στην ανίχνευσή της παίζουν και τα γρήγορα αντανακλαστικά των αρμόδιων, ώστε να σταλεί δείγμα για μια τέτοιου είδους ανάλυση, διαφορετικά ένα τέτοιο εύρημα μπορεί να χαθεί.
Κυκλοφορεί σε υγρή μορφή ή ως λευκή σκόνη και μπορεί να χορηγηθεί ενδοφλεβίως και ενδομυϊκώς ή να ληφθεί από το στόμα ή τη μύτη.
Το 2010-13 έγιναν και κάποιες μελέτες που επιβεβαίωσαν τη χρησιμότητά της ως αντικαταθλιπτικού ταχείας δράσης και από το 2019 εγκρίθηκε η χρήση της διότι διαπιστώθηκε ότι μπορεί να δράσει σε περιπτώσεις ανθεκτικής κατάθλιψης.
Επίσημα, υπάρχει στο εμπόριο σε φαρμακεία για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης, καθώς και σε Pet Shop για την χρήση της ως αναισθητικό σε ζώα. Και στις δύο περιπτώσεις απαιτείται συνταγογράφηση για τη διάθεσή της.
Η κεταμίνη χρησιμοποιείται επίσης παράνομα ως ψυχαγωγικό ναρκωτικό, τόσο σε σκόνη όσο και σε υγρή μορφή, που συχνά αναφέρεται ως «Special K» για τις παραισθησιογόνες και διασπαστικές της επιδράσεις.
