Στα τέλη Μαρτίου, ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ ενέκρινε μια νέα θεραπεία για τον προχωρημένο καρκίνο του προστάτη που κάνει μετάσταση.
Ονομάζεται Pluvicto και χορηγείται ενδοφλέβια, έχοντας την ιδιότητα να ανιχνεύει και να καταστρέφει όγκους που είναι ακόμη πολύ μικροί για να φανούν σε τυπικές ιατρικές εξετάσεις απεικόνισης (ακτινογραφία, μαγνητική τομογραφία).
Το Pluvicto έχει εγκριθεί ειδικά για άνδρες που έχουν ήδη υποβληθεί σε άλλες αντικαρκινικές θεραπείες, συμπεριλαμβανομένης της χημειοθεραπείας και της ορμονοθεραπείας.
Το φάρμακο χωρίζεται σε δύο μέρη: ένα που συνδέεται με μια πρωτεΐνη στις επιφάνειες των καρκινικών κυττάρων του προστάτη που ονομάζεται PSMA και ένα ραδιενεργό σωματίδιο που σκοτώνει τα καρκινικά κύτταρα. Τα περισσότερα φυσιολογικά κύτταρα δεν περιέχουν PSMA ή περιέχουν μόνο σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Αυτό επιτρέπει στο Pluvicto να επιτίθεται σε όγκους, ενώ παράλληλα προστατεύει τους υγιείς ιστούς.
Περίπου το 80% των ασθενών με καρκίνο του προστάτη έχουν όγκους θετικούς στην PSMA. Για όσους αυτό δεν ισχύει, η θεραπεία είναι αναποτελεσματική. Έτσι, οι γιατροί ελέγχουν αν ο ασθενείς είναι συμβατός σε μια τέτοια θεραπεία με μια πρωταρχική εξέταση που ονομάζεται «τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων».
Κατά τη διάρκεια της κλινικής δοκιμής που οδήγησε στην έγκριση του Pluvicto, 831 άνδρες κατανεμήθηκαν τυχαία σε δύο ομάδες. Η μια ομάδα ανδρών έλαβε Pluvicto συν θεραπεία τυπικής φροντίδας, ενώ η άλλη ομάδα έλαβε μόνο θεραπεία τυπικής φροντίδας.
Όλοι οι άνδρες είχαν μετάσταση καρκίνου στον προστάτη, που σημαίνει ότι οι όγκοι τους εξαπλώνονταν και δεν ανταποκρίνονταν πλέον στην ορμονική θεραπεία.
Τα αποτελέσματα μετά από 21 μήνες έδειξαν ότι το Pluvicto ήταν πιο αποτελεσματικό στην καθυστέρηση της εξέλιξης του καρκίνου. Μεταξύ των ανδρών που έλαβαν το φάρμακο, χρειάστηκαν 8,7 μήνες κατά μέσο όρο για να αρχίσουν να αναπτύσσονται ξανά οι όγκοι τους, σε σύγκριση με 3,4 μήνες μεταξύ των ανδρών που έλαβαν τυπική φροντίδα. Το Pluvicto συσχετίστηκε επίσης με καλύτερη συνολική επιβίωση: 15,3 μήνες έναντι 11,3 μηνών.
Το φάρμακο έδειξε να αφομοιώνεται ομαλά από τον οργανισμό, αλλά είχε επίσης παρενέργειες, όπως κόπωση, ναυτία, προβλήματα στα νεφρά και καταστολή του μυελού των οστών.
Ο Δρ David Einstein, ιατρός ογκολόγος στο Beth Israel Deaconess Medical Center στη Βοστώνη και επίκουρος καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ, περιγράφει το Pluvicto ως μία νέα και συναρπαστική «συμπληρωματική» θεραπεία. Ωστόσο, προειδοποίησε ότι ενώ το φάρμακο παρέχει μια σταδιακή πρόοδο για τους άνδρες με προχωρημένο καρκίνο του προστάτη, δεν αποτελεί αποκλειστική θεραπεία: «Μερικοί ασθενείς μπορεί να λάβουν το μήνυμα ότι το Pluvicto αντικαθιστά όλες τις άλλες διαθέσιμες θεραπείες και αυτό σίγουρα δεν ισχύει», λέει.
Εν τω μεταξύ, παραμένουν επιπλέον ερωτήματα σχετικά με το ποιος θα μπορούσε να πάρει το φάρμακο. «Τι γίνεται με τους άνδρες με μεταστατικό καρκίνο του προστάτη που δεν υποβλήθηκαν ποτέ σε χημειοθεραπεία»; αναρωτιέται ο Δρ Einstein και συμπληρώνει: «Αν ακολουθείτε αυστηρά η προκαθορισμένη σειρά αντιμετώπισης του καρκίνου στον προστάτη, τότε απαιτείται προηγούμενη χημειοθεραπεία. Όμως μερικοί άνδρες είναι πολύ άρρωστοι για χημειοθεραπεία ή μπορεί να την αρνηθούν λόγω πιθανών παρενεργειών».
Οι ερευνητές διεξάγουν τώρα μελέτες για να προσδιορίσουν εάν το Pluvicto είναι ωφέλιμο και σε πρώιμα στάδια του καρκίνου του προστάτη ή εάν μπορεί να συνδυαστεί με άλλες θεραπείες που ενδέχεται να ενισχύσουν τα αποτελέσματά του.
«Η διαθεσιμότητα αυτής της νέας θεραπείας είναι σημαντική για πολλούς λόγους», δήλωσε ο Δρ Marc Garnick, καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ και στο Ιατρικό Κέντρο Beth Israel Deaconess, εκδότης της ετήσιας έκθεσης του Harvard Health Publishing για τις ασθένειες του προστάτη: «Πρώτον, επεκτείνει την επιβίωση σε άνδρες που έχουν ήδη υποβληθεί σε βαριά θεραπεία και έχουν λίγες θεραπευτικές επιλογές. Δεύτερον, αντιπροσωπεύει μια νέα προσέγγιση στη χρήση ραδιενεργών ουσιών που προσθέτει οφέλη στην παραδοσιακή ιατρική. Και τέλος, βασίζεται σε μια διαγνωστική σάρωση που προσδιορίζει συγκεκριμένα ποιοι άνδρες είναι πιο πιθανό να ωφεληθούν από τη θεραπεία».
